5192605001

159

Powyższe propozycje - przecież nie odkrywcze w porównaniu z deklaratywnymi założeniami polskiej reformy - można wzbogacić o kolejne punkty:

6.    Pożądane jest istotne rozszerzenie zakresu i skali działania sektora prywatnego. Zarówno doświadczenia węgierskie. jak i polskie wskazują na większa siłę ekonomiczna tego sektora, mierzono zdolnością do przystosowania sie do nowych, trudnych warunków gospodarowania oraz do funkcjonowania na zasadach zgodnych z założeniami reformy.

7.    Przymus ekonomiczny powinien objąć także pracowników i konsumentów, nie tylko pracodawców i producentów. Należy dopuścić możliwość bezrobocia i utrzymywania sie z zasiłków pomocy społecznej w przypadkach niemożności uzyskania pracy, j,ej utracenia w wyniku upadłości firmy lub w przypadku szczególnie niskiego dochodu na członka rodziny. Fundusz pomocy społecznej powinien być tworzony w sposób systematyczny. a jego rozdysponowanie powinno być dokonywane na podstawie jednoznacznych reguł.

8.    Przymus ekonomiczny oznacza jednocześnie zwiększenie rozpiętości wynagrodzeń i dochodów, uzależnionych od wyników ekonomicznych zarówno firmy zatrudniającej pracowników, jak i takiej, w której pracuje tylko właściciel.

9.    Konieczne jest przejście od przedmiotowego dotowania sfery socjalnej do dotowania podmiotowego, przy znacznie szerszym zakresie odpłatności za korzystanie z usług infrastruktury społecznej, takich jak oświata, służba zdrowia, kultura, wypoczynek, komunikacja publiczna. Obecny system subsydiowania sfery socjalnej z jednej strony działa uniformizujaco i antymotywujaco. Jak pisze K. Herb3t (1983) działa on na zasadzie "sprawiedliwości zrównajacej". Z drugiej jednak strony, jak już wskazywano odwołując sie do A. Szeleny‘ego (1983), potęguję - paradoksalnie - nierówności społeczne, co jest sprzeczne z założeniami, na jakich działa.