- załącznik 4.2). Nie ulega wątpliwości, iż temat Codzienne życie ucznia narzucił piszącym określony obszar znaczeniowy. Przeważały w nim następujące obszary semantyczne: uczeń, życie, dzień, szkoła, rzeczywistość. Rozpoznanie reakqi określających stosunek piętnastolatków do narzuconego im tematu było możliwe dzięki analizie frekwencji i nacechowania emocjonalnego epitetów42. Przede wszystkim przeważały pozytywne skojarzenia, wspomnienia czy odczucia dotyczące codziennych obowiązków ucznia. Dowodzą tego najpopularniejsze ze stosowanych określeń (zob. Aneks - załącznik 7): szalony, radosny(e) (dzień, uczeń, życie), ciekawski(e), zabawny(a), rozrywkowy (uczeń, życie, szkoła). Nasuwa się tu wniosek, iż najbliższe otoczenie, w którym uczeń spędzał większą część dnia, wyzwala u niego jak najbardziej pozytywne odczucia43. Ta „aura emocjonalna" kontrastowała z odbiorem przez młodzież problemów świata. W tym miejscu może rodzić się pytanie o uczniowską świadomość stosowania różnorodnych środków artystycznych w celu nadania tekstom wyrazistej plastyczności. Ona to bowiem podkreśla intenqę wypowiedzi autora. Skromny udział środków obrazowych, biorąc pod uwagę wymagania gatunku dziennikarskiego, w którym zostały zastosowane, wynikał m.in. z braku dostatecznych umiejętności tworzenia i posługiwania się środkami artystycznej ekspresji oraz z trudności redakcyjnych stawianych przez sam gatunek. Wśród stosowanych metafor pojawiły się następujące: rozkwitłe „koczkodany", rzeczywistość pęka w szwach, szkolna zawiesina czy cień uczniowskiego współczucia. Te niezbyt wyszukane metafory, bez szczególnego zaplecza żartobliwej i humorystycznej postawy narratora felietonu, wydają się potwierdzać słabość warsztatu pisarskiego ich autorów.
Wiemy już o pozytywnych odczuciach uczniów na temat ich szkolnej codzienności. Analiza używanych form czasowników przyniosła rozpoznanie co do sposobu wpisania spostrzeżeń uczniowskich w omawianych tekstach. Dominowały w nich czasowniki w 3. os. lp (klasa D 60%, klasa N 68,3%). Oznaczać to może, że badani nie do końca zdawali sobie sprawę z tego, iż tworząc felieton, powinni wyrażać swój stosunek do omawianego problemu, a nie skupiać się tylko na relaqonowaniu wydarzeń. Brak umiejętności uczniów w redagowaniu omawianego gatunku potwierdzają już wyciągnięte wcześniej wnioski w związku z analizą strukturalno-kompozycyjną tego typu wypowiedzi pisemnej. Przyjęta zaś przez piętnastolatków za podstawę wypowiedzi narracja zakłócała ekspresy wno-impresywną funkcję, jaką winien spełniać felieton.
42 Epitety: dodatnie 75% (D), 68,7% (N), ujemne 20,9% (D), 30% (N), neutralne 4,1% (D), 1,3% (N).
43 Warto również zwrócić uwagę, że średnia epitetów używanych przez badanych z klasy N wynosi 1,4, zaś w klasie D 4,24. Oznacza to większą sprawność tych ostatnich w wyrażaniu własnego stanu emocjonalnego.
102