8941511194

120 Część pierwsza, Pytania o teoretyczność „teorii wychowania”

„niemal jak panelowa”, ale są pewne różnice, które właśnie nie pozwalają nazwać jej w pełni metodą panelową²⁵.

Badacz, który wybiera podejście ilościowo-jakościowe, z jednej strony przyjmuje postawę obiektywnego obserwatora rzeczywistości, z drugiej zaś wychodzi od podmiotowej wizji jednostki ludzkiej, która jest zachowana w odniesieniu do badanego i badacza. Badacz jest zobowiązany do informowania badanego o prawdziwym celu badań, traktuje badanego jako kompetentnego współtwórcę wiedzy (pedagogicznej) zdobywanej podczas procesu badawczego. Jak pisze D. Silverman

[...] upieranie się, iż każde wartościowe badanie powinno bazować na logice czysto statystycznej wyłącza z pola zainteresowań badawczych wiele interesujących zjawisk odnoszących się do tego, co ludzie rzeczywiście robią w swym codziennym życiu, czy to w domach, w biurach, czy też w innych placówkach [szkołach - przyp. J. P.] i prywatnych miejscach²⁶.

Z tego przesłania jasno wynika, że badanie procesu wychowania - ze względu na jego różnorodność i złożoność - powinno jednocześnie uwzględniać podejście ilościowe i jakościowe - jedna kwestia badawcza, dwa podejścia metodologiczne.

Bibliografia

Atteslander P., Methoden der empirischen Sozialforschung, de Gruyter, Berlin — New York 1995.

Babbie E., Badania społeczne w praktyce, przeł. W. Betkiewicz i in., red. nauk. dokonała oraz przekł. przejrzała A. Kłoskowska-Dudzińska, WN PWN, Warszawa 2003.

Bauman T., Strategie jakościowe w badaniach pedagogicznych [w:] T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Zak, Warszawa 2001.

Brzeziński J., Elementy metodologii badań psychologicznych, PWN, Warszawa 1978,2004.

Carnap R., Filozofia jako analiza języka nauki, przeł. A. Zabłudowski, PWN, Warszawa 1969.

Denzin N.K., The Research Act, wyd. 2, McGraw-Hill, New York 1978.

DenzinN.K., Lincoln Y.S., Wkraczanie na pole badań jakościowych. Wprowadzenie do podręcznika, przeł. M. Kwiecińska, „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, Socjologia Wychowania, 13, Nauki Humanistyczno-Społeczne, z. 317, Z. Kwieciński (red.), Wyd. UMK, Toruń 1997.

²⁵    Szczegółowy opis i zastosowanie metody panelowej (quasi-panelowej) zob. J. Papież, Przemiany warunków socjalizacyjno-edukacyjnych..., dz. cyt.; J. Papież, Zastosowanie metody panelowej w pedagogice (specjalnej) [w:] E. Górniewicz, A. Krause (red.), Dyskursy pedagogiki specjalnej. Konteksty teoretyczne, Wyd. UMW, Olsztyn 2003.

²⁶    D. Silverman, Interpretacja danych jakościowych: metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, przeł. M. Głowacka-Grajper, J. Ostrowska, WN PWN, Warszawa 2007, s. 58-59.