Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Nowoczesne systemy dystrybucji w
przemyśle i handlu
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne
dr Jana Pieriegud
PEA
NE WYKA
ADY ONLINE
WPROWADZENIE
W przedsiębiorstwach przemysłowych i handlowych bardzo często występuje przeświadczenie, iż we
własnym zakresie można łatwiej zaprojektować rozbudowane systemy logistyczne, obejmujące
odpowiednie systemy informatyczne, a realizując samoobsługę logistyczną unika się kłopotów z
zapewnieniem jakości (przede wszystkim niezawodności) procesów fizycznej dystrybucji towarów.
Jednocześnie możemy obserwować, że wraz z rozwojem oferty operatorów logistycznych (zarówno o
rodzimych korzeniach, jak i działających w wielu krajach europejskich czy nawet całego świata) wzrasta
skłonność przedsiębiorstw do zakupu usług logistycznych na zewnątrz. Rozwiązaniem coraz
powszechniej preferowanym w przemyśle i handlu staje się przekazanie zadań logistycznych
kompetentnej firmie zewnętrznej - tzw. outsourcing. Zastąpienie samoobsługi logistycznej zakupem usług
operatora logistycznego (tzw. 3PL - Third Party Logistics) daje przedsiębiorstwom przemysłowym i
handlowym liczne korzyści, m.in. oszczędza czas i koszty, oraz pozwala skoncentrować się na ich
podstawowej działalności (core activities).
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Cap Gemini Ernst & Young, Ryder System i Georgia
Institute of Technology, przedsiębiorstwa z Europy Zachodniej 51% budżetu przewidzianego na logistykę
przeznaczają na outsourcing1. Szacuje się też, że w dekadzie lat 90. ubiegłego wieku sektor 3PL
odnotowywał każdego roku ponad 20-procentowy wzrost. Zdaniem wielu ekspertów korzystanie z usług
wyspecjalizowanych operatorów logistycznych 3PL będzie się nadal zwiększać o ok. 15-20% rocznie2.
Cel wykładu: zrozumienie jakie czynniki należy brać pod uwagę, dokonując strategicznego wyboru
"make or buy" w logistyce?
Plan wykładu:
1. Zróżnicowanie zaangażowania producentów w kształtowanie systemów dystrybucji
2. Zróżnicowanie charakteru systemów dystrybucji
1 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
3. Logistyka własna czy obca?
4. Wybór operatora usług logistycznych
5. Kij w mrowisko
1
Third-Party Logistics Study: Results and Findings of the 2002 Seventh Annual Study. Cap Gemini Ernst & Young, Ryder
System, Georgia Institute of Technology 2002, s. 9.
2
B.H. Gordon, The Changing Face of 3rd Party Logistics "Supply Chain Management Review" 2003, marzec/kwiecień.
ZRÓŻNICOWANIE ZAANGAŻOWANIA PRODUCENTÓW W KSZTAA
TOWANIE SYSTEMÓW DYSTRYBUCJI1
Jeszcze jednym kryterium - oprócz już omówionych podczas wykładu nr 1 - które można zastosować przy
klasyfikacji systemów dystrybucji, jest poziom zaangażowania producentów w kształtowanie systemów
dystrybucji. Zachowania producentów można określić oceniając, w jaki sposób traktują oni poszczególne
rynki - analizując stosunek producentów do poszczególnych regionalnych rynków wypada stwierdzić, iż
występują u producentów następujące typowe postawy:
pełne zaangażowanie producentów w kształtowanie systemów dystrybucji na rynkach dojrzałych,
wzrastające zaangażowanie producentów w kształtowanie systemów dystrybucji na rynkach
porządkowanych,
ograniczone zaangażowanie producentów w kształtowanie systemów dystrybucji na rynkach
tolerowanych,
brak zaangażowania producentów w kształtowanie systemów dystrybucji na rynkach
niedostrzeganych.
Na rynkach dojrzałych (obejmujących kraje członkowskie OECD), na których występuje trwałe zjawisko
nasycenia rynku po stronie podażowej, poszczególni producenci prowadzą ostrą walkę konkurencyjną z
innymi dostawcami. Szukając przewagi konkurencyjnej każdy z nich stara się nie tylko o wprowadzenie
do swojej oferty towarów o najatrakcyjniejszych cechach użytkowych, ale zmuszony jest także do
prowadzenia aktywnej działalności marketingowej. Na rynkach dojrzałych w Stanach Zjednoczonych
Ameryki Pn. od początku lat 80. XX w., a w Europie Zachodniej od końca lat 80., producenci coraz
bardziej angażują się w kształtowanie systemów dystrybucji, uważając, iż sprawne funkcjonowanie tych
systemów jest nieodzownym warunkiem uzyskiwania sukcesów komercyjnych na rynku. Na rynkach
dojrzałych producenci z pełnym zaangażowaniem planują, wdrażają i kontrolują funkcjonowanie
systemów dystrybucji, w tym systemów fizycznej dystrybucji towarów - czyli kanałów logistycznych, tak
samo jak z pełnym zaangażowaniem pracują nad doskonaleniem swych produktów oraz nad rozwojem
działań w sferze marketingu.
Bardzo ostra walka konkurencyjna na rynkach dojrzałych skłania producentów do poszukiwania nowych
2 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
atrakcyjnych rynków. Szczególnym zainteresowaniem cieszą się rynki o dużym potencjale chłonności. W
ocenie producentów z USA i Europy Zachodniej do tej grupy rynków należą rynki na Dalekim
Wschodzie, w Ameryce Południowej oraz w Europie Środkowej i Wschodniej. Wraz ze wzrostem
wymiany towarowej producenci na tych rynkach zwiększają swoje zaangażowanie w kształtowanie
systemów dystrybucji. Przygotowują i wdrażają oni projekty utworzenia uporządkowanych systemów
dystrybucji. Celem poszczególnych producentów jest ukształtowanie sprawnego i efektywnego łańcucha
dostaw produktów oraz części zamiennych i materiałów eksploatacyjnych. Chcą tą metodą uzyskać
przewagę konkurencyjną nad producentami substytucyjnych dóbr, którzy nie zapewniają dobrej obsługi
logistycznej swych klientów i tracą ich część, gdy nabywcy rezygnują z zakupu już wstępnie wybranego
towaru, ponieważ termin i forma dostawy samego produktu, bądz
części zamiennych i materiałów
eksploatacyjnych już w okresie eksploatacji danego produktu, jest dla nich niezadowalająca, relatywnie
gorsza od terminu i formy dostawy zagwarantowanej przez liderów na rynku.
Producenci w ograniczonym zakresie angażują się w kształtowanie systemów dystrybucji na niektórych
regionalnych rynkach, gdy stwierdzają, iż wielkość sprzedaży na tych rynkach ulega silnym wahaniom,
mającym swe z
ródło przede wszystkim w ogólnej niestabilności tych rynków. Na takich rynkach
wielkość sprzedaży poszczególnych produktów w bardzo ograniczonym zakresie zależy od intensywności
walki konkurencyjnej, stąd też na takich rynkach należy przede wszystkim dbać o utrzymanie kosztów
logistycznych w ramach wyznaczonych, najczęściej relatywnie skromnych, budżetów logistycznych. W
ocenie producentów, co najmniej przejściowo, nie są to rynki, na których warto inwestować w rozbudowę
systemów dystrybucji i wypada się ograniczyć do tolerowania istniejącego poziomu rozwoju systemów
dystrybucji.
