227
WYNIKI ANKIETY W SPRAWIE KONSERWACJI
Wszystkie instytucje odczuwają brak materiałów i narzędzi niezbędnych nie tylko do konserwacji, ale do normalnej, prymitywnej ochrony zbiorów: nie mogą zdobyć odpowiedniego papieru, tektury, kartonu, o które stacza się długotrwałe a często przegrane boje z Centralą Przemysłu Papierniczego. Podobnie ma się rzecz z płótnem, należycie wyprawioną skórą, klejem itd.
Trudności te jednak bledną wobec kłopotów natury personalnej. Na tym odcinku stan jest wręcz katastrofalny. Instytucje wyrażają pragnienie przeszkolenia, względnie gotowość zatrudnienia odpowiedzialnych konserwatorów. Gdzie i kto ma szkolić tego typu pracowników? Na to pytanie odpowiedź jest niełatwa. Zapewne, można znaleźć mikrobiologów, chemików i technologów, którzy zechcą się poświęcić zagadnieniom, związanym z konstrukcją materiałową czy chorobami książki. Ale praktyków, którzy by z całą odpowiedzialnością wobec przyszłych pokoleń podjęli się restauracji naszych zabytków, często bezcennej dla kultury wartości, — nie mamy.
Wymienić tu łatwo nazwisko specjalisty tej miary co prof. Lenart, ale prof. Lenart pracuje obecnie w zakresie konserwacji grafiki, gdzie spełnia również pożyteczną dla kultury rolę, jednakże zabytki rękopiśmienne i książkowe pozbawione są opieki jego nieocenionej ręki.
W naszych oczach nastąpiło odwrócenie sytuacji: oto w r. 1934 dr. Sawicka upominała się o pracownię konserwatorską dla grafiki 1) projektując oparcie jej o pracownię B. Narodowej, kierowanej wówczas przez B. Lenarta. Obecnie bibliotekarze i archiwiści, pozbawieni zupełnie pomocy w tym względzie, radzi by wysunąć swoje potrzeby na plan pierwszy i „rewindykować" Mistrza dla swych celów.
Jakkolwiek by cenić umiejętności i talenty prof. Lenarta, zaprzeczyć się nie da, iż jeden pracownik nie może podołać ogromowi potrzeb, choćby całkowicie poświęcił się zadaniu.
Jeśli przyjąć jedynie słuszną tezę, że zamiast tworzyć szereg drobnych pracowni przy bibliotekach, należy zorganizować kilka o charakterze centralnym dla Krakowa, Wrocławia, Poznania, War-
) Pamiętnik Muzealny, zesz. III. Kraków 1934.