2906543007

84 — Poznaj — polubisz — Konspekt 1/2014 (50)

TRASZKA ZWYCZAJNA -LISSOTRITON WLGARIS (DAWNIEJ TRITURUS WLGARIS (L.))

Traszka zwycząjna jest jedną z mniejszych traszek w Polsce. Jest też jedynym gatunkiem występującym w naszej faunie, u którego samce są większe od samic. Samce osiągają do 11 cm długości, natomiast samice nie przekraczają 10 cm. Długość nąjczęściej spotykanych osobników nie przekracza 8-10 cm.

Traszka zwycząjna jest płazem delikatnym. Przekrój jej ciała jest owalny, głowa - mała i wąska, a na jej górnej powierzchni zaznaczają się trzy delikatne bruzdy. Pysk ma zaokrąglony, zwężąjący się ku przodowi, oczy małe, lekko wystające. Głowę oddziela od tułowia przewężenie szyjne. Ogon jest wyraźnie spłaszczony po bokach, a u jego nasady po brzusznej stronie ciała występują wyraźne wargi kloakalne, u samca - duże i ciemno zabarwione, u samicy - małe, zabarwione tak jak powierzchnia brzucha. Podczas pobytu na lądzie grzbiet sam ców staje się ciemnobrązowy, pokryty ciemnymi, niewyraźnymi plamami, samic zaś - jasno-brązowy lub oliwkowobrązowy bez plam. Boki ciała są ubarwione podobne jak grzbiet. Brzuch samców jest kremowożółty, z ciemnymi okrągłymi plamami, samic - podobny, ale z małymi plamkami o wielkości ziaren piasku, niekiedy nieznacznie większymi. U samca przez środek brzucha przebiega czerwone pasmo, u samicy zaś - pomarańczowe. Barwy obu płci są jakby przybrudzone, mało intensywne. W fazie życia w wodze, tzn. wiosną, obie płci przybierają bardziej intensywne barwy, a ponadto u samców wykształca się specyficzna szata godowa. Wzdłuż grzbietu i ogona pojawia się regularnie falisty, ciągły grzebień godowy o wysokości do 10 mm. Na końcu ogona jest on zaostrzony i przechodzi na jego brzuszną stronę. Na grzebieniu godowym w części tułowiowej występują również ustawione pionowo podłużne plamy. Plamy takie występują także po dolnej stronie ogona. Plamy na tułowiu stają się ciemniejsze i wyraźnie kontrastują z jaśniejszym tłem. Przez środek kremowo ubarwionego brzucha przechodzi bordowy pas. Na brzuchu i na podgardlu występują czarne plamy. Na dolnej stronie płetwy ogonowej pojawiają się plamy nie-

Fot. 4. Samiec i samica traszki zwyczajnej (fot. R. Kozik)