Na świecie są regiony, w których z jednej strony przedmiotem wymiany są produkty wytwarzane za
granicą, a z drugiej strony wiadomo, że zagraniczni producenci w ogóle nie prowadzą akwizycji i
dystrybucji w tych regionach. Zjawisko takie powstaje, gdy między regionami w Europie Wschodniej,
Azji, Afryce i Ameryce Południowej, produkty przekazywane są przez kolejnych pośredników do
ostatecznych nabywców i użytkowników, często z pominięciem oficjalnych procedur wymiany
towarowej. Występowaniu oferty sprzedaży produktów nie towarzyszy w takich przypadkach w ogóle
zaangażowanie producenta w kształtowanie systemów dystrybucji, w tym dedykowanych realizacji
dostaw części zamiennych w ramach obsługi posprzedażnej klientów. Z punktu widzenia producentów
takie rynki są po prostu niedostrzegane.
Zróżnicowanie zaangażowania producentów w kształtowanie systemów dystrybucji przedstawione jest w
tabeli 1. Podane są w niej główne regiony geograficzne świata, w których występuje zaangażowanie
producentów na zdefiniowanych poziomach.
Tabela 1. Zróżnicowanie zaangażowania producentów w kształtowanie systemów dystrybucji w
różnych regionach geograficznych
Stopień
Charakter rynku Region geograficzny
zaangażowania
Ameryka Pn., Europa Zachodnia, wybrane kraje
Pełne
Dojrzały Europy Środkowej, Daleki Wschód (bez Chin),
zaangażowanie
Australia
Wzrastające Ameryka Pd., Europa Środkowa, Chiny, Indie,
Porządkowany
zaangażowanie wybrane kraje WNP
3 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Ograniczone większość krajów WNP, wybrane kraje
Tolerowany
zaangażowanie afrykańskie
Brak
Niedostrzegany Azja Środkowa, większość krajów afrykańskich
zaangażowania
y
ródło: W. Paprocki, Ewolucja oferty przedsiębiorstw transportowych [w:] Transport u progu XXI
wieku, pod red. J. Ostaszewskiego, SGH, KZiF, Katedra Transportu, Warszawa 2000, s. 94.
1
Opracowano na podstawie: W. Paprocki, Rozwój zleconych systemów logistycznych w Polsce i Europie Wschodniej, cz. 1 i 2,
"Logistyka" nr 3/1999 i 4/1999.
Pytanie 1
Sytuacja, kiedy producent zna rynek, utrzymuje bezpośrednie kontakty z partnerami,
jednak nie przywiązuje szczególnej uwagi do tego czy działają oni na jego korzyść czy na
szkodę, charakterystyczna jest dla rynku:
a) porządkowanego,
b) tolerowanego,
c) niedostrzeganego,
d) dojrzałego.
Pytanie 2
Zaangażowanie producentów na polskim rynku, pozwala zaliczyć go do rynku:
a) porządkowanego,
b) tolerowanego,
4 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
c) niedostrzeganego,
d) dojrzałego.
ZRÓŻNICOWANIE CHARAKTERU SYSTEMÓW DYSTRYBUCJI1
Analizując charakter systemów fizycznej dystrybucji towarów można wyodrębnić ich następujące typy:
surowcowy
przemysłowy
tradycyjny handlowy (wielostopniowy), własny
logistyczny zlecony
logistyczny własny
e-logistics
Typy systemów dystrybucji, ich charakter, cechy i przykłady przedstawione są w tabeli 2.
System dystrybucji typu surowcowego cechował w przeszłości i cechuje nadal brak integracji łańcucha
dostaw. Wraz ze zmianą właściciela surowców zmienia się podmiot dysponujący gestią transportową.
Każdy kontrakt handlowy traktowany jest jako odrębne zadanie logistyczne, które może być podzielone
nawet na kilka zadań, odnoszących się do przemieszczenia poszczególnych partii surowca.
Cechy towaru i wynikająca z nich podatność transportowa wyrobów przemysłu decyduje, w jaki sposób
ukształtowany jest system dystrybucji typu przemysłowego. Relatywna stabilność więzi kooperacyjnych w
przemyśle sprzyja inwestowaniu przedsiębiorstw przemysłowych w środki transportu specjalizowanego,
wyposażenie punktów przeładunkowych oraz własne magazyny. Wraz z nasileniem się zjawiska
konkurencji na rynkach zaopatrzenia przemysłowego u producentów wzrasta chęć uelastycznienia
działania w sferze dystrybucji, a dysponowanie własnym potencjałem logistycznym staje się coraz
większą barierą blokującą nowe formy obsługi nabywców. Systemy dystrybucji typu przemysłowego
cechuje brak zdolności przystosowawczej do szybkich zmian w strukturze podmiotowej nabywców, a
także w zasięgu przestrzennym kanałów dostaw.
Systemy dystrybucji tradycyjne, typowe dla handlu, w których towary przechodzą przez wiele szczebli
kanału transakcyjnego, były przez wiele dziesięcioleci dominującą formą w gospodarce. Niektórzy
producenci pozbywali się problemów związanych z programowaniem, realizacją i kontrolą procesów
fizycznej dystrybucji towarów, sprzedając towar na warunkach ex works. Grupa tych producentów
5 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
zwiększała się, gdy wśród ich nabywców dominującą rolę zaczęły odgrywać duże organizacje handlowe.
Regionalny bądz
krajowy zasięg działania poszczególnych organizacji handlowych sprzyja tworzeniu się
kilku niezależnych od siebie kanałów dystrybucji towarów, z których każdy dysponuje własnym
potencjałem magazynowym i transportowym.
W warunkach zaostrzającej się konkurencji producenci, a także duże organizacje handlowe, dostrzegli
zalety tworzenia zintegrowanych łańcuchów dostaw. Akceptując koncepcję oddzielenia kanałów
transakcyjnych od kanałów fizycznej dystrybucji towarów otworzyli się na oferty operatorów
logistycznych, zapewniających sprawną obsługę po relatywnie niskich cenach. Systemy dystrybucyjne typu
logistycznego zleconego pozwalają producentom i organizacjom handlowym na wyeliminowanie obciążeń
kosztami logistycznymi o charakterze kosztów stałych. Operatorzy logistyczni, realizując swoje usługi w
dużej skali, mogą uzyskiwać wysoką jakość dostaw, w tym przede wszystkim zapewniać wysoką
częstotliwość dostaw, i jednocześnie osiągać niski poziom jednostkowych kosztów świadczenia usług.
Rozwój systemów dystrybucji jest wielokierunkowy. Gdy przeważająca grupa producentów decyduje się
na outsourcing, niektórzy z nich tworzą własne systemy logistyczne, obejmujące cały łańcuch dostaw, i
integrują je z własnymi kanałami transakcyjnymi. Powszechnie znanych jest kilka tego typu rozwiązań.
