Wybrane zagadnienia opiniowania sgdowo-informatycznego - Opiniodawcza rola informatyki
zachodzi potrzeba służenia organowi procesowemu wiadomościami specjalnymi. W literaturze przedmiotu112 stosunkowo dużo miejsca poświęca się kryminalistycznej taktyce przesłuchań, w tym metodom i technice perswazji procesowej, biegły natomiast zdecydowanie powinien rozróżniać swoją rolę procesową od roli osoby prowadzącej postępowanie przygotowawcze (śledczego), czy od roli sądu prowadzącego postępowanie sądowe i nie próbować takich technik stosować w stosunku do osoby, w przesłuchaniu której uczestniczy. Jakkolwiek może się zdarzyć, że biegły będzie w stanie zaobserwować sprzeczności w zeznaniach świadków i stron (czy sprzeczności w obrębie samych tych zeznań, czy też w stosunku do treści zeznań innych osób, dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, czy wreszcie - nieprawdziwość treści zeznań z wiadomościami specjalnymi z dziedziny, dla której biegły jest ustanowiony) i informacje o takich sytuacjach powinien przekazać organowi procesowemu, to cały czas powinien pamiętać o roli tego organu, który prowadzi przesłuchanie i o swojej roli narzędzia tegoż organu.
W opiniowaniu informatycznym uwidacznia się dość nietypowy problem związany z przesłuchaniem świadków dysponujących wiadomościami specjalnymi. We współczesnym KPK (art. 196 § 1) oraz Kodeksie postępowania administracyjnego (dalej KPA) - art. 84 § 2, nie jest możliwe łączenie roli biegłego oraz świadka, zgodnie natomiast z art. 281 KPC bycie świadkiem może być powodem żądania przez stronę wyłączenia biegłego i - zgodnie z orzecznictwem - fakt bycia świadkiem z reguły uniemożliwia pełnienie funkcji biegłego113. W przypadku części zagadnień informatycznych świadkami zdarzeń są osoby posiadające nie tylko wiedzę wysoce specjalizowaną, ale wiarygodności, Katowice 2009, praca doktorska, maszynopis, http://www.sbc.org.pl/Con tent/19427/doktorat3009.pdf, s. 247 i nast.
112 Zob. np.: J.P. Kufel: Taktyka przesłuchania świadka, „Edukacja Prawnicza" z 13 października 2009 r., http://www.edukacjaprawnicza.p1/aktualnosci/a/pokaz/c/aktualnosc/art/taktyk a-przesluchania-swiadka.html; M. Maciejski: Psychologiczna..., op. cit.; E. Gruza: Ocena wiarygodności zeznań świadków w procesie karnym. Problematyka kryminalistyczna, Zakamycze, Kraków 2003.
113 Zob. wyrok Sądu Najwyższego z 8 listopada 1976 r. (1 CR 374/76): „Osoba, która z racji posiadanych wiadomości specjalnych ma spostrzeżenia niedostępne dla innych osób (np. le-
51