Rozdział 1
1.1. Eksploatacja nawierzchni kolejowej
Nawierzchnia kolejowa jest konstrukcją inżynierską o dużym stopniu złożoności, zróżnicowania i zmienności [15]. W jej eksploatacji możemy wyróżnić dwie formy, typowe dla większości obiektów technicznych: użytkowanie oraz odnawianie [8]. Ponieważ jednak głównym celem eksploatacji nawierzchni kolejowej jest stałe zapewnienie bezpiecznego ruchu pociągów, niemożliwe jest wystąpienie sytuacji, w której obie z tych faz są równocześnie bierne, tzn. nie zachodzą. Nawierzchnia kolejowa jest zawsze w fazie użytkowania lub odnawiania, przy czym nie jest to alternatywa wykluczająca — zatem możliwe jest zachodzenie na siebie w czasie obu tych faz.
W trakcie eksploatacji w sposób ciągły zmieniają się właściwości nawierzchni kolejowej. Dzieje się tak na skutek oddziaływania na nawierzchnię taboru kolejowego oraz przyrody — przeważnie warunków atmosferycznych, lecz w niektórych wypadkach także innych czynników (np. osiadania gruntów na terenach górniczych). Zachodzące pod wpływem tych czynników zmiany wpływają na stan nawierzchni kolejowej. Stany te można w uproszczeniu podzielić na trzy kategorie [8]:
□ stan pełnej zdatności eksploatacyjnej;
□ stan ograniczonej zdatności eksploatacyjnej;
□ stan niezdatności eksploatacyjnej.
Podstawowym kryterium, na podstawie którego bieżący stan nawierzchni zaliczamy do jednego ze stanów wyżej wymienionych, jest iloraz szybkości pociągów Vi, z jaką mogą się one poruszać po analizowanym torze i szybkości maksymalnej vmax , zdefiniowanej na etapie projektowania toru (oczywiście zachodzi przy tym warunek Vi ^ umax). W zależności od wartości tego ilorazu możemy mieć do czynienia z następującymi sytuacjami:
co oznacza, że nawierzchnia kolejowa znajduje się w stanie pełnej zdatności eksploatacyjnej,