Na przykład, Coca Cola utworzyła zintegrowane kanały dystrybucji, obejmujące zarówno procesy
transakcyjne, jak i procesy fizycznej dystrybucji towarów. Kierowcy taboru własnego Coca Coli
rozwożący napoje tworzą podstawową grupę akwizytorów docierających regularnie do najodleglejszych
placówek handlowych, a automaty wydające "always Coca Cola" stanowią wszędzie i zawsze dostępne
punkty zawierania umów kupna-sprzedaży. System dystrybucji utworzony przez Coca Colę osiągnął
charakter systemu totalnego, pozwalającego osiągać efekty economy of scale /Efekt skali (effect of scale) -
zjawisko spadku kosztów przedsiębiorstwa wynikające ze wzrostu wielkości produkcji, nazywane inaczej
ekonomią skali (economy of scale). Efekt skali jest sumą elastyczności produkcji względem wszystkich
czynników produkcji./ rzadko spotykane gdzie indziej.
Na początku XXI wieku jesteśmy świadkami tworzenia się systemów dystrybucji nowego typu -
podmioty rozwijające e-commerce szukają partnerów, którzy wraz z nimi utworzą systemy typu
e-logistics. Wykorzystywanie wirtualnego sklepu dla prezentacji towaru i zawarcia umowy kupna-
sprzedaży tworzy sytuację, w której handel w ogóle, w tym także handel detaliczny, traci więz

przestrzenną w kanałach transakcyjnych. W tych kanałach podstawowe znaczenie odgrywa wyobrażenie
o towarze, jego cena katalogowa, czynnik czasu odnoszący się do okresu dostawy towaru, a także
wysokość opłaty dodatkowej przeznaczonej na pokrycie kosztów dostawy całej zamówionej partii
towarów do konsumenta. W systemach e-commerce oferta ma charakter globalny, dostępny każdemu
konsumentowi na świecie, jeśli tylko ma on możliwość korzystania z Internetu. Systemy dystrybucji typu
e-logistics stają przed wyzwaniem zapewnienia szybkiej dostawy małych partii towarów (najczęściej
paczek) do odbiorców tak w terenach zurbanizowanych, jak i do odbiorców znajdujących się w
najodleglejszych zakątkach globu, przy czym koszty dostawy powinny być niskie w odniesieniu do
wartości dostarczanych towarów.
Tabela 2. Typy systemów dystrybucji (klasyfikacja według charakteru systemu fizycznej
dystrybucji towarów)
Charakter
systemu
Typ systemu fizycznej Cechy systemu Przykład
dystrybucji
towarów
6 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
stosowane rozwiązania
organizacyjne i
technologiczne
przystosowane do
współpracy producenta
surowców z jednym lub
zaledwie kilkoma
odbiorcami
bezpośrednie połączenie
linii wydobywczych z siecią
system rurociągów,
technologiczny doprowadzających surowce systemy dystrybucji
lub zewnętrzny, do miejsc ich przetwarzania rosyjskich
Surowcowy
uzupełniający lub bezpośrednie połączenie producentów ropy
proces linii wydobywczych do naftowej
wydobywczy punktów załadunku
surowców do środków
transportu (kolejowego,
samochodowego,
morskiego, żeglugi
śródlądowej)
brak możliwości retencji
wydobytych surowców lub
bardzo ograniczone
możliwości retencji tych
surowców
wewnętrzny system
dystrybucji, dostosowany do
specyfiki produktów,
obsługiwanych relacji
przestrzennych oraz
wewnętrzny wymogów odbiorców
system, produktów
zapewniający własna infrastruktura
dostawy logistyczna (m.in.
Przemysłowy zgodnie z magazyny, punkty producenci cementu
wymogami załadunku) oraz własne
ustalonymi specjalizowane środki
między transportu lądowego
kooperantami brak zdolności lub bardzo
ograniczona zdolność
obsługi handlowej i
logistycznej nabywców
spoza grona stałych
partnerów (kooperantów)
7 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
własny system
organizacyjny,
przystosowany do realizacji
dostaw zgodnie z
cyklicznymi i
incydentalnymi
zamówieniami składanymi
przez hurtowników, sieci
handlowe i innych
zinstytucjonalizowanych
odbiorców
kontraktowe powiązania
producentów i organizacji
własny system handlowych o wzajemnym
magazynowo- wspieraniu działań
Tradycyjny transportowy, marketingowych (np.
handlowy służący promocja marki towaru)
organizacje
(wielostop- realizacji preferowanie przez
handlowe
niowy), dostaw do sieci producenta pośredników
własny odbiorców odbierających duże partie
hurtowych i towaru i przejmujących w
hipermarketów pełni zadanie dystrybucji
towarów w swoich
mikroregionach
eksploatacja przez
organizacje handlowe
własnych scentralizowanych
magazynów produktów
gotowych oraz środków
transportowych,
niezbędnych dla wywozu
towarów z tych magazynów
(ewentualnie stała
współpraca z
przewoz
nikami)
kanały transakcyjne
zewnętrzny
oddzielone funkcjonalnie od
system
kanałów fizycznej
producenci dóbr
logistyczny,
dystrybucji towarów
konsumpcyjnych
obejmujący
działania w sferze logistyki
żywnościowych i
Logistyczny pełen łańcuch
kompleksowo
nieżywnościowych
zlecony czynności w
zaprogramowane, obsługa
oraz duże
zakresie
logistyczna sfery
organizacje
fizycznej
dystrybucji w pełnym
handlowe
dystrybucji
zakresie przekazana do
towarów
realizacji operatorowi
logistycznemu
8 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
brak własnego potencjału
logistycznego - ludzkiego
oraz rzeczowego
wyeliminowanie przez
producenta kosztów stałych
systemu logistycznego,
zakup usług logistycznych u
jednego operatora
logistycznego
stałe poszukiwanie przez
producentów doskonalszych
rozwiązań logistycznych,
odpowiadających
zmieniającym się warunkom
realizacji sprzedaży w
kanałach transakcyjnych
kanały fizycznej dystrybucji
zintegrowane z kanałami
transakcyjnymi
globalny zasięg systemu
elementy własnej
infrastruktury
dystrybucyjnej,
zintegrowany
uzupełniającej infrastrukturę
Logistyczny wewnętrzny
handlową Coca Cola
własny system
wewnętrzny zintegrowany
dystrybucji
system informatyczny
własna organizacja
fizycznej dystrybucji
własne elementy
infrastruktury logistycznej
(m.in. magazyny) oraz
własne środki transportu
pełen łańcuch dostaw
obsługiwany przez
operatora logistycznego
pierwsze wspólne
fizyczna dostawa towarów
zewnętrzny
projekty operatorów
prowadzona w relacjach
system
logistycznych i
regionalnych,
dystrybucji,
e-logistics organizacji
międzyregionalnych,
obsługujący
handlowych
transkontynentalnych i
wirtualne kanały
prowadzących
globalnych
transakcyjne
handel wirtualny
integracja systemów
zarządzania
przedsiębiorstwa
9 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
handlowego typu
e-commerce i operatora
logistycznego w zakresie
sterowania łańcuchem
dostaw
y
ródło: W. Paprocki, Ewolucja oferty przedsiębiorstw transportowych [w:] Transport u progu XXI
wieku, pod red. J. Ostaszewskiego, SGH, KZiF, Katedra Transportu, Warszawa 2000, s.
