DEFINICJA KOGNITYWNA TERMINÓW „TABLOID” I „TABLOIDYZACJA" 31
definicyjnym — raz stawały się elementami centralnymi (figurami), w innych zaś uzyskiwały status cech „peryferyjnych” (tła).
Tabela pokazuje usytuowanie poszczególnych faset (o ich kolejności decydowała frekwencja):
Tabela 2
Gazeta, czasopismo, prasa, forma przekazu (człony kategoryzacyjne terminu „tabloid") | ||
Kolejność poszczególnych faset (aspektów semantycznych) | ||
Studenci polonistyki |
Urzędnicy NIK | |
1. |
Postawa poznawcza wobec przekazu, stosunek do treści (34 wskazania) |
Wartościowanie. Ocena treści (18 wskazań) |
2. |
Wartościowanie. Ocena treści (31 wskazań) |
Profil treści (14 wskazań) |
3. |
Postacie (17 wskazań) |
Szata graficzna (13 wskazań) |
4. |
Profil treści (14 wskazań) |
Postacie (9 wskazań) |
5. |
Szata graficzna (10 wskazań) |
Postawa poznawcza wobec przekazu, stosunek do treści (7 wskazań) |
6. |
Odbiorcy, ich oczekiwania (9 wskazań) |
Sposób i forma przekazu (7 wskazań) |
7. |
Sposób i forma przekazu (6 wskazań) |
Odbiorcy, ich oczekiwania (6 wskazań) |
8. |
Uwarunkowania medialne (5 wskazań) |
- |
Definicje terminu „tabloidyzacja”, zawarte w ankietach obydwu badanych grup nie zaskakują. Znaczenia tego pojęcia są wyraźną pochodną semantyki słowa „tablo-id”. Cechy tabloidów, które zaznaczono w kwestionariuszach, stanowiły podstawę do budowania definicji tabloidyzacji. Odmienna jest jedynie struktura eksplikacji. W omawianych definicjach (w zdecydowanej większości) respondenci nie podawali wyraźnego składnika kategoryzacyjnego; wyszczególniali tylko cechy charakteryzujące (jedynie raz pojawił się jako dominanta termin „zjawisko”, a dwukrotnie „komercjalizacja”). Wszystkie definicje tabloidyzacji — podobnie, jak wcześniej tablo-idu — odznaczały się mocnym aksjologicznym nacechowaniem. Podobnie zresztą definiuje ten termin Denis McQuail. Dla tego badacza jest to „proces stawania się bardziej sensacyjnym, trywialnym i nieodpowiedzialnym” (McQuail 2007: 50). Z kolei dla Małgorzaty Lisowskiej-Magdziarz tabloidyzacja polega na „zbliżaniu się formy, języka, obrazu świata w mediach głównego nurtu do treści, formy, języka i obrazu świata prasy tabloidowej” (Lisowska-Magdziarz 2008:199).
Podobnie jak w przypadku tabloidu, definicje terminu „tabloidyzacja” zawarte w ankietach tworzą trzy wyraźne — choć frekwencyjnie zróżnicowane — grupy znaczeniowe:
Oblicza Komunikacji 3/2010 © for this edition by CNS