PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO 101
Zamyka tom informacja G. W. Michiejewej o skandynawskim zautomatyzowanym centralnym katalogu czasopism14. Zastosowano w nim słowa 'kluczowe w indeksowaniu współrzędnym i permutacyjnym; w zasadzie są to słowa kluczowe z tytułów (wyjątkowo tylko sięga się do tekstu). Korzysta się też z ogólnoskandy-nawskich tezaurusów specjalistycznych. System funkcjonuje od 1968 r.
Jak widać z powyższego przeglądu, Komisja ds. Opracowania Przedmiotowego wiele uwagi poświęca obecnie problematyce automatyzacji. Być może jest to tom przełomowy: po raz pierwszy proporcje się wyrównały, kto wie, czy następnych zagadnienia te nie zdominują. Dla nas badania takie nie mają jeszcze bezpośredniej praktycznej przydatności, choć sądzę, że i na dziś można z nich pewne wnioski wyciągnąć. Taki choćby, że w przyszłych naszych systemach zautomatyzowanych język haseł przedmiotowych winien być stosowany obok języka hierarchicznego oraz któregoś z języków typu nietradycyjnego — być może słów kluczowych. Natomiast radzieckie badania w zakresie terminologii, teorii i metodyki tradycyjnego opracowania przedmiotowego mogą i powinny być u nas znane i wykorzystywane przez wszystkich zainteresowanych.
Ewa Stępniakowa
PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO
Nauka polska poniosła niepowetowaną stratę w dniu 19.9.1980 r., kiedy odszedł na zawsze prof. dr hab. Bronisław Kocowski — „profesor zwyczajny Uniwersytetu Wrocławskiego, historyk, bibliotekarz i bibliotekoznawca, zasłużony organizator i długoletni pracownik wrocławskiej Biblioteki Uniwersyteckiej, współtwórca i następnie dyrektor Instytutu Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego, utalentowany nauczyciel i wychowawca licznego grona bibliotekarzy i biblioteko-znawców”. Krótka ta charakterystyka sylwetki Profesora rozpoczyna tekst nekrologu, zamieszczonego przez Stanisława Solickiego w Śląskim Kzoartalniku Historycznym Sobótka [lj. Profesor w swej wielokierunkowej działalności szczególną uwagę poświęcał historii książki publikując wiele prac o tej tematyce, a także redagując kolejne tomiki popularnonaukowej serii Książki o Książce traktujące o losach książki w przeszłości. Jako jedna z ostatnich redagowanych przez Niego ukazała się w tej serii praca Mieczysława Rokosza Wenecka oficyna Aida Manucjusza i Polska w orbicie jej wpływów [2], Celem tego opracowania „jest przedstawienia Aida Manucjusza — włoskiego humanisty, pedagoga, drukarza i wydawcy, charakterystyka jego weneckiego dorobku wydawniczego i nowatorskich osiągnięć w technice drukarskiej, jego wytężonej działalności organizatorskiej na polu życia naukowego w swej epoce” (s. 7). Materiał zawarty w rozdziale Polska w orbicie wpływów Manucjuszowej oficyny (s. 175-263) w znacznie skróconej formie i uzupełniony licznymi przypisami umieścił autor również w Zeszytach Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego [3]. Porównanie tych tekstów daje możliwość wychwycenia cech i elementów różniących ujęcie danego tematu w konwencji popularnonaukowej i naukowej.
Inna pozycja z serii Książki o Książce, redagowana przez Jana Trzynadlow-skiego, to Jana Wróblewskiego Polskich broniły progów [4], rzecz o niebagatelnej roli polskich książek i czasopism w utrzymaniu i przetrwaniu polskości na terenie Warmii i Mazur wtedy, gdy w XIX w. nasiliły się działania germanizacyjne pruskiego zaborcy, a w XX w. kontynuowali tę politykę hitlerowcy.
u g. V. Mlcheeva: Ob&ćeskandlnavskl] svodnyj katalog perlodlbesklch izdanlj. (K lspoVzo-vanlju elementov predmetnogo polska v avtomatlzlrorxLnnych sistemach), s. 126-132.