„Ocena prawidłowości masy ciała i wyliczanie zapotrzebowania na energię" - scenariusz lekcji
I Część
Wprowadzenie teoretyczne:
Nauczyciel prezentuje różne rodzaje siatek centylowych (załącznik 1) i objaśnia ich zastosowanie w praktycznej weryfikacji parametrów stanu odżywienia (masy ciała, wzrostu). Nauczyciel podaje uczniom wzór do obliczania wskaźnika masy ciała BMI (załącznik 2) i wyjaśnia zasady jego interpretacji u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia przy użyciu odpowiednich siatek centylowych oraz u młodych dorosłych (powyżej 18 roku życia) w odniesieniu do kryteriów BMI (załącznik 3). Uwaga! Kryteria weryfikacji BMI są zależne od wieku, inne dla dzieci <18 lat a inne dla młodych dorosłych >18 lat.
Cześć praktyczna:
Uczniowie na podstawie swojej masy ciała i wzrostu (zmierzonej w gabinecie pielęgniarskim lub deklarowanej w przypadku braku możliwości wykonania pomiaru) wyliczają wskaźnik masy ciała BMI. Wyliczoną wartość BMI uczniowie w wieku poniżej < 18 lat nanoszą na odpowiednie siatki centylowe i odczytują pasmo centylowe a odczytane wyniki odnoszą do podanych wcześniej kryteriów. Wyliczoną wartość BMI uczniowie w wieku poniżej > 18 lat odnoszą do kryteriów BMI dla dorosłych. Wszyscy dokonują indywidualnej interpretacji.
II Część
Wprowadzenie teoretyczne:
Nauczyciel wyjaśnia terminy: podstawowej przemiany materii
i ponadpodstawowej przemiany materii oraz całkowitego dziennego zapotrzebowania na energię (na podstawie rozdziału „Energia" z publikacji „Normy żywienia dla populacji polskiej - nowelizacja" - załącznik 4). Podaje metody oszacowania zapotrzebowania energetycznego w oparciu o wzory empiryczne (załącznik 5). Nauczyciel wyjaśnia poszczególne komponenty całodobowego wydatku energetycznego i wskazuje na możliwości jego modyfikacji w zależności od aktywności fizycznej.
Cześć praktyczna:
Uczniowie wyliczają swoje indywidualne zapotrzebowanie na energię według wzoru podanego przez nauczyciela (załącznik 5) szacując w pierwszej kolejności podstawową przemianę materii a następnie dobierając
charakterystyczny dla siebie współczynnik aktywności fizycznej. Wyliczoną wartość odnoszą do odpowiednich norm dla wieku i płci (załącznik 4). Uczniowie analizują jak zmienia się ich wydatek energetyczny w ciągu dnia w zależności od zmiennego poziomu aktywności fizycznej (dobór różnych
9