1
Opracowano na podstawie: W. Paprocki, Ewolucja oferty przedsiębiorstw transportowych [w:] Transport u progu XXI wieku,
pod red. J. Ostaszewskiego, SGH, KZiF, Katedra Transportu, Warszawa 2000, s. 95-100.
Pytanie 1
Podaj definicję efektu skali.
Pytanie 2
Cechą logistycznego własnego systemu dystrybucji nie jest:
a) globalny zasięg systemu,
b) zewnętrzny zintegrowany system informatyczny,
c) własna organizacja fizycznej dystrybucji,
d) własne środki transportu.
LOGISTYKA WA
ASNA CZY OBCA
10 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
W działalności gospodarczej codziennie mamy do czynienia z sytuacjami, w których trzeba podjąć
decyzję typu "zrobić czy kupić", czyli tzw. "make or buy"? Również w odniesieniu do wyodrębnionych
działań logistycznych można zastosować kryterium weryfikacji
"make or buy"
którego użycie pozwala stwierdzić, czy cele można skuteczniej i efektywniej osiągnąć:
stosując samoobsługę logistyczną,
kupując na zewnątrz usługi logistyczne, tj. stosując outsourcing logistyczny.
Uważa się, że każdy powinien robić tylko to, co robi lepiej, niż inni. Czy w takim razie własna
logistyka to grzech?
Pojęcie outsourcing - z ang. outside-resource-using - oznacza wykorzystanie zasobów zewnętrznych.
Outsourcing logistyczny to zakup usług logistycznych u wyspecjalizowanego operatora na rynku.
Współczesne pojęcie outsourcingu interpretowane jest dwojako. Po pierwsze, jako przedsięwzięcie
restrukturyzacyjne, polegające na wydzieleniu ze struktury przedsiębiorstwa jego funkcji (powtarzalnych
działań) i przekazanie ich do wykonania podmiotom zewnętrznym. Po drugie, jako sposób funkcjonowania
przedsiębiorstwa, polegający na realizacji niektórych jego funkcji przez podmioty zewnętrzne.
Głównym celem strategicznym outsourcingu jest skoncentrowanie się przedsiębiorstwa na działalności
kluczowej (core activity) decydującej o perspektywach rozwojowych, co ma pozwolić na zwiększenie
skuteczności i efektywności swojej działalności, elastyczne dostosowywanie się do zmieniających się
warunków otoczenia, a tym samym utrzymanie i poprawienie swojej pozycji konkurencyjnej1.
Z punktu widzenia podmiotów wykonujących funkcje wydzielone z przedsiębiorstwa wyróżnia się dwie
formy outsourcingu:
zewnętrzny (kontraktowy), z którym mamy do czynienia wówczas, gdy rezygnuje się z realizacji
określonej funkcji i przekazuje się jej wykonanie niezależnym podmiotom gospodarczym na mocy
umowy outsourcingowej;
wewnętrzny (kapitałowy), z którym mamy do czynienia wówczas, gdy funkcja outsourcingu
przekazana zostaje prawnie niezależnemu, ale kapitałowo powiązanemu usługodawcy (spółce-
11 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
córce, spółkom współpracującym lub spółkom posiadającym udziały).
Z punktu widzenia zakresu odpowiedzialności, jaki przekazuje się usługodawcy zewnętrznemu, oraz
sposobu kontroli, który jest stosowany przez zleceniodawcę, można wyróżnić cztery rodzaje współpracy,
które przedstawione są na poniższym rysunku.
y
ródło: N.R. Sanders, A. Locke, Making sense of outsourcing, "Supply Chain Management Review" 2005,
marzec, s. 38.
JAKIE FUNKCJE MOŻNA POWIERZYĆ FIRMIE ZEWN
TRZNEJ?
Właściwie wszystkie. W naszym codziennym życiu również kupujemy pewne usługi na zewnątrz (taxi,
usługi księgowe, usługi komunalne itd.). Zakup usług na zewnątrz stał się czymś naturalnym w życiu
przedsiębiorstwa. Decyzje te są wynikiem rachunku ekonomicznego.
30 lat temu firmy kupowały usługi transportowe, 20 lat temu również oddały na zewnątrz zarządzanie
magazynami, od 10 lat rozkwita produkcja i pakowanie na zlecenie, usługi księgowe, kadrowo-płacowe,
zarządzanie flotą firmy, call center, wreszcie outsourcing informacji i wiele innych.
Czy można jednak porównywać outsourcing logistyki do zlecania na zewnątrz prowadzenia księgowości,
spraw kadrowo-placowych, zarządzania flotą czy administrowania siecią informatyczną? Różnica jest
jednak zasadnicza: logistyka jest fragmentem działalności podstawowej wielu firm. Zgodnie z koncepcją
łańcucha wartości dodanej M. Portera, decyzje podejmowane w zakresie logistyki wpływają na poziom
obsługi klienta i poziom przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa.
12 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
y
ródło: M.E. Porter, Competitive Advantage, Free Press 1980, s. 37.
Według teorii Coxa, kluczowe funkcje powinny być zawsze wykonywane wewnątrz przedsiębiorstwa2.
Funkcje komplementarne mogą być powierzone innym firmom na podstawie różnego rodzaju porozumień
(krótko- lub długoterminowych).
W czasach, kiedy masowa indywidualizacja w sferze produkcji (mass customization /Mass customization -
produkcja dóbr lub świadczenie usług na masową skalę, uwzględniająca zróżnicowane potrzeby klientów
indywidualnych, przy kosztach zbliżonych do kosztów produkcji tradycyjnej./) staje się nową strategią
biznesową w zarządzaniu przedsiębiorstwem, należy oczekiwać, że coraz więcej producentów będzie
dążyć do opóz
nienia końcowej fazy produkcji. W praktyce oznacza to, że końcowe operacje produkcji
powinny nastąpić w kanale dystrybucji, tj. jak najbliżej klienta, aby możliwe szybko dostarczać mu
zindywidualizowane produkty. W ten sposób wykształtowały się nowe rodzaje usług oferowanych przez
operatorów logistycznych, takich jak np. pakowanie na zlecenie (co-packing) czy produkcja na zlecenie
(co-manufacturing). Pod wpływem rewolucyjnych zmian w rozwoju technologii oraz podejściu do klienta
rozszerza się zakres usług zlecanych na zewnątrz (
13 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
), a model zintegrowanego pionowo przedsiębiorstwa produkcyjnego stopniowo ewoluuje w kierunku
wirtualnego przedsiębiorstwa (
).
