Darek uderza swoją piłką w piłkę Iwony. Mówi:"Jeszcze raz, ale fajnie". Jesze kilka razy dzieci powodują zderzenie piłek z gąbki. Darek wstaje i przynosi piłeczki plastikowe. Podaje jedną Iwonie. Dzieci powtarzają taką samą zabawę z piłkami plastikowymi. Iwona mówi:"E, te gorsze". Darek podaje znowu piłeczki z gąbki. Kontynuują zabawę. Zderzają piłki z coraz większą siłą. Śmieją się. Po kilku podaniach odkładają piłki.
Jest to typowy przykład zabawy badawczej i wykrytej w niej zależności związanej ze zderzeniem sprężystym dwóch rodzajów piłek. Gdy dzieci stwierdziły, że piłki z gąbki powodują dalsze odbicia po zderzeniu niż piłki plastikowe, ponawiały nimi zabawę. W trakcie ponownej zabawy piłkami z gąbki zderzały je z coraz większą siłą, która powodowała jeszcze dalsze odbicia.
Ciekawe przykłady stanowią zabawy, w których dzieci interesowały się zjawiskami z zakresu kinematyki. Wykrywały w nich zależności dotyczące ruchu ciał niezależnie od ich przyczyn. Szczególnym przedmiotem badań były ruchy obrotowe i po płaskiej powierzchni, ruchy po pochylni, spadanie' i wirowanie ciał. Najczęściej wykorzystywanymi materiałami w tym typie zabaw były: "auta", piłki, klocki, sandały, "czołgi", "karuzele", bańki choinkowe, narty, różne rodzaje papieru, piórka, suche i mokre liście, kule śniegowe, piasek, korale jarzębiny, inne tworzywa przyrodnicze.
Magdalena P. 6;4 15’ prot. nr 149
Magda wybiega z dziećmi po podwieczorku na plac zabaw. Biegnie wprost pod drzewo olbrzymiego klonu, który zasłania częśó placu zabaw. Balansując tanecznym krokiem po liściach śpiewa:"Krakowianka jedna...". Chwyta za ręce podbiegającą do niej Netkę (6;11) i dalej z nią tańczy. Zmęczona, wolnym krokiem kopie bezmyślnie liście, szura butami. Pochylając się nad ziemią, zbiera do ręki liście i układa z nich bukiet. Przechylając go to w jedną, to w drugą stronę, przygląda się jego kształtowi. Niektóre liście wpycha z góry, popnwia, równa. Nagle obydwiema rękami podrzuca liście w górę, z fascynacją patrzy, jak wszystkie wiatr podnosi i lecą w kierunku płotu. Niektóre przeleciały przez płot, inne wbi-
101