58 Z. GDANIEC
I tak na przykład w widmach typu HNCCH-TOCSY otrzymuje się informację o oddziaływaniach pomiędzy protonami iminowymi zaangażowanymi w tworzenie wiązania wodorowego a protonami H8 puryn lub H6 pirymidyn. Możliwość identyfikacji sygnałów H2 i H8 przynależących do danej reszty adeniny jest niezwykłe istotna z uwagi na częsty brak jakichkolwiek kontaktów NOE do protonów H2 w regionach jednonicowych struktur RNA. Korelację pomiędzy tymi jądrami uzyskuje się najczęściej za pomocą eksperymentów typu HCCH-TOCSY [28, 29].
Rysunek 4 ilustruje przykładowe drogi transferu magnetyzacji wykorzystywane dla korelacji różnych jąder w purynach i pirymidynach.
4.2. PRZYPISANIE SYGNAŁÓW POCHODZĄCYCH OD PIERŚCIENIA
CUKROWEGO
Zastosowanie znakowania izotopowego I3C niezwykle ułatwia przypisanie sygnałów pochodzących od reszt cukrowych, dzięki możliwości edycji widm w dodatkowym wymiarze 13C. W celu identyfikacji sygnałów pierścieni cukrowych cząsteczek całkowicie znakowanych izotopem l3C stosuje się eksperymenty typu HCCH-TOCSY, HCCH-COSY lub ich hybrydowe formy [22, 28, 30, 31]. W widmach typu HCCH-TOCSY czy HCCH-COSY magnetyzacja przenoszona jest pomiędzy protonami tej samej reszty cukrowej i pośredniczącymi atomami węgla. Oznacza to, że transfer magnetyzacji następuje poprzez duże sprzężenia skalarne przez jedno wiązanie (155-170 Hz) i sprzężenia l3CJ3C (38—42 Hz), a nie jak w eksperymentach homojąd-rowych poprzez małe, zależne od konformacji cukru wicynalne stałe sprzężenia 3Jhh (2-8 Hz). Eksperymenty te są stosunkowo czułe, gdyż duże stałe sprzężenia prowadzą do wydajnego transferu magnetyzacji.
4.3. KORELACJA SYGNAŁÓW PIERŚCIENIA CUKROWEGO I ZASADY
W cząsteczkach kwasów nukleinowych zasada heterocykliczna połączona jest z pierścieniem cukrowym wiązaniem N-glikozydowym. Dlatego też optymalnym rozwiązaniem dla korelacji sygnału protonu HI’ z odpowiadającym mu sygnałem protonu aromatycznego H8/H6 wydająsię być eksperymenty rezonansu potrójnego HCN [22,28, 32]. W metodach opartych na obserwacji efektu NOE nie zawsze jest możliwe jednoznaczne przypisanie pierścienia cukrowego do właściwej nukleozasady, ztego też względu eksperymenty wykorzystujące korelacje poprzez wiązania sąnie-zwykle ważne w analizie widm kwasów nukleinowych. W eksperymentach typu HCN proton anomeryczny wiąże się z protonami H6/H8 poprzez korelacje do wspólnego atomu azotu N1/N9 (HsCNb — od strony pierścienia cukrowego łączy jądra HI*, Cl* i N9/N1, a HbCNb koreluje jądra H6/H8, C6/C8 i N1/N9). Z kolei w eksperymentach HCNCH możemy uzyskać bezpośrednie korelacje pomiędzy sygnałem protonu H1’ i odpowiadającym mu sygnałem protonu aromatycznego H6/H8 (Rysu-