Amerykański Instytut Outsourcingu określił 10 najważniejszych przyczyn stosowania outsourcingu przez
firmy. Są to3:
14 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
1. Redukcja i kontrola kosztów operacyjnych,
2. Zwiększenie koncentracji firmy na podstawowej działalności,
3. Uzyskanie dostępu do mocy produkcyjnej najlepszej jakości,
4. Zwolnienie własnych zasobów do innych celów,
5. Uzyskanie zasobów, którymi organizacja nie dysponuje,
6. Przyspieszanie pojawienia się korzyści wynikających z restrukturyzacji,
7. Uporanie się z funkcją trudną do wykonania lub niemożliwą do kontrolowania,
8. Pozyskanie kapitału,
9. Podział ryzyka,
10. Dopływ gotówki.
Decyzja make or buy zależna jest od wielu czynników finansowych (koszty inwestycji, koszty zakładowe
i koszty transakcyjne) i pozafinansowych (jakość, efektywność, elastyczność).
Samoobsługa logistyczna, często realizowana w uproszczonej formie, dominuje w małych
przedsiębiorstwach, w których potok surowców i komponentów zasilających produkcję i potok towarów
przeznaczonych do dystrybucji jest ilościowo dość mały (w przedziale do 5 - 10 tys. ton miesięcznie).
Przy niewielkiej masie towarów oraz dość wysokiej koncentracji miejsc odbioru surowców i
komponentów oraz miejsc dostawy produktów gotowych, samoobsługa logistyczna tak w zakresie
magazynowania, przygotowania partii towarów do wydania, jak i w zakresie przewozu, jest relatywnie
prosta. Wprowadzenie typowych rozwiązań informatycznych do zarządzania zarówno procesami
fizycznego przemieszczania towarów, jak i procesami rozliczania dostaw, wymaga dość dużych nakładów
inwestycyjnych, przeszkolenia kadry, a daje zbyt małe efekty oszczędnościowe, aby zmiana metody
zarządzania oceniana była jako ewidentnie korzystna.
W małych przedsiębiorstwach czynności logistyczne w większości przypadków nie są wyodrębnione z
innych czynności - wykonuje je pracownik, odpowiedzialny także za realizację innych zadań, np. z
kontakty z klientami. Skorzystanie z usług profesjonalnego operatora logistycznego nie musi więc dawać
np. efektu zmniejszenia własnego zatrudnienia. W średnich przedsiębiorstwach przemysłowych i
handlowych istnieją obiektywne przesłanki, aby w nowoczesny sposób zarządzać sferą logistyki. Duża
masa towarów na wejściu i wyjściu, wysoka liczba partii towarów przyjmowanych i wydawanych,
zróżnicowanie asortymentowe, duże wahania wielkości przewozów w poszczególnych dniach tygodnia i
miesiąca, powodują, że niezbędne są sprawne rozwiązania informatyczne oraz dostęp do potencjału
magazynowego i transportowego bardzo elastycznie dostosowującego poziom i zakres działań do
zmieniających się warunków.
Zastąpienie samoobsługi logistycznej zakupem usług operatora logistycznego (3PL) w średnich (i oczywiście
także dużych) przedsiębiorstwach daje następujące korzyści:
operator zapewnia dostęp do technologii logistycznych sprawdzonych przez innych użytkowników;
proces dostosowywania systemu kompleksowej obsługi logistycznej (w tym proces realizacji
inwestycji uzupełniających) przejmuje na siebie (w ujęciu przedmiotowym i finansowym) operator,
15 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
co zwalnia przedsiębiorstwo przemysłowe lub handlowe od konieczności angażowania na ten cel
własnych zysków;
operator uzyskuje swój profit dzięki łączeniu różnych procesów składowania i przemieszczania
towarów (w wyniku zjawiska synergii), co skłania go, gdy sam konkuruje o pozycję na rynku usług
logistycznych, do obniżania stawek za swoje usługi, co przynosi użytkownikowi redukcję kosztów
logistycznych;
operator obciąża zleceniodawcę jedynie za zrealizowane usługi, co powoduje, iż przedsiębiorstwo
przemysłowe lub handlowe jest obciążane kosztami logistycznymi adekwatnie do poziomu obrotów
własnych; jest to istotna zaleta w okresie spadku produkcji i sprzedaży, gdyż koszty logistyczne
maleją i nie stanowią obciążenia kosztami stałymi;
najwyższa kadra kierownicza przedsiębiorstwa przemysłowego lub handlowego korzystającego z
obsługi logistycznej, zwolniona jest z troski o rozwój własnego systemu logistycznego, i może
koncentrować się na funkcjach podstawowych: doskonaleniu produktów i usług własnych oraz ich
marketingu (tzw. lean management).
Tabela 3. Zalety i wady outsourcingu usług logistycznych dla przedsiębiorstw
Sfera ekonomiczna Sfera zarządzania Sfera strategiczna
Zalety
1. Możliwość
wejścia na nowe
1. Większa
rynki
pewność
2. Większa
realizacji
elastyczność w
funkcji 1. Możliwość
stosunku do
(specjalizacja) skoncentrowania
zmiennych
2. Zmniejszenie się na głównej
warunków
nakładów na działalności
otoczenia
infrastrukturę 2. Zwiększenie
3. Większa
logistyczną elastyczności
konkurencyjność
3. Uwolnienie
w łańcuchach
zasobów
dostaw
ludzkich
4. Wyższy poziom
obsługi klienta
Wady
1. Wyższe 1. Brak kontroli 1. Ograniczenie
koszty nad systemem wyrobów
eksploatacyjne dystrybucji producenta lub
16 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
2. Mniejszy
kontakt z
klientem
3. Zależność od
dostawcy
decyzji
2. Mniejszy wpływ
dystrybutora
na obsługę
4. Możliwość
klienta
błędnego i
wolnego
przepływu
informacji
y
ródło: Usługi logistyczne, pod red. Wł. Rydzkowskiego, ILiM, Poznań 2004, s. 24.
Wybór zleconych systemów logistycznych sprzyja wykorzystywaniu zjawiska synergii /Synergia - oznacza
takie współdziałanie czynników, które jest korzystniejsze od sumy efektów funkcjonowania każdego z
czynników z osobna (niezależnie od siebie). Zjawisko synergii nazywane też efektem "2 + 2 = 5", czyli
zgodnie z Arystotelesowską tezą "całość to więcej niż suma części"./, które występuje u operatorów
logistycznych. Jest to podstawowa droga do obniżania poziomu nakładów ponoszonych w sferze
dystrybucji przy wzroście sprawności działań logistycznych.
Synergia w systemach logistycznych odnosi się do:
lepszego wykorzystania potencjału produkcyjnego, który pozwala na skrócenie okresu zwrotu
inwestycji,
zwiększania poziomu produkcji usług logistycznych, dzięki czemu można korzystać z efektu skali
(effect of scale) /Efekt skali (effect of scale) - zjawisko spadku kosztów przedsiębiorstwa
wynikające ze wzrostu wielkości produkcji, nazywane inaczej ekonomią skali (economy of scale).
