2150625883

6

znaleźli się przyszli czołowi twórcy literatury polskiego renesansu, m.in.: Jan Kochanowski, Mikołaj Rej, Andrzej Frycz Modrzewski, to jednak Akademia Krakowska wkraczała w okres poważnego kryzysu. Przyczyną była decyzja władz uczelni o podjęciu walki z reformacją i kontynuowaniu studiów typu scholastycznego. Podobny kryzys przeżywały wówczas liczne uniwersytety europejskie. Pogłębi! się on jeszcze w XVII wieku m.in. w wyniku długotrwałego konfliktu z jezuitami, z którego wyszedł osłabiony zarówno krakowski Uniwersytet, jak i jezuici, którym ostatecznie nie udało się stworzyć w Krakowie własnej akademii ani podporządkować uniwersyteckich szkół, tzw. kolonii akademickich. Do obniżenia rangi krakowskiej wszechnicy przyczyniły się także zawieruchy dziejowe i kolejne wojny. Komisja Edukacji Narodowej, przystępując do przebudowy systemu edukacyjnego w Polsce, skierowała do Krakowa byłego wychowanka Akademii Hugona Kołłątaja, który w 1780 r. rozpoczął wielkie dzieło gruntownej reformy Szkoły Głównej Koronnej (taką nazwę otrzymała wówczas Akademia Krakowska). Reforma ta jednak została zahamowana niekorzystnymi wydarzeniami politycznymi. Wymazanie Polski z mapy Europy w 1795 r. odcisnęło się na losach uczelni, która jednak, mimo licznych szykan i ostrej germanizacji ze strony zaborców, przetrwała. W 1817 r. otrzymała dzisiejszą nazwę: Uniwersytet Jagielloński. Po zlikwidowaniu Wolnego Miasta Krakowa w 1846 r., zaraz po wkroczeniu wojsk austriackich, przystąpiono do akcji ponownego germanizowania uczelni. Język polski jako wykładowy powrócił dopiero w 1870 r., a okres autonomii galicyjskiej uznać należy za owocny w dziejach Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na uczelni pojawiło się wielu znakomitych uczonych: Józef Szujski i Michał Bobrzyński - historycy, Zygmunt Wróblewski i Marian Smoluchowski - fizycy, Karol Olszewski i Leon Marchlewski - chemicy, Kazimierz Morawski i Leon Sternbach - filolodzy oraz wielu innych. Kraków stal się duchową stolicą Polski, a Uniwersytet pełni! rolę najważniejszego ośrodka nauki polskiej. Uczelnia rozwijała się dynamicznie, a do jej bram ściągali studenci ze wszystkich trzech zaborów. Znaczącą rolę odegrała uczelnia w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Krakowscy uczeni zasilili nowe, powołane wówczas do życia polskie uniwersytety w Warszawie, Poznaniu