Metody analizy (...) Opracował: dr Adam Kucharski
— wykres kolumnowy (grupowany lub skumulowany);
— wykres warstwowy skumulowany;
• opisujące dekompozycję bądź zależność:
— punktowy;
— liniowy o skali równomiernej;
— liniowy o skali logarytmicznej.
Tworząc wykresy warto pamiętać o następujących uwagach:
1. Wykorzystując układ współrzędnych na osi odciętych odkładamy wartości cechy, a na osi rzędnych liczbę wystąpień danego wariantu.
2. Dla szeregów czasowych oś odciętych zawiera interwały czasowe zaś oś rzędnych wielkości zjawisk w kolejnych momentach (okresach) czasu.
3. Skale na obu osiach są od siebie niezależne.
2.1 Miary opisujące szereg i jego strukturę
Dokonując analizy szeregu statystycznego wskazane jest obliczyć komplet miar opisujących jego strukturę. Oparcie się tylko na jednej lub dwóch nie daje pełnej informacji. Należy przy tym pamiętać o własnościach użytych miar (przykładowo o tym, że miary klasyczne obliczane są ze wszystkich elementów szeregu). Do najważniejszych charakterystyk zaliczymy:
• średnią arytmetyczną;
• wariancję (odchylenie standardowe);
• współczynnik skośności (lub inną miarę asymetrii);
• dominantę;
• k war tyle;
• rozstęp;
• współczynnik zmienności.
Przykład 3
Rozpatrzmy dane na temat liczby ludności zamieszkującej miasta wszystkich 16 województw naszego kraju. Dane pochodzą z tablicy 2 zawartej w publikacji pt. Miasta w liczbach 2005-2006 przygotowanej przez Centrum Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu, a dostępnej na internetowej stronie GUS.
Dla danych z tabeli 4 obliczmy podstawowe miary statystyczne. Z wyników zawartych w tabeli 5 dowiadujemy się, że w polskich miastach na koniec 2006 roku mieszkało średnio 1460,56 tys. osób. Najmniejsza liczba ludności zamieszkiwała miasta województwa opolskiego a największa - śląskiego. W połowie województw mieszkało w miastach nie więcej niż 1217,8 tys. osób zaś połowa obserwacji mieści się między 815,33 a 1723,35 tys. osób. Odchylenie standardowe wyniosło 899,05 tys. osób. Wskazuje to na dużą zmienność szeregu, co potwierdza współczynnik zmienności rzędu niemal 62%.