2906543213

58 — Kosmonautyka — Konspekt 1/2014 (50)

rykański Galileo, skierowany na Jowisza przez pole grawitacyjne Wenus; podobną trasą zmierzała amerykańska sonda Cassini do jeszcze dalszego Saturna, a obecnie - europejska sonda Ro-setta, której celem jest jądro komety.

Na koniec powtórzę apel, byśmy nie zapominali o naszych wybitnych rodakach, którzy na świecie często w ogóle nie są kojarzeni z Polską. W 2005 r. uczestniczyłem w Kałudze w konferencji kosmonautycznej poświęconej pamięci Ciołkowskiego (z referatem o próbach rakiet V2 na okupowanych ziemiach polskich). W tej samej sekcji historycznej wygłaszano referaty o Sztern feldzie z okazji przypadąjącej wówczas setnej rocznicy jego urodzin, ale żaden z rosyjskich prelegentów nie wspomniał o polskim pochodzeniu tego pioniera kosmonautyki! Oficjalnie przecież to wielki radziecki uczony i jedynie w rozmowach kuluarowych moi rozmówcy „przypominali sobie” o jego polskich korzeniach.

Francuska wersja dzieła Arego Szternfelda

miastach - Lodzi i Sieradzu - nazwano jego imieniem ulice. Na domach, w których mieszkał, pojawiły się tablice pamiątkowe, ponadto miejskie planetarium w Lodzi od 2002 r. nosi imię Arego Szternfelda.

Najtrwalszą pamiątką po wizjonerze kosmicznych tras nie są jednak tablice pamiątkowe ani nagrobek na słynnej moskiewskiej nekropolii, lecz krążące po międzyplanetarnych orbitach sondy kosmiczne. A są to głównie sondy amerykańskie i europejskie, gdyż Rosjanie nawet w okresie nąjwiększej kosmicznej świetności nie |X)trafili wysyłać sond poza nąjbliższe nam planety - Marsa i Wenus. Tymczasem właśnie dotarcie do tych dalszych planet i takich obiektów, jak komety i planetoidy, wymaga zastosowania „paradoksalnych” trajektorii Szternfelda. Jako pierwszy podążył jego trajektorią w 1989 r. ame

LITERATURA

Uho/ikobckhh K. 3., IIpoMbiuacnnoc ocuoemw koc-Mocą, MocKBa 1989.

Geisler W., Ary Sztemfeid - pionier kosmonautyki, wstęp M. Subolowicz, Warszawa 1981.

KocMoae.Mł>HHCK»H A. A.. Koucnumrmm 3dyapdmm Uuo.ikohckuu. MocKBa 1988.

Kruk J., Podwójny jubileusz wielkich pionierów astronautyki, „Lotnictwo” 2010, nr 8, s. 60-69.

Marks A, Ojcowie kosmonautyki, Warszawa 1984.

HapOBJiaiiCKHM H. C., lllmyp.\tun kocmwwckux mpua\ MocKBa 2006.

flpHUicna B M ../tpoHOBa l\ II..Apu LUmepmpe.ihd nuooep koc.\umiwnjuku, MocKBa 1987.

III iepu<|)CJii>;i A. A., „...mciih munuLiu hcunnituhiM (panniactnoM . . Mockbu 2005.

Szternfeld A., Paradoksy kosmonautyki, przeł. W. Soroka, wstęp i komentarz T. Wołkowicka, Warszawa 1987.

Wojalski M. Z., Orbity sputników Ary Stemfeld obliczał w Łodzi w latach 1932-33, Łódź 2002.    ■