PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO 73
pracowana dopiero w latach pięćdziesiątych, a prace normalizacyjne — zainicjowane przez A. Łysakowskiego — trwają w praktyce do dziś.
Obszerne refleksje odnoszą się do bibliografii międzynarodowych. Według H. Sawoniaka, istnieje potrzeba tworzenia tych bibliografii w dalszym ciągu, ewentualnie wąskozakresowych, takie bowiem mogą być względnie kompletne.
Tu pokusiłbym się o uwagę polemiczną. Otóż trudno jednoznacznie przesądzać o pożytkach rejestrów bibliograficznych uwzględniających publikacje w językach mało komu znanych. Koszty bowiem i komplikacje wytwórcze są wielkie, użyteczność natomiast — nieokreślona.
Analizując z kolei sytuację bibliografii w dobie automatyzowania informacji, autor potwierdza — nadal — ich przydatność, pod rygorem jednak ujmowania także dokumentów audiowizualnych. Jego zdaniem, sens mają zwłaszcza bibliografie narodowe, w tym również retrospektywne, oraz bibliografie specjalistyczne, te jednak pod warunkiem wykraczania poza piśmiennictwo krajowe. A przykładem takiej bibliografii specjalistycznej, dobrze przez autora ocenionej, jest istniejący nadal dodatek do Przeglądu Bibliotecznego, mianowicie BABilN.
Znalazł się też w książce tekst bardzo szczególny pt. O zawodzie bibliografa kilka refleksji. To właśnie w nim H. Sawoniak relacjonuje swoje poglądy na bibliografie i na zawód bibliografa, akceptując świeższy, zawężony sposób pojmowania tej profesji. Do tego dodaje zaś długi, starannie przemyślany rejestr koniecznych w tym zawodzie cech. Wypadałoby wszystkich namówić do lektury, tak ważna jest ta wypowiedź.
Książkę dopełniają jeszcze 2 teksty traktujące o informacji naukowej —już mniej frapujące. Po prostu od czasu ich napisania, 20 lat temu, w sferze informacji zmieniło się bardzo dużo.
Jeśli mogę coś doradzić: trzeba tę książkę przeczytać koniecznie, ze względu na ważność problemów i wartość refleksji. Ostatnimi czasy nowe prace H. Sawoniaka pojawiają się rzadko. Przypomnienie więc dawniejszych, w takim właśnie zestawieniu, było pomysłem pierwszorzędnym.
Jacek Wojciechowski
Maszynopis wpłynął do redakcji 10 lipca 1995 r.
PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA KRAJOWEGO
Dla uczczenia 45-lecia pracy naukowej prof. Wiesława Bieńkowskiego Uniwersytet Jagielloński wydał obszerne dzieło zatytułowane Studia bibliograficzno-bibliologiczne [1]. Profesor W. Bieńkowski, badacz interesujący się historią kultury polskiej XIX i XX w., zwłaszcza historią nauk humanistycznych, od 1975 r. związany jest z dydaktyką uniwersytecką, a ściślej z Katedrą Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej UJ. O związkach Profesora z Krakowem i z Katedrą BilN pisze Maria Kocójowa (s. 13-24), a bibliografię Jego prac za 1. 1949-1995, liczącą 491 poz., zestawił Łukasz Bieńkowski. Spośród przeszło 20 rozpraw wymieńmy te najściślej związane z dziejami książki: Janiny Bieniarzówny Cracoviana w księgozbiorze Jana Schindlera, ostatniego prezesa Senatu Wolnego Miasta Krakowa (s. 71-84); Wojciecha Chojnackiego Rozwój form rozpowszechniania książki polskiej wśród imigrantów w USA na przełomie XIX i XX w. (s. 91-104); Stanisława Grzeszczuka O początkach działalności drukarskiej Michała Grólla (s. 143-152); M. Kocójowej Metoda topograficzna w badaniach nad książką i biblioteką (s. 165-174); Krzysztofa Migonia Bolesław Iwiński i międzynarodowa statystyka druków (s. 209-219); Moniki Rząsy Książka w sztuce kościelnej (s. 243-257); Anny Żbikowskiej-Migoń Najpopularniejsze dzieła europejskiej historiografii książki w XVIII wieku w świetle ówczesnych cytowań bibliograficznych (s. 281-288).
Pokłosiem dwóch sesji zorganizowanych w Warszawie przez Polskie Towarzystwo Biblio-logiczne jest wydawnictwo (w dalszym zamierzeniu ciągłe) Symposia bibliologica [2]. Pierwsze spotkanie (23-24.02.1993) poświęcone było działalności Pracowni Dokumentacji Księgozbiorów Historycznych, powołanej w 1990 r. w Bibliotece Narodowej przy współudziale Ministerstwa Kultury i Sztuki oraz Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego. Materiały z drugiej konferencji (7-8.11.1994) dotyczą skutków II wojny światowej dla bibliotek polskich. Wiele miejsca w wypo-