4962384097

260

RECENZJE I SPRAWOZDANIA

BIBLIOGRAFIJA RASPRAVA, CLANAKA I KNIJZEVNIH RADOVA-T. 1—2: Nauka o kndzevno6ti. Zagireb 1956—1957.

Zagadnienie retrospektywnej bibliografii zawartości czasopism w zakresie ogólnym jest jednym z najtrudniejszych problemów bibliografii, zarówno pod względem metody opracowania jak i organizacji pracy. Stąd też w dziedzinie tej istnieją bardzo poważne luki i zaniedbania. Jeśli chodzi o bieżącą bibliografię, to sprawa jest na ogół pomyślnie rozwiązana, większość bowiem krajów posiada już rejestrację zawartości swoich czasopism.

Międzynarodowa Konferencja Bibliograficzna, obradująca w Warszawie u 1957 roku, w jednym z postulatów wezwała uczestników konferencji do zbadania możliwości zorganizowania p»ac nad retrospektywną zawartością czasopism. Postulat ten jest trudny do zrealizowania, ponieważ wymaga urucho-m.enia poważnych środków finansowych i zatrudnienia licznej, odpowiednio wyszkolonej kadry bibliografów.

Jak wiemy, zawartość czasopism może być wykazana bądź to w postaci spisu ogólnego obejmującego wszystkie dziedziny wiedzy, bądź też w postaci monografii czasopism. Na gruncie polskim prace nad bibliografią ogólną były r>odejmowane jeszcze w XIX wieku (W. Paprocki, J. Bieliński), miały one jednak charakter fragmentaryczny i zakończyły stię niepowodzeniem. Znacznie \v.ększe osiągnięcia mamy do zanotowania na polu monografii czasopism. Jest to jednak droga żmudna i długa, toteż nie prędko będziemy mogli wejrzeć w nasz dorobek kulturalny zawarty na łamach czasopism, zwłaszcza, że prace nie są skoordynowane i przebiegają żywiołowo w zależności od potrzeb i możliwości poszczególnych dyscyplin wiedzy lub zainteresowań bibliografów. Rozwiązanie tego problemu utrudnia ponadto fakt, że dotychczas nie posiadamy kompletnej bibliografii tytułów czasopism. Wprawdzie prace nad bibliografią są już poważnie zaawansowane w ośrodku krakowskim (A. Bar, I. Barowa). zebrano tam około 15 tysięcy tytułów czasopism *, niemniej przeto n^:e można jeszcze ustalić definitywnej liczby czasopism, jakie ukazały się v/ Polsce od zarania czasopiśmiennictwa do chwili bieżącej.

Dlatego też z tym większym zainteresowaniem należy prześledzić organizację i metody pracy nad jugosłowiańską retrospektywną Bibliografią zawartości czasop sm, której dwa pierwsze tomy dotarły do rąk polskiego czytelnika.

W 1951 roku Instytut Leksykograf i czny w Zagrzebiu zainicjował opracowanie bibliografia zawartości czasopism Słowian po-łudniowych od końca X * III wieku do 1945 roku. Praca została podjęta przede wszystkim w tym celu, aby udostępnić naukowcom i badaczom kultury narodowej materiały rozproszone po czasopismach, które w rpżnych okresach dziejów Jugosławii skupiały na swych łamach dorobek piśmienniczy narodów jugosłowiańskich, pozbawionych możliwcści publikowania prac w formie druków zwartych. Na marg.nesie należy zaznaczyć, że obecnie w Jugosławii prowadzi się równolegle prace nad retrospektywną bibliografią druków zwartych.

Zanim przejdziemy do omówienia metody opracowania Bibliografii, trzeba poświęcić nieco uwagi organizacji pracy. W Jugosławii, podobnie jak u nas,

¹ Ogólnokrajowa narada bibliografów. Warszawa 1956, s. 41.