Efekt skali jest sumą elastyczności produkcji względem wszystkich czynników produkcji./,
implementacji doświadczeń zdobytych przy obsłudze jednego zadania logistycznego podczas
uruchamiania kolejnych zadań logistycznych (tzw. effect of scope /Efekt specjalizacji (effect of
scope) - w usługach oznacza wykorzystanie doświadczeń zdobytych przy obsłudze jednego zadania
podczas uruchamiania kolejnych zadań (nazywane inaczej economy of scope)/).
Przejawem zmieniającego się charakteru stosunków organizacyjnych w europejskim przemyśle i handlu
jest obserwowana od lat tendencja do ograniczenia liczby dostawców/przewoz
ników przy jednoczesnym
zacieśnieniu długookresowej współpracy z kluczowymi dostawcami. W niektórych przypadkach mówi się
nawet o single sourcingu, tj. nawiązywania współpracy z jednym partnerem z branży TSL, który jest
zdolny do zaspokajania wszystkich potrzeb transportowych i logistycznych przedsiębiorstwa - tzw. one
stop shopping. Takie zachowanie użytkowników transportu nasila proces konsolidacji na rynku TSL,
17 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
odbywający się poprzez różnego rodzaju formy współpracy, jak również przyśpiesza rozwój koncepcji
4
takich jak operator wiodący (LLP - Lead Logistics Provider) czy 4PL (Fourth Party Logistics) . Operator wiodący
sprawuje funkcję integratora logistycznego, przejmującego od przedsiębiorstwa funkcje logistyczne oraz
odpowiedzialność za działania logistyczne w ramach łańcucha dostaw. Do szczególnych cech LLP należy
zaliczyć:
projektowanie nowych systemów przy uwzględnieniu własnego potencjału wytwórczego;
ograniczone zaangażowanie podwykonawców, przy skoncentrowaniu się na wykorzystaniu własnego potencjału
wytwórczego;
uruchamianie nowych systemów i ich eksploatacja jako główny przedmiot działania.
W multinarodowych organizacjach gospodarczych, które korzystają ze zleconych systemów
logistycznych, działających na całym globie, pojawia się problem, w jaki sposób dobierać operatora
logistycznego i oceniać sprawności i efektywność jego działania oraz oceniać jego zdolność do
kreatywnego dostosowywania się do zmieniającego się otoczenia.
Z ofertą wspomagania procesu rozwoju zleconych systemów logistycznych występują podmioty
określane jako 4PL (skrót ten jest zastrzeżony znakiem handlowym grupy konsultingowej Accenture).
Grupując wśród swej kadry doświadczonych specjalistów z różnych dziedzin, podejmują one
przygotowanie i wdrożenie globalnych systemów logistycznych. W skali globalnej ok. 75%
najbogatszych firm z rankingu miesięcznika "Fortune 100" oraz 45% firm z rankingu "Fortune 500"
sięgają obecnie po usługi operatorów 4PL5.
Według jednej z najbardziej rozpowszechnionej definicji 4PL (wprowadzonej przez Accenture) to
integrator, który łączy zasoby, możliwości i technologie własne oraz innych organizacji w celu
zaprojektowania, zbudowania i realizacji kompleksowych rozwiązań dla całego łańcucha dostaw.
Podmioty typu 4PL tworzą rozległe i kompleksowe rozwiązania problemów logistycznych, nie posiadając
niezbędnej do tego infrastruktury. Podstawową rolą 4PL jest dobranie śród szerokiej gamy dostępnych
zasobów, najlepszych rozwiązań logistycznych dla danego klienta. Zakres działania operatorów 4PL
obejmuje:
koordynację i odpowiednie wykorzystanie posiadanej informacji o dostępnych zasobach;
projektowanie nowych systemów logistycznych;
dobór podwykonawców (3PL);
przeprowadzenie negocjacji z podwykonawcami w imieniu klienta;
uruchamianie nowych systemów i doprowadzenie ich działania do stanu stabilności;
przekazywanie uruchomionych systemów ich pierwotnym zleceniodawcom i użytkownikom do dalszego
wykorzystania;
wdrożenie rozwiązań informatycznych.
1
M. Trocki, Outsourcing - metoda restrukturyzacji działalności gospodarczej, PWE, Warszawa 2001.
18 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
2
Zob. A. Cox, Relational competence and strategic procurement management, "European Journal Purchasing and Supply
Management" 1996, nr 1, Vol. 2, s. 57.
3
Ch. L. Gay, J. Essinger, Outsourcing strategiczny. Koncepcje, modele i wdrożenie, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2002, s.
16-17.
4
Zob. J. Pieriegud, Przemiany na europejskim rynku usług transportowych i logistycznych [w:] II Europejski Kongres
Transportowy, TRANSLOG 2003, Szczecin, 18-19 września 2003, s. 317-324.
5
R. Simhan T. E., 4PL logistics providers - Scaling up supply-chain efficiency. "The Hindu Business Line", 23 June 2003.
Pytanie 1
Które z ww. określeń mogą być stosowane zamiennie do pojęcia "logistyka trzeciej
strony":
a) logistyka kontraktowa,
b) outsourcing logistyczny,
c) logistyka dystrybucji,
Pytanie 2
Usługodawca logistyczny zajmujący się projektowaniem nowych systemów logistycznych
przy uwzględnieniu własnego potencjału wytwórczego to:
a) 3PL,
b) 4PL,
c) LLP,
WYBÓR OPERATORA USA
UG LOGISTYCZNYCH
Problem wyboru operatora logistycznego do zarządzania lub realizacji wybranych funkcji logistycznych
w przedsiębiorstwie należy do strategicznych obszarów zarządzania logistycznego. Dzieje się tak m.in.
dlatego, że decyzja o wydzieleniu lub przekazaniu części procesów na zewnątrz, oprócz licznych korzyści
niesie również zagrożenia (ryzyka).
19 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Proces wyboru operatora logistycznego składa się z kilku etapów1.
1. Podjęcie decyzji o zasadności i zakresie zlecanych na zewnątrz funkcji logistycznych
Najpierw powołuje się zespół roboczy, który ma ocenić zasadność samodzielnego wykonania realizacji
usług lub powierzenia go wyspecjalizowanemu usługodawcy. Główne pytania, które należy sobie zadać
przed podjęciu decyzji "may or buy" to:
Czy mamy możliwości, by wykonać zadanie samodzielnie?
Czy wykonanie tego zadania jest zbieżne z misją i strategią przedsiębiorstwa?
Czy wykonanie przyniesie odpowiedni zwrot z inwestycji?
Jeśli co najmniej jedna z odpowiedzi jest negatywna, przedsiębiorstwo powinno rozważyć outsourcing2.
Zasadniczym celem w tym etapie jest identyfikacja poszczególnych procesów i subprocesów oraz analiza
ponoszonych kosztów procesów działań. Na podstawie analizy kosztów i oczekiwanych efektów określa
się potencjalny zakres zadań, które firma zamierza zlecić zewnętrznemu usługodawcy.
