- 349
tomiast Ij są małe i pod tym względem odcinają się od reszty uzębienia.
Zmniejszanie się trzonowców od Mj poprzez M2 do M.{ jest
właściwem wszystkim rasom ludzkim i występuje oczywiście i u Samarytan z tą tylko osobliwością, że zmniejszanie się trzonowców nie jest stopniowe, jak u Europejczyków, lecz skokowe: M, jest
jest znacznie większe niż M2, ten ostatni zaś od M3 tak, że przy
oglądaniu otrzymuje się wrażenie schodków.
Proces redukcji guzków na trzonowcach jest u Samarytan daleko posunięty: M., posiada 4 lub 3 guzki, przeważnie 3,
jakkolwiek występują i formy 4-ro guzkowe, tylko u jednego osobnika na całą populację badaną, stwierdziłem na zaznaczony piąty guzek.
W 24$ przypadków u mężczyzn, a w 12$ u kobiet zęby mądrości nie wykłuły się zupełnie. U Europejczyków zdarza się to w 12$ (Martin). Jak widzimy zmiany progresywne w uzębieniu są u Samarytan wybitne, szczególnie dotyczy to zębów trzonowych.
Stosunki ilościowe form zgryzu, występujących śród naszej populacji ilustruje poniższa tabela:
Tab. XXI. |
z g cT |
ryz. 9 |
Stegodontja |
24% |
28Q0 |
Psalidodontja |
16% |
4% |
Opistodontja |
56% |
68% |
Orthodontja |
— |
— |
Progenja |
— |
— |
Hiatodontja |
4* |
— |
Typową dla Samarytan jest zatem opistodontja. Przy tym zgryzie, ani brzeg sieczny, ani wargowa ściana dolnych siekaczy nie stykają się przy artykulacji z językową ścianą górnych siekaczy — jak to się dzieje przy stegodontji — lecz z brzegiem dziąsła górnych siekaczy (od strony podniebiennej). Często przy tej formie zgryzu artykulacja jest niezupełna tak, że przy zamknięciu ust powstaje szpalt między górnemi i dolnemi szerokości od 2—10 mm, długością sięgający od C do C, lub od Pj do P..
Opistodontja występuje stosunkowo często u Chińczyków i Ja-