120139404

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEOO 141

Odnotujmy jedną jeszcze publikację, która dokumentuje przebieg konferencji. W październiku 1991 r. w Szczecinie odbyło się międzynarodowe sympozjum na temat biblioteki w społeczności lokalnej [12]. Spotkanie zorganizowało SBP, BN i Książnica Szczecińska. Autorzy referatów przedstawili zakres i sposoby zaspokajania potrzeb użytkowników bibliotek publicznych.

W tej samej serii wydawniczej SBP (Nauka, Dydaktyka, Praktyka) Katarzyna Materska zamieściła pracę na temat edukacyjnej funkcji biblioteki publicznej w życiu młodzieży [13]. Jest to rozprawa doktorska wykonana w Katedrze Pedagogiki Społecznej WSP w Bydgoszczy. Badaniami ankietowymi objęto młodzież z 2 województw: bydgoskiego i pilskiego. Wnioski z tych badań nie są optymistyczne.

To samo można powiedzieć o wynikach badań przeprowadzonych przez Katarzynę Wolff, które dotyczyły losów wiejskich czytelników książek [14]. Jest to studium porównawcze — po 10 latach ponowny kontakt z tą samą populacją. „Stan, który zarejestrowano na wsi pod koniec lat osiemdziesiątych — pisze Autorka — wydawał się być stanem niepokojącej stagnacji, by nie powiedzieć marazmu. Brak możliwości awansu w naturalny sposób oddziaływał na zachowania czytelnicze środowiska wiejskiego [...]”.

Z licznych publikacji dotyczących bibliotek publicznych wymienić jeszcze trzeba wyniki badań przeprowadzonych wśród pracowników ze średnim wykształceniem w bibliotekach publicznych, opisanych w Materiałach Informacyjnych Instytutu Książki i Czytelnictwa przez Adama Ruska. Autora niepokoi duża liczba „bibliotekarzy przypadkowych” i fakt, że coraz częściej z przewodnika po świecie książek bibliotekarz staje się „personelem wypożyczającym” [15].

Rozważania dotyczące metodyki bibliograficznej nie pojawiają się często w naszym piśmiennictwie — toteż z zadowoleniem należy odnotować książkę Alicji Matczuk Rozwój metodyczny polskich bibliografii historycznych regionalnych [16]. Publikacja ta powstała na bazie rozprawy doktorskiej, obronionej w Instytucie Historii UMCS w Lublinie. Przedstawiono rozwój polskiej regionalnej bibliografii historycznej, uwzględniając jej związki z historią regionu. Badaniami objęto zarówno bibliografie retrospektywne, jak i bieżące, opublikowane w 1. 1917-1991. Autorka ma zastrzeżenia co do poziomu niektórych bibliografii i z żalem stwierdza, że nie wzbudzają one większego zainteresowania w środowisku naukowym.

W Studiach Bibliologicznych (T. 6\ wydawanych przez UŚ poza artykułami na tematy literackie znajdziemy kilka pozycji, które mogą zainteresować pracowników książki. Jerzy Starnawski pisze o Józefie Mayerze — badaczu literatury i bibliotekarzu (s. 7-16), Zdzisław Gębołyś o informatorach bibliotecznych (s. 125-136), Zbigniew Żmigrodzki omawia działalność zmarłego w 1976 r. Teodora Bestermana, wybitnego angielskiego bibliografa (s. 137-139), a Bronisław Zyska podaje komunikat o trwałości papieru drukowego w książkach polskich w okresie 1960-1979 (s. 140-146) [17].

Bronisław Zyska opracował również Ł 2 skryptu Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem (t. 1 sygnalizowałam w z. 1/4 za 1992 r. Przeglądu Bibliotecznego) pt Czynniki niszczące materiały w zbiorach bibliotecznych [18]. Skrypt składa się z 7 rozdziałów: 1. Wybrane opracowania do zagadnień ochrony zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem (s. 9-23); 2. Proces starzenia się papierów drukowych (s. 24-51); 3. Czynniki atmosferyczne w procesie niszczenia materiałów w zbiorach bibliotecznych (s. 52-80); 4. Wybrane czynniki fizyczne w procesie niszczenia materiałów w zbiorach bibliotecznych (s. 81-110); 5. Czynniki biologiczne w procesie niszczenia materiałów w zbiorach bibliotecznych (s. 111-134); 6. Człowiek jako sprawca ruchów społecznych i działań niszczących zbiory biblioteczne (s. 135-155); 7. Katastrofy i awarie jako zagrożenie dla biblioteki oraz jej zbiorów (s. 156-178). Bibliografia liczy 191 pozycji. Korzystanie ze skryptu ułatwia indeks przedmiotowy, a także indeks nazw osobowych oraz indeks nazw instytucji i firm.

Z opóźnieniem przekazuję informację o nienotowanych jeszcze w Przeglądzie piśmiennictwa krajowego dalszych numerach Zagadnień Informacji Naukowej — są to nr 1 i 2 (59 i 60) z 1992 r. i 1 (61) z 1993 r. W tym ostatnim m.in. znajduje się artykuł Elżbiety Różyńskiej Systemy doradcze - inteligentne systemy informacyjne (s. 5-22) oraz obszerny artykuł Wiesława Babika Przegląd systemów klasyfikacji materiałów kartograficznych (s. 23-62). Ponadto zamieszczono w tym numerze bibliografię zawartości ZIN za 1. 1987-1992 opracowaną przez Annę Leśniewicz [19].