2. Rozpoznanie oferty rynkowej i identyfikacja usługodawców
Celem tego etapu jest poznanie aktualnych możliwości rynkowych i wyodrębnienie grupy kandydatów
przy wykorzystaniu wszelkiego rodzaju dostępnych z
ródeł. Jednym z takich z
ródeł są publikowane co
roku specjalistyczne raporty branżowe. Wśród najbardziej znanych wymienić należy takie raporty, jak:
Who's Who In International Logistics? (wydawca: Armstrong & Associates), European Logistics Leaders
(wyd.: Transport Intelligence), Outsourcing Logistics (wyd.: Eye for Transport).
Głównym z
ródłem informacji o operatorach funkcjonujących na polskim rynku jest Ranking firm
transportowo-spedycyjno-logistycznych, publikowany w dodatku do "Rzeczpospolitej" (opracowywany
przez zespół pod kierownictwem prof. H. Brdulak z Zakładu Transportu Międzynarodowego i Logistyki
SGH), a także rankingu Operator logistyczny roku, przygotowywanego przez Data Group Consulting.
Na podstawie uzyskanych informacji stopniowo następuje zawężenie listy potencjalnych kandydatów.
Wstępna ocena może się odbywać za pomocą specjalnie opracowanego rankingu.
3. Dokonanie wyboru usługodawcy
Potencjalni podwykonawcy, którzy po dokonaniu wstępnej oceny zostaną zakwalifikowani jako
spełniający oczekiwania zleceniodawcy, poddawani są dalszej szczegółowej ocenie (przesiewaniu). W
20 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
tym celu konieczne jest opracowanie kryteriów odzwierciedlających precyzyjnie wymagania
zleceniodawcy, a następnie nawiązanie kontaktu z usługodawcami, aby uzyskać ofertę od każdego z nich.
Do podstawowych kryteriów stosowanych przy wyborze podwykonawców logistycznych zaliczane są
m.in.:
Wiedza i kompetencje,
Doświadczenie na rynku logistycznym,
Pozycja na rynku TSL (udział w rynku),
Efektywność majątku trwałego,
Globalne i jednostkowe koszty obsługi,
Zasięg działalności,
Stosowane standardy obsługi klienta,
Potencjał techniczny i infrastruktura logistyczna,
Średni wiek wykorzystanego taboru,
Kompetencje w zakresie IT,
Kompleksowość oferty,
Stopień indywidualizacji rozwiązań,
Poziom kwalifikacji pracowników,
Kondycja finansowa.
Jak pokazują wyniki badań przeprowadzonych w 2004 r. w Niemczech przez firmę Miebach Logistik
(www.miebach.com) przy współpracy z Deutsche Logistik Zeitung, dotyczące kryteriów wyboru
usługodawców logistycznych, niska cena usługi wcale nie jest elementem kluczowym. Coraz większe
znaczenie klienci przywiązują do czynników, takich jak:
dobrze przygotowana oferta,
elastyczność przy sporządzaniu umowy,
znajomość branży (w tym kompetencje w zakresie IT),
elastyczność poszczególnych pozycji kosztowych.
Dokonanie wyboru wiąże się często z koniecznością określenia optymalnej liczby usługodawców.
4. Uzgadnianie warunków umowy outsourcingu
Jednym z głównych założeń umowy zawieranej w ramach outsourcingu pomiędzy zleceniodawcą a
wyspecjalizowanym operatorem logistycznym jest obustronne zrozumienie zasad i warunków
współpracy. Konieczne jest zapewnienie, aby postanowienia umowy nie dyskryminowały żadnej ze stron.
W umowie zawieranej w ramach outsourcingu funkcji logistycznych, szczególną uwagę należy zwrócić
na postanowienia dotyczące:
pożądanej jakości świadczonych usług,
zarządzania reklamacjami,
procedur awaryjnych (strajki, awaria systemu informatycznego, pożar w magazynie itp.),
rozwoju IT-systemu,
21 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
zarządzania paletami,
kwotowania dodatkowych operacji,
utylizacji opakowań.
Pominięcie tych elementów może się okazać dziurą w budżecie - czasami setek tysięcy złotych
rocznie.
5. Przekazanie zadań usługodawcy i rozpoczęcie współpracy
Poza przejęciem realizacji zadań przez usługodawcę, przejmuje on także kompetencje w zakresie nadzoru
wykonania. W czasie trwania współpracy w sposób ciągły dokonywana jest analiza wyników i
usprawnienia działań. Kluczem do udanej współpracy są takie czynniki, jak:
sprawny system komunikacji (wewnętrznej i zewnętrznej),
otwartość obu stron na współpracę,
gotowość do rozwiązania problemów i konfliktowych sytuacji wspólnymi siłami.
Zapoznaj się z materiałami przygotowanymi przez kancelarię ENWC, zaprezentowanymi podczas
konferencji TSL Businees Meeting (17.03.2011) oraz Kondycja Polskich A
ańcuchów Dostaw
(04.03.2011), zorganizowanymi przez Eurologistics i portal log24.pl:
Umowa między przewoz
nikiem a operatorem logistycznym
Dobrze skonstruowana umowa logistyczna, zakończenie umowy - zagadnienia praktyczne.
1
Opracowano przy wykorzystaniu: T. Markus, Jak wybrać usługodawcę?, "Eurologistics" 2005, nr 3, s. 28-33.
2
J. Nowlan, The enemy of distribution, "Industrial Distribution" 2004, nr 10, s. 53.
Pytanie 1
22 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Wymień etapy wyboru operatora usług logistycznych.
Pytanie 2
Które z kryteriów musi spełnić operator logistyczny zaproszony do przetargu dot.
dystrybucji artykułów spożywczych na terenie całego kraju:
a) posiadanie własnego taboru,
b) znajomość branży,
c) posiadanie certyfikatu systemu zarządzania jakości,
d) posiadanie sieci terminali przeładunkowych.
PODSUMOWANIE
Stopień dojrzałości rynku jest jednym z czynników decydujących o wyborze pomiędzy
samoobsługą logistyczną a outsourcingiem.
Nie ma sprzeczności pomiędzy outsourcingiem w logistyce a własnymi rozwiązaniami. W wielu
przypadkach opłaca się korzystać z usług zewnętrznego usługodawcy, nie rezygnując przy tym z
zarządzania nimi.
Podjęcie decyzji o outsourcingu funkcji logistycznych powinno być poprzedzone szczegółową
wewnętrzną analizą ponoszonych przez przedsiębiorstwo kosztów i oczekiwanych efektów.
Zakres zlecanych zadań może dotyczyć zarówno pojedynczych usług, jak również i pełnej obsługi
logistycznej zleceniodawcy.
Niekorzystne może być uzależnienie firmy zarówno od jednego usługodawcy (single sourcing), jak
i od dużej liczby podwykonawców (multi sourcing).
Wraz ze wzrostem zrozumienia zalet stosowania koncepcji Supply Chain Management coraz
liczniejsza grupa przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych będzie poszukiwać możliwości
skorzystania z usług profesjonalnych operatorów logistycznych, zdolnych sprawnie i po niskich
kosztach realizować procesy magazynowania, konfekcjonowania i przewożenia towarów, a także
panować nad informacją o przebiegu tych procesów.
