2964938747

194 UBIORY PROFESORÓW I UCZNIÓW.

bakalauryi drugich dwóch lat uauki. Studya bowiem w wydziale filozoficznym rozłożone były na cztery lata. Bakałarz filozofii spo-sobiący się do drugiego stopnia uniwersyteckiego (secunda laurea) występował w roli uczącego się i zarazem nauczającego. Chodził więc na przepisaną liczbę wykładów przez całe dwa lata a jednocześnie podczas wielkiego postu w zimowej porze, a w letniej w czasie kanikuły czyli miodobrania miewał sam wykłady i zasiadał do dysput w tej samej porze co sobotę i niedzielę

Bakałarz filozofii jako graduowany miał pewną wyższość nad pospolitym scholarzem, a ta wyższość uwydatniała się i w ubraniu, którego dwa istniały rodzaje, jedno do codziennego użytku, drugie wdziewane do dysput i prełekcyj.

Co do ubrań codziennych, te z małymi wyjątkami były takie same jak u scholarzów nie graduowauych. Te same też ustawy obowiązywały bakałarzy co żaków pospolitych. W XV też tylko i w XVI wieku może byc mowa o odrębnym codziennym ubiorze bakalarskim.

Różnice między ubiorem codziennym bakałarzy a niegraduo-wanych żaków zachodziły tylko w nakryciu głowy. Tuniki były takie same¹. Raz tylko wspomniana jest odmnienna tunika baka-larska². W r, 1473 zastawił bakałarz z bursy węgierskiej tunikę z sukna czarnego przerobioną z płaszcza i mającą znak, a mianowicie purpurianowe obszycie u końca rękawów. Nie śmiem twierdzić, aby owa wypustka purpurianowa u rękawów była odznaką tunik bakalarskich. Prócz czarnych tunik spotykamy brunatne i niebieskawe. Spotkałem się tylko z sukiennymi tunikami bakalarskimi. I pasy³ znalazły się w garderobie bakalarza, a więc wszystko tak jak u niegraduowanego żaka.

W XV i XVI wieku wyróżniał bakałarza od pospolitego scholarza tylko biret⁴. U scholarzów niegraduowanych niespotkaliśmy się nigdy z biretem. Biret był uprzywiliowanem ale zarazem i obo-

1

   Tuniki bakalarskie zob. A. B.₇ r. 1470; r. 1473, str, 119 i 121; r. 1490, str. 459; r. 1513, str. 786; r. 1522, str. 916; r. 1523, str. 963

2

A. B._f r. 1473, str. 119 i 121.

3

Tamże, r. 1490, str. 459 i r. 1525, str. 1047.

4

   Tamże, r. 1470, 1478; 1490, r. 1527 etc.