8748916474

i Jackiem*⁵. Za pośrednictwem tak sformułowanych poleceń uczeń może posłużyć się swoją wiedzą na dany temat. Innym rodzajem zadań do wykonania są te, które bezpośrednio nawiązują do mediów i zachęcają młodego człowieka np. do przedstawienia pomysłu na realizaq'ę filmu. Na końcu zaś książki znajduje się wykaz terminów pozostających w związku z zagadnieniami teatru, opery, filmu, telewizji, prasy itp. Mamy także dwie części dotyczące kultury medialnej. Należą do nich: Literatura na ekranie, rozdział zawierający artykuły, wypowiedzi znawców zagadnienia na temat realizacji filmowych, jak i podobieństw i różnic między językiem filmu a językiem literatury. Służą temu też, niestety dominujące, polecenia sprawdzające głównie wiedzę, a nie umiejętności uczniów, np. Powiedz na podstawie tekstu, co przejął film z literatury, a co go od niej zdecydowanie różni, czy Odszukaj w tekście fragmenty wyjaśniające, co to jest: kadr, scena, ujęcie, sekwencja³ⁱ. Naprzeciw medialnym zainteresowaniom młodzieży wychodzi bez wątpienia rozdział ostatni, zatytułowany Środki masowego przekazu³⁷. Autorka objaśnia w nim wiele pojęć, wprowadza także informacje na temat różnic między poszczególnymi formami przekazu (radiowym, prasowym, telewizyjnym), jest mowa o reklamie, gazetkach szkolnych audycjach radiowych. Rozdział uzupełniają polecenia skierowane do uczniów: sprawdzające rozumienie przez nich poruszanego problemu, motywujące ich do wypowiadania własnych opinii czy do działań kreacyjnych, np. Stronicę papieru, na której będziesz pisać, potraktuj jako kolumnę gazety. Podziel ją na łamy, tj. pionowe pola zwane też szpaltami; kolumna może być dwu- trzy- lub cztero-szpaltowa³⁸. Dodatkowym środkiem, potwierdzającym akceptację uczniowskich zainteresowań, są kasety audio i wideo³⁹.

Podręczniki z serii Zrozumieć słowo zawierają barwne reprodukcje malarskie, fotografie, pejzaże, portrety. Wszystko to ma stanowić tło dla tekstów literackich i angażować młodego odbiorcę w poznawanie świata kultury. Jest jednak wątpliwe, czy kontakt wzrokowy ucznia z bogatą szatą graficzną wystarczy, aby nauczyć

³⁵    M. Nagajowa, op. cit., s. 79.

³⁶    Ibidem, s. 248-264.

³⁷    Ibidem, s. 266-292.

^M Ibidem, s. 288.

³⁹ Kontynuacją omawianego podręcznika M. Nagajowej jest książka Witolda Babińskiego, Świat w słowach i obrazach. Podręcznik do kształcenia literackiego i kulturowego dla klasy pierwszej gimnazjum, Kraków 2002. Autor zawarł w niej nieco więcej zadań sprzyjających, jak się wydaje, wprowadzaniu uczniów w zagadnienia medialne (zob. np. Warsztaty filmowe - zestaw zadań i poleceń, s. 291, czy Gimnastyka umysłowa - czyli: jak zatytułować? - zestaw zadań i poleceń, s. 302). Por. także z tej serii podręcznik dla klasy drugiej i trzeciej gimnazjum oraz płyty CD - Świat w czasach i obrazach. Literatura i muzyka w gimnazjum.

57