Zapoznaj się z wynikami najnowszego globalnego raportu "2012 Third-Party Logistics"
23 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Przeczytaj artykuł:
P.Szreter, Outsourcing w odwrocie,  Eurologistcis nr 4/2011, s. 46-49
LITERATURA
Burszczewski D., 4PL, czyli spółdzielnia logistyczna,  Eurologistics nr 6/2005
Capgemini, 2012 Third-Party Logistics. Study, http://www.3plstudy.com/downloads
/2012-3pl-study
Małkus T., Geneza outsourcingu,  Gospodarka Materiałowa i Logistyka , nr 3/2005
Maternowska M., Fourth Party Logistics - (4PL),  Logistyka nr 1/2002
Michałek M., Nie tylko koszty, czyli co trzeba wziąć po uwagę przy podejmowaniu decyzji o outsourcingu,
 Gospodarka Materiałowa i Logistyka , nr 11/2005
 Logistyka nr 3/2006
Trocki M., Outsourcing - metoda restrukturyzacji działalności gospodarczej, PWE, Warszawa 2001.
Gay Ch. L., Essinger J., Outsourcing strategiczny. Koncepcje, modele i wdrożenie, Oficyna Ekonomiczna,
Kraków 2002.
Paprocki W., Rozwój zleconych systemów logistycznych w Polsce i Europie Wschodniej, Cz. 1 i 2,
24 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
"Logistyka" nr 3/1999 i 4/1999.
Paprocki W., Ewolucja oferty przedsiębiorstw transportowych [w:] Transport u progu XXI wieku, pod red. J.
Ostaszewskiego, SGH, KZiF, Katedra Transportu, Warszawa 2000.
Szreter P., Outsourcing w odwrocie, "Eurologistics" nr 4/2011
Outsourcing w logistyce - jak zbudować partnerstwo w łańcuchu, Materiały seminarium "Eurologistics",
25 lutego 2005 r.
Pieriegud J., Przemiany na europejskim rynku usług transportowych i logistycznych [w:] II Europejski
Kongres Transportowy, TRANSLOG 2003, Szczecin, 18-19 września 2003
Usługi logistyczne, pod red. Wł. Rydzkowskiego, ILiM, Poznań 2004, rozdz. 1
Słupski M., Ryzyko projektów outsourcingowych,  Gospodarka Materiałowa i Logistyka , nr 9/2005
Ranking firm TSL, http://www.rp.pl/artykul/147225,677159-LTS---rankingi-
i-tabele.html
SA
OWNIK KLUCZOWYCH POJ
Ć
3PL (operator logistyczny) - podmiot, oferujący szeroki zakres usług
logistycznych
Co-paking - pakowanie na zlecenie.
Co-manufacturing - produkcja na zlecenie.
Efekt skali (effect of scale) - zjawisko spadku kosztów przedsiębiorstwa
wynikające ze wzrostu wielkości produkcji, nazywane inaczej ekonomią skali
(economy of scale). Efekt skali jest sumą elastyczności produkcji względem
wszystkich czynników produkcji.
Efekt specjalizacji (effect of scope) - w usługach oznacza wykorzystanie
doświadczeń zdobytych przy obsłudze jednego zadania podczas uruchamiania
kolejnych zadań (nazywane inaczej economy of scope)
A
ańcuch wartości dodanej - graficzne przedstawienie przedsiębiorstwa jako
ciągu działań i czynności powiązanych ze sobą w logiczną całość, podejmowanych
w procesie wytwarzania wyrobu finalnego lub usługi, prowadzących do uzyskania
25 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
wartości dodanej.
Make or buy - problem decyzyjny dotyczący sposobu pozyskania komponentów,
podzespołów, usług itp. dla realizowanej produkcji drogą własnego wytworzenia
(make) lub drogą zakupu u dostawców (buy).
Mass customization - produkcja dóbr lub świadczenie usług na masową skalę,
uwzględniając przy tym zróżnicowane potrzeby klientów indywidualnych, przy
kosztach zbliżonych do kosztów produkcji tradycyjnej.
One stop shopping - system obsługi klienta, w którym wszystkie czynności
logistyczne - począwszy od przyjęcia zlecenia odbioru przesyłki, aż po
wystawienie faktury - świadczone są przez jednego operatora logistycznego.
Outsourcing (outside-resource-using) - wykorzystanie zasobów zewnętrznych.
Outsourcing logistyczny - przekazanie części lub całości funkcji logistycznych
przedsiębiorstwa zewnętrznemu wyspecjalizowanemu usługodawcy (operatorowi
logistycznemu).
Rynek dojrzały - to taki, na którym występuje trwałe zjawisko nasycenia rynku po
stronie podażowej, poszczególni producenci prowadzą ostrą walkę konkurencyjną
z innymi dostawcami, w wyniku czego następuje wyhamowanie dynamiki wzrostu
obrotów oraz liczby "graczy" rynkowych.
Rynek porządkowany - rynek zazwyczaj o dużym potencjale chłonności, na
którym producent dąży do porządkowania swoich działań marketingowych i
logistycznych.
Rynek tolerowany - rynek, który charakteryzuje się ograniczonym
zaangażowaniem producentów w kształtowanie systemów dystrybucji.
Rynek niedostrzegany - rynek, który charakteryzuje się brakiem zaangażowania
producentów w kształtowanie systemów dystrybucji.
Synergia - oznacza takie współdziałanie czynników, które jest korzystniejsze od
sumy efektów funkcjonowania każdego z czynników z osobna (niezależnie od
siebie). Zjawisko synergii nazywane też efektem "2 + 2 = 5", czyli zgodnie z
Arystotelesowską tezą "całość to więcej niż suma części".
SPRAWDy
SI

Pytanie 1
Czynnością pomocniczą w łańcuchu wartości nie jest:
A. zaopatrzenie,
B. logistyka dystrybucji,
C. infrastruktura,
D. rozwój technologii.
Pytanie 2
26 z 27 2014-01-20 21:21
Samoobsługa logistyczna i zlecone systemy logistyczne - Wersja do druku
http://www.e-sgh.pl/lms/content/9240102/do_druku.php?id_kursu=134510
Do zalet outsourcingu w sferze strategicznej należą:
A. większa pewność realizacji zadań,
B. możliwość wejścia na nowe rynki,
C. większa konkurencyjność w łańcuchach dostaw,
D. większy wpływ na poziom obsługi klienta
Pytanie 3
Wykorzystanie doświadczeń zdobytych przy obsłudze jednego zadania podczas uruchamiania
kolejnych zadań to:
A. efekt synergii,
B. efekt skali,
C. efekt specjalizacji.
Pytanie 4
Które z ww. funkcji przedsiębiorstwa nie podlegają outsourcingowi:
A. zarządzanie zapasami,
B. marketing,
C. produkcja,
D. fakturowanie.
Pytanie 5
Outsourcing pozwala przedsiębiorstwu na osiągnięcie następujących korzyści:
A. zapewnienie dostępu do technologii logistycznych sprawdzonych przez innych
użytkowników,
B. redukcja kosztów logistycznych,
C. redukcja zatrudnienia,
D. zwiększenie kontroli nad procesami logistycznymi.
27 z 27 2014-01-20 21:21