23.02.2010r.
TEORETYCZNE PODSTAWY WYCHOWANIA
WYKA
AD
7 wykładów  nie sprawdza obecności
Współczesne kierunki i prądy wychowania
�� Teoria wychowania adaptacyjnego a wychowanie emancypacyjne
�� Nieautorytarne koncepcje wychowania
�� Pedagogika niedyrektywna
�� Pedagogika humanistyczna
�� Koncepcja J. Dobsona, przykład pedagogiki autorytarnej
�� Pedagogika T. Gordona, nieautorytarne koncepcje wychowania
�� Pedagogika M. Montessori
�� Wychowanie w głównych religiach monoteistycznych (judaizm, islam,
chrześcijaństwo)
�� Pedagogika międzykulturowa
�� Antypedagogika
�� Pedagog w hipermarkecie teorii pedagogicznych
Literatura obowiązkowa:
1. B. Śliwerski  Współczesne teorie i nurty wychowania
2.  y
ródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej tom III księga druga
3. S. Wołoszyn  Nauki o wychowaniu w Polsce XX w. .
PEDAGOGIKA AUTORYTARNA
Negatywne zjawiska prowadzące do kryzysu wychowania:
�� Deprecjacja macierzyństwa ą� dziecko jak najpóz
niej
�� Wyrugowanie emocji ą� ukrywanie emocji
�� Wartość działania na rzecz innych zastąpiona wartością  mieć coś z życia ą� coraz
mniej wolontariuszy
�� Zmiana ról
�� Nieznajomość potrzeb psychicznych dziecka
�� Niespójność między wymaganiami i zachowaniami
�� Konsumpcyjny styl życia (cywilizacja, spożycie)
Ukrywanie emocji z
le wpływa na zdrowie.
Coraz mniej osób udziela się społecznie.
Dzieci jako ponury obowiązek.
Mama, która jednocześnie jest mamą i tatą.
Kobieta zarabia więcej niż facet.
Wprowadzenie urlopu tacierzyńskiego  1 tygodniowy.
Nie zwracamy uwagi na potrzeby dziecka jeśli nam się nie udało zostać adwokatem,
dziecko musi nim zostać.
BRAK DZIECIC
STWA przedszkolaki mają natłok zajęć i obowiązków.
Dorośli oczekują od dzieci więcej niż od siebie. Zachowania dorosłych natomiast mają się
nijak do wymagań.
Kupujemy rzeczy, z których nie korzystamy. Coraz to nowsze gadżety komórki, laptopy.
Codziennie wyrzucamy rzeczy, które komuś by się przydały. 1
Negatywne zjawiska w edukacji
1. Nauczyciel w roli funkcjonariusza administracji szkolnej
2. Odpersonalizowany stosunek do uczniów
3. Autorytaryzm i dominacja
4. Wąski dydaktyzm, utylitaryzm
Nauczyciel wiedział jak i czego uczyć był ubezwłasnowolniony przez władze szkoły. Wąski
dydaktyzm należało przekazywać wiedzę encyklopedyczną.
Współczesny paradygmat edukacji konstruują:
�� Autorytaryzm
�� Biurokracja
�� Alienacja
(1) wpływy przez nie wywierane są liniowe, jednostronne, zawierają instrukcje, nakazy,
zakazy.
Wyznaczniki współczesnego autorytaryzmu
1. Uprzedzenia (Im niższy stosunek do siebie i poczucie własnej wartości, tym większe
skłonności do uprzedzeń. Im jaśniejsza hierarchia wartości, tym mniej uprzedzeń)
2. Nastroje i uwarunkowania występujące w sferze społecznej i w zakresie kultury
politycznej (Im gorsza struktura społeczeństwa, tym większe uprzedzenia)
Autorytaryzm bierze swój początek z przyczynowego trójkąta:
TRADYCJA SOCJALIZACJA SYTUACJA
Erich Fromm  Lęk przed wolnością  osoby, które otrzymywały wszystko na tacy, póz
niej
boją się podejmować samodzielne decyzje.
OSOBOWOŚCI AUTORYTARNE CHARAKTERYZUJE
�� Konwencjonalizm
�� Mocne przywiązanie do drobnomieszczańskiego systemu wartości
�� Oparcie na moralności burżuazyjnej
�� Autorytarna podległość
�� Brak krytycyzmu wobec wyidealizowanych autorytetów własnej grupy społecznej
�� Agresywne wyszukiwanie autorytetu
�� Tendencja do wyszukiwania ludzi naruszających wartości konwencjonalne. (Każda
osoba, która ma skłonność autorytarną, musi mieć wroga! ZAWSZE!)
�� Wiara w przesądy
�� Przekonanie, że tajemnicze siły kierują losami jednostek
�� Dążenie do siły i brutalności. Identyfikacja z jednostkami, które mają to wyrażać
�� Destrukcyjność i cynizm
�� Uogólnione wrogie stanowisko i niechęć do rodzaju ludzkiego
�� Projekcja własnych poglądów na świat zewnętrzny
Wg Fromma przyczyną kształtowania się osobowości autorytarnej jest m.in.
Nekrofil- uwielbia, gdy dzieje się coś złego
Biofil- lubi ludzi i jest ustosunkowany pozytywnie
OBJAWY BIUROKRACJI SZKOLNEJ
1. przeładowanie programów nauczania jako efekt walki specjalistów
2. rywalizacja między uczniami 2
3. bezosobowe, anonimowe kontakty między uczniami, a nauczycielami, nacechowane
klimatem dystansu i izolacji.
4. selekcyjna funkcja szkoły
�� posługuje się normami
�� język, którym nikt nie mówi
5. nauczyciel biurokrata
�� nieważne co jest za jakiś czas. Pierwszeństwo środków nad celami
�� zastraszanie uczniów podkreśla władzę
�� brak zaangażowania
�� walczący o zachowania statusu quo
�� wyróżnia go praktycyzm
�� -||- konformizm
�� -||- wycofanie
�� -||- działanie i zachowania pozornie maskujące nieudolność
�� -||- konserwatyzm -  Jak Ty się ubrałaś?
3