Kontrola jakości procesów e-learningowych w kształceniu akademickim
Kontrolę jakości realizacji takich kursów można podzielić, zgodnie z grupami osób zaangażowanych w ten proces, na trzy etapy, obejmujące:
1. kontrolę efektów nauczania (studenci),
2. kontrolę pracy nauczycieli,
3. ocenę efektywności zastosowanych w kursie rozwiązań metodycznych (zespoły metodyczne).
Kontrola efektów nauczania jest zbliżona do metod klasycznych (choć w przypadku bardzo zaawansowanych multimediów, umożliwiających ultraprecyzyjne śledzenie działań studenta może być zautomatyzowana). Nauczyciel ocenia aktywność studenta na forach dyskusyjnych, jakość przedstawionych przez niego prac, poziom rozwiązanych testów. W przypadku starannej konstrukcji kursów można z każdym z bloków szkoleniowych, np. w rytmie tygodniowym, skojarzyć słowa kluczowe, a następnie oceniać aktywność w poszczególnych modułach i połączyć to w tzw. mapę kompetencji. Zgodnie z polskim ustawodawstwem, w przypadku studiów realizowanych w formule eksternistycznej końcowa ocena wiedzy studenta powinna odbyć się w formie klasycznego egzaminu.
Ocena wstępnych i końcowych umiejętności studenta oraz wynikający z nich przyrost wiedzy to nie jedyne mechanizmy kontroli jakości kursu. Bardzo ważne są również ankiety przeprowadzane po zakończeniu szkolenia, w których można zapytać o jakość materiałów (np. kierując się kryteriami eCC), organizację pracy czy też wielowymiarową ocenę pracy nauczyciela. Warto po prostu słuchać sugestii studentów - oprócz ewidentnie tendencyjnych pojawiają się również naprawdę cenne wskazówki dotyczące wielu aspektów szkolenia.
Nauczyciele w praktyce biorą na siebie cały ciężar realizacji szkolenia. Ich doświadczenia stają się po pewnym czasie nieocenione. Z tego względu monitoring stosowanych przez nauczycieli praktyk, zarówno dobrych jak i złych, powinien być stałym elementem kontroli jakości szkoleń online. Można go prowadzić: biernie obserwując kurs, ankietując prowadzących,
organizując cykliczne spotkania z najbardziej doświadczonymi nauczycielami (jest to chyba najlepsze źródło doświadczeń).
Sprawdzenie efektywności zastosowanych w kursie metod dydaktycznych to kolejny bardzo ważny dla jego jakości czynnik, zwłaszcza przy pierwszej realizacji. Warto jest skontrolować poprawność merytoryczną treści, ich logikę, natężenie aktywności, kontekst praktyczny, a także po prostu reakcje studentów i nauczycieli. Opieka metodyka nad kursem ma też walor czysto praktyczny - w przypadku wielu grup uczących się równolegle dobrze jest wprowadzić jedną osobę czuwającą nad wszystkimi (doraźna pomoc, koordynacja itd.).
Najważniejszym problemem nauczania na odległość jest podtrzymanie motywacji do nauki. W PUW jest to rozwiązywane na dwóch poziomach: organizacyjnym (przez podział roku na 4 półsemestry i tym samym intensyfikację nauczania) i metodycznym (nacisk na interakcję człowiek - człowiek oraz metoda projektów). Warto tu jednak podkreślić, że nie zawsze metoda projektów oraz pracy grupowej się sprawdza. Praca indywidualna jest szczególnie ważna w przedmiotach ścisłych, gdzie raczej trudno o dyskusję. W tych przypadkach szczególnie ważne staje się:
1. umiejscowienie problemu w realnym kontekście;
2. unikanie dużych, złożonych zadań, w zamian zaś operowanie wieloma, ale prostszymi problemami o stopniowo wzrastającym poziomie trudności (pamiętajmy,