ELEMENTY MAGII, ALCHEMII I OKULTYZMU 19
„Pępek zrobić”. Według dawnych zwyczajów ludowych ostatnią garść zboża, niezżętą, zawiązywano na polu i strojono kwiatami jako tzw. pępek; łączyło się to zazwyczaj z tradycyjnym poczęstunkiem żniwiarzy. Rytuał ten miał zapewnić kolejne dobre zbiory i przychylność nieba.
Świat, który możemy zobaczyć, przeglądając zbiory paremii, to świat, w którym nakładają się na siebie wspomnienia dawnych wieków. Świat, w którym wciąż żywy jest strach przed nieznanym, niewytłumaczalnym i w tym kontekście fakt, że żyjemy w XXI wieku, niczego nie zmienia. „Złe oko”, o którym pisałam na początku, jest tak silnie wpisane w naszą podświadomość, że jeśli wpiszemy to hasło do wyszukiwarki internetowej, to przede wszystkim znajdziemy informację, jak się przed nim bronić tu i teraz, a włoskie porady, jak walczyć z tym fenomenem, są znacznie bardziej rozbudowane od tych polskich. To wszystko jest pokłosiem świata pojęć i wyobrażeń, który powstał przed setkami lat i który kształtował się i utrwalał w wierzeniach religijnych, mitach, legendach, obyczaju, prawach - jako skutek niejako uboczny, kształtując jednocześnie równoległy świat przesądów, zabobonów, guseł, dających życie magii i ezoteryzmowi.
Bogucka M.: Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Warszawa 2006. Dowiat J.: Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w., Warszawa 1985.
Gatto Trocchi C.: Magia e esoterismo in Italia, Milano 1990.
Giusti S.: Le piante magiche: una ricerca storico-antropologica, Roma 1995.
Gloger Z.: Encyklopedia staropolska, Warszawa 1974.
Kłosińska A., Sobol E., Stankiewicz A.: Wielki słownik frazeologiczny PWN z przysłowiami, Warszawa 2005.
Krzyżanowski, J.: Nowa księga przysłów polskich, t. II, Warszawa 1970, t. III, Warszawa 1972. Rapelli G.: Proverbi italiani pillole di saggezza popolare, Verona 2000.
Rostafiński J.: Zielnik czarodziejski to jest Zbiór przesądów o roślinach, Warszawa 1895. Rożek M.: Diabeł w kulturze polskiej: szkice z dziejów motywu i postaci, Warszawa 1993. Sinko T.: Klasyczne przysłowia w polszczyźnie, Lwów - Warszawa 1939.
Skuza S.: Kobieta: matka, córka, panna, żona, teściowa, synowa i wdowa w przysłowiach polskich i włoskich, Brzezia Łąka 2010.
Szpila G.: Krótko o przysłowiu, Kraków 2003.