20 — Historia — Konspekt 1/2014 (50)
Krakowskie Przedmieście. Z lewej strony dawna kamienica wizytowska, adaptowana na rosyjskie III Gimnazjum Żeńskie i VI Gimnazjum Męskie
nego z działalności na rzecz zjednoczenia unitów - czuł się dość pewnie na swoim stanowisku, nie musiał drżeć o nie i przypochlebiać się władzom, ignorował system klasyczny i w efekcie porządnie rozpuścił swoje gimnazjum”1.
Wspominając swoje czasy gimnazjalne, Komi-łow zmuszony był przyznać, że „niewiele dobrego” wynieśli zarówno on, jak i jego koledzy z pierwszego warszawskiego gimnazjum. Grono pedagogiczne „bynajmniej nie było wybitne”, choć nauka nie była trudna, a dzięki swoim zdolnościom uzyskiwało się „całkiem niezłe” oceny. Biorąc pod uwagę, że był to okres największego rozkwitu tołstojowskiego klasycyzmu, rosyjscy uczniowie byli wdzięczni losowi za to, że trafili do tego „słabego i rozwydrzonego gimnazjum”, gdzie ich uczono „beznadziejnie starożytnych języków” i „nie nakłaniano do lizusostwa, donosicielstwa i temu podobnych uroków tołstojowskiego systemu wychowawczego”2.
W latach siedemdziesiątych XIX w. szczególną popularnością wśród rosyjskiej społeczności Warszawy cieszyły się gimnazja VI Męskie i III Żeńskie. Wysocy urzędnicy rosyjscy chętnie posyłali swoje dzieci do tych szkół. Do wychowanków VI Gimnazjum Męskiego należał także książę D. I. Szachowski.
Po roku 1876 oba te gimnazja pod względem składu narodowościowego uczniów i nauczycieli ostatecznie przekształciły się ze szkół niemieckich w czysto rosyjskie. Według regulaminu z roku 1871 liczba godzin lekcyjnych z poszczególnych przedmiotów dla klasy przygotowawczej i głównej VI Gimnazjum Męskiego w Warszawie aż do roku szkolnego 1890/1891 wyglądała następująco: religia - 17 lekcji język rosyjski i logika - 31 lekcji język łaciński - 49 lekcji język grecki - 36 lekcji matematyka i fizyka - 43 lekcje geografia - 10 lekcji historia - 12 lekcji
język francuski i niemiecki - po 19 lekcji kaligrafia - 11 lekcji
Archiwum Państwowe Federacji Rosyjskiej (dalej: APFR), F. 5102, Op. 1,0. 143, U3 ob.
Tamże, F. 5102, Op. 1,1). 145, L 40 oh.; 41 oh.; I). 143, L. 23.