Funkcjonowanie i kompetencje pracowników centrów zarządzania kryzysowego na przykładzie Rządowego Centrum Bezpieczeństwa
- posiada wyłącznie obywatelstwo polskie;
- korzysta z pełni praw publicznych;
- wykazuje nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną;
- daje rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych;
- posiada co najmniej średnie wykształcenie i określone kwalifikacje zawodowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych, wymagających szczególnej dyscypliny służbowej, której gotowa jest się podporządkować.
Jednak kwalifikacje zawodowe rozumiane, jako zestaw wiedzy i umiejętności wymaganych do realizacji składowych zadań zawodowych w przypadku pracowników centrów zarządzania kryzysowego są równie wysokie jak i wymogi formalne. Wynikają one z wiedzy i praktyki z wielu obszarów. Zarządzanie kryzysowe mające charakter interdyscyplinarny to sztuka rozwiązywania problemów, konfigurowania zasobów w optymalne i wydajne mechanizmy służące neutralizacji zagrożeń, minimalizacji ryzyk, a wielokrotnie działania w obliczy siły wyższej. Pracownik centrum musi odznaczać się odpornością na stres i wysoką sprawnością organizmu, ponieważ potencjalne zdarzenia mogą wymagać nieprzerywania pracy przez kolejne, zmiany a nawet doby. Współcześnie reagowanie na zagrożenia wiąże się z współpracą na poziomie międzynarodowym, w ramach Unii Europejskiej czy NATO, przez co pracownicy centrów muszą posiadać biegłą znajomość języków obcych. Szczególną kompetencją oznaczeniu praktycznym jest umiejętność pracy zespołowej, wysokie umiejętności interpersonalne, zdolność analitycznego myślenia i szybkie adaptowanie się do nowych warunków pracy i zadań.
Zakres zadań pracownika pracującego w charakterze analityka w wydziale analiz RCB obejmuje m.in.:
- sporządzanie sprawozdań, raportów i ocen w zakresie powierzonym przez Radę Ministrów z działań prowadzonych w sytuacjach kryzysowych przez organy administracji publicznej;
- sporządzanie informacji i analiz dotyczących oceny możliwości wystąpienia zagrożeń lub ich rozwoju oraz wypracowanie wniosków i propozycji przeciwdziałania zagrożeniom;
- inicjowanie działań w zakresie metod przekształcania bieżących informacji na ocenę zagrożeń.
Zagrożenia posiadają złożoną postać i mają wiele źródeł oraz powodują trudne do przewidywania następstwa, dlatego oprócz szeregu umiejętności fundamentalnych takich jak szybkie przyswajanie informacji i zdolność do ich oceny praca w Centrum zarządzania kryzysowego wymaga zachowywania ciągłej czujności, podzielności uwagi, szybkiego podejmowania decyzji oraz specjalistycznej wiedzy z różnych dziedzin. Istotą centrum jest obróbka informacji i ich dystrybucja pomiędzy uczestnikami zarządzania kryzysowego, co za tym idzie pracownicy centrum muszą posiadać jedną z kluczowych kompetencji, którą jest zarządzanie pracą, czasem i ograniczonymi zasobami, co wiąże się z koniecznością ustalania priorytetów.
Podsumowując należy podkreślić, że pracownicy centrów zarządzania kryzysowego to typowi pracownicy wiedzy, którzy muszą ciągle się doskonalić, aktualizować swoją wiedzę i udoskonalać swoje kompetencje. A właśnie te zależności sprawiają, że charakter pracy w centrach jest w dużym stopniu zbliżony do pracy w wielu branżach sektora prywatnego.
106