Frazeologizm robić coś ponad czyjąś głową, głowami oznacza ‘robić coś bez porozumienia z kimś, w tajemnicy przed kimś, bez czyjejś wiedzy, za czyimiś plecami’ (BL 2003: 1025). Przekładu dokonano poprzez odwzorowanie struktury i elementów leksykalnych - tzw. skalkowanie. Znaczenie całkowite niemieckiego translatu jest możliwe do odkodowania w języku docelowym. Proponowany frazeologizm hinter jds Rucken -‘heimlich, ohne jds Wissen' (Duden11: 628).
Modyfikacje kontaminujące
P: W tym właśnie miejscu i rząd, i MENiS dolewa oliwy nie do kaganka oświaty, ale do ognia problemów samorządów lokalnych. (SW 2002/10, 2)
N: Gerade an dieser Stelle nie Ben die Rcgicrung und das MEN Ol nach. jedoch nicht in das „ Ldmnchen der Bildune", sondern in das Feuer der Probleme der lokalen Selbstverwallungen. (SW 2002/10. 2)
lp. |
Charakterystyka frazeolog izm u w formie kanonicznej |
Rodzaj modyfikacji |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
252. |
- dolać, dolewać oliwy do og Kryterium formalne: zwrot Kryterium semantyczne: -Kryterium stabilności: niestabilność aspektu Kryterium strukturalne: grupa przy im ko wa - nieść, zapalić kaganek, kaganiec oświaty Kryterium formalne: zwrot Kryterium semantyczne: -Kryterium stabilności: niestabilność elementów leksykalnych, niestabilność zdrobnienia Kryterium strukturalne: nominalno-werbalny |
modyfikacja kontam i nuj ąca: dolać, dolewać oliwy do W; ognia + nieść, zapalić kaganek, kaganiec oświaty |
aproksymatywna |
transplantacja |
Frazeologizm dolać, dolewać oliwy do ognia oznacza podsycić czyjś gniew, czyjeś oburzenie, podniecić, podjudzić; jeszcze bardziej zaostrzyć jakąś sytuację, zwiększyć natężenie jakiegoś konfliktu’ (kto + dolał, dolewał oliwy do ognia lub co + dolało, dolewało oliwy do ognia); (BL 2003; 513). Ekwiwalent słownikowy to: Ol ins Feuer giepen (PONS 2004: 266) - ‘einen Streit noch verscharfen, jds Erregung verstarken’ (Duden11: 559). Frazeologizm: nieść, zapalić kaganek, kaganiec oświaty oznacza ‘szerzyć, krzewić oświatę' (Dubisz 2003, t. 2: 1336). Jest to rzadki przypadek połączenia dwóch frazeolog izmów - tzw. kontaminacji, czyli skrzyżowania dwóch różnych elementów językowych. W przekładzie zastosowano odwzorowanie (skalkowanie) struktury i elementów leksykalnych polskich frazeologizmów. Znaczenie całkowite translatu jest możliwe do odkodowania w języku przekładu.
177