3848093794

Stosunki międzynarodowe, system międzynarodowy i poliarchia

ści, będąc trwałą strukturą powiązań, utrzymującą również mechanizmy zmian. W istocie ów system polityczny składa się z dwóch podsystemów: wewnętrznego (w obrębie monarchii) i zewnętrznego (pomiędzy monarchiami), zbudowanego z relacji i związków monarchii powiązanych ścisłymi zależnościami.

Poliarchia ewoluuje już tylko dlatego, ponieważ przeobrażeniom podlegają jej uczestnicy, na dodatek wchodzący we wzajemne, reprodukowane w czasie relacje. Oznacza to, że w przestrzeni i czasie powstają kolejne monarchie, które adaptują się do warunków otoczenia przez wytworzenie odpowiednich atrybutów i wyłącznie dostosowane do niego są w stanie funkcjonować, przez co tworzą aktualną strukturę poliarchii. Poliarchia istnieje dzięki reprodukcji stosunków społecznych, struktur organizacyjnych, instytucji, systemów zależności i innych elementów własnej konstrukcji. One podlegają zmianom i wymianie. W ramach poliarchii monarchie przeplatają się z anarchią, która nie istnieje tylko w ich wzajemnych relacjach, ale także czasem obejmuje obszary niegdyś zajmowane przez owe całości, gdzie zanikła władza polityczna. Ewolucja poliarchii jest potężnym czynnikiem wymuszającym zmienność monarchii wraz z ich stosunkami. Tutaj działa selekcja społeczna, czyli ma miejsce w czasie dobór cech zgrupowanych potęg, jak i regulujących ich relacje systemów.

Poliarchia, innymi słowy, to połączony w wielkiej przestrzeni system anarchii i monarchii, gdzie gatunek ludzki kształtuje swoje stosunki. Podstawowy' element składowy tej struktury tw orzą potęgi. Są to dowolne całości społeczne złożone z ludzi zgrupowanych w wyniku procesów koncentracji i polary zacji społecznej, dysponujące zdolnością przekształcania rzeczywistości. Jednak w regionalnej czy globalnej poliarchii przede w szystkim liczą się potęgi polityczne, które łączą w szystkie inne i skupiają dostępne środki, potrzebne do kształtow ania relacji społecznych w wielkiej przestrzeni i w długim czasie, rozciągającym się na życie wielu pokoleń ludzi. Tym samym potęgi polityczne okazują się najwyższą formą zespolenia zasobów i sił w ramach gatunku ludzkiego. Najważniejsze z nich tworzą wielkie ośrodki kontroli zasobów i przetwarzania ich na energię, od których zależy los zgrupowanego w ten sposób życia w^r postaci ludzkiej.

Gdy potęga polityczna o opisanym statusie funkcjonuje w formie organizacyjnej sprawnej monarchii, tym samym określa na swoim terytorium porządek, natomiast poza nią istnieje jego przeciwieństwo, czyli anarchia¹'. Oznacza to, że ona dysponuje ośrodkiem władzy dzisiaj nazy wanym rządem, który' zwy kle uchodzi za legalny, utrzymuje jej integralność i gospodaruje pozostającymi w jej dyspozy cji zasobami. Taka potęga musi przetrwać na własne ry zyko w codziennych relacjach z innymi podobnymi bytami. Owe ciągi interakcji osiągają w układach sil różną intensywność, powodują jednak, że pewne cechy i zdolności potęg ulegają umocnieniu, a inne słabną i są zastępowane przez nowe.

²¹ W niesprawnej monarchii, na jej historycznie wyodrębnionym terylorimn, porządek i anarchia mogą koegzystować. jak lo ma miejsce w dzisiejszym Pakistanie czy Kolumbii.