5167289606

Nr 1/1952 WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO 119

zasady pracy ciągłej, zasady zmiany szybkości ruchu taśmy w przypadku produkcji taśmowej, wpływ szybkości i charakteru ruchu taśmy na wydajność pracy oraz na jakość wyrobów (nie jest np. ustalone, co jest korzystniejsze: ciągły czy periodyczny ruch taśmy), organizacyjne i strukturalne .formy produkcji taśmowej, które umożliwiłyby stachanowcom, pracującym na taśmie, osiągnięcie wysokiej wydajności pracy.

Główny wskaźnik, charakteryzujący jakościowy aspekt ciągłego procesu roboczego i ujawniający całą doniosłość produkcji taśmowej, stanowi wielkość wydajności taśmy przy danej jakości wyrobów, zależną zresztą od rytmiczności pracy wszystkich robotników na taśmie.

Analiza wyników i charakteru pracy linii produkcyjnych w lekkim przemyśle ZSRR, zwłaszcza w przemyśle obuwniczym i konfekcyjnym, wskazuje, że przy obecnych metodach organizacji produkcji taśmowej nie są w pełni wykorzystane możliwości techniczne' tych linii pod względem maksymalnej wydajności przy jednoczesnym utrzymaniu na poziomie wysokiej jakości wyrobów. W fabrykach obuwia wykorzystuje się obecnie wydajność taśmy jedynie w 80 do 90%. W przemyśle konfekcyjnym przez wprowadzenie produkcji taśmowej wydajność pracy uległa zwiększeniu o 10°/o w porównaniu ze zwykłym procesem roboczym, podczas gdy w przemyśle obuwniczym odpowiednia różnica wydajności wynosi 30%. Zaplanowana wydajność taśm wykazuje znaczne wahania; np. w przemyśle obuwniczym wynosi od 600 do 2800 par obuwia na jedną zmianę. .

W roku 1950 Komisja Techniczna Ministerstwa Przemysłu Lekkiego ZSRR opracowała nowe parametry technologiczne do projektowania fabryk obuwia i wyrobów skórzanych na podstawie najświeższych danych technicznych. Równocześnie nowatorzy produkcji i stachanowcy nagromadzili w związku z produkcją taśmową wiele nowych doświadczeń i żądają gruntownego ulepszenia techniki pracy na liniach produkcyjnych.

Czas roboczy dnia, miesiąca, roku jest stałą wielkością, która może być wykorzystana z różnymi współczynnikami, przy czym górną ich granicę stanowi 1. Racjonalne wykorzystanie czasu roboczego zależy od wielkości jednostkowego czasu produkcyjnego oraz od wielkości czasu, zużytego nieproduktywnie, tj. od wielkości czasów dodatkowych. Możliwości zwiększenia wydajności pracy są więc określone tymi dwiema wielkościami. Można to wyrazić matematycznie za pomocą równania:

T—(n — n,)

t—t

gdzie P — wydajność na jedną zmianę, wyrażona liczbą wypuszczonych wyrobów T * czas roboczy zmianowy (480 minut)

⁷¹ — czasy dodatkowe na zmianę (w min.)

⁷¹1    oszczędność czasu dodatkowego (w min.)

^t    jednostkowy czas produkcyjny (w min.)

*o    oszczędność jednostkowego czasu pro-

- Aukcyjnego (w min.). .    .

Decydujące znaczenie dla zwiększenia wydajności pracy posiada skrócenie jednostkowego czasu pro-u 'cyjnego, co wynika z powyższego wzoru, w któ

rym czas ten występuje w mianowniku. Jednostkowy czas produkcyjny odpowiada całkowitemu wydatkowi siły roboczej, wyrażonemu w jednostkach czasowych i przeznaczonemu na- wykonanie wszystkich operacji technologicznych, z których składa się proces wytwarzania danego wyrobu. •

Istotną treścią dążenia do skrócenia jednostkowego .czasu produkcyjnego jest udoskonalenie technologii i organizacji produkcji, które to czynniki określają właściwości wyrobu oraz rodzaj narzędzi i samego procesu roboczego. Np. przy produkcji skór plastycznych na czynności suszenia i wulkanizacji zużywa się 88% całkowitego czasu produkcyjnego. W zakładach, produkujących sztuczną skórę, przeprowadzono doświadczenia z obróbką cieplną skóry plastycznej przy użyciu prądu elektrycznego wielkiej częstotliwości (suszenie w próżni, wulkanizacja w atmosferze powietrza), przy czym stwierdzono, że można wówczas skrócić proces wytwórczy 8—10-krotnie oraz zmniejszyć powierzchnie robocze 3—4-krotnie.

Jeden z najważniejszych czynników, przyczyniających się do zmniejszenia jednostkowego czasu produkcyjnego, stanowią doświadczenia i wiedza techniczna pracowników. Z.tego względu najlepsi stachanowcy, inżynierowie i technicy winni przekazywać swe doświadczenia wszystkim pracującym. Podnoszenie opieszałych pracowników do poziomu najlepszych robotników, opanowywanie postępowych metod pracy i przestrzeganie norm zużycia surowców i innych materiałów przez wszystkich pracujących posiada olbrzymie znaczenie dla zwiększenia wydajności pracy, ponieważ skraca się w ten sposób czasy dodatkowe, podwyższa jakość produkcji, zaoszczędza duże ilości surowców i innego materiału.

Dalszy sposób zwiększenia wydajności pracy polega na bardziej skutecznym wykorzystaniu czasu roboczego w ciągu dnia roboczego, miesiąca i roku. Jeśli całkowity zapas czasu roboczego oznaczymy przez T, rzeczywisty czas produkcyjny przez T_p a rezerwę czasu roboczego przez T_lf wówczas T_P = T—Tj.Mm mniejsza jest rezerwa czasu roboczego, tym skuteczniej jest wykorzystana stała wielkość zapasu czasu roboczego, tym wyzsza jest wydajność. Można to osiągnąć przez skondensowanie dnia roboczego, przez wyeliminowanie przestojów robotników i maszyn w ciągu zmiany i w skali dobowej.

Jedną z najważniejszych rezerw zapasu czasu roboczego jest zwolnienie robotników, zatrudnionych przy produkcji podstawowej, od operacji pomocniczych, co staje się osiągalne w przypadku wytwórczości taśmowej.-

W wielu przypadkach wzrost wydajności agregatów taśmowych jest hamowany niewłaściwie zaprojektowanymi wartościami ich zdolności produkcyjnych i celowo obniżonymi liczbami, dotyczącymi teoretycznej wydajności sprzętu maszynowego, a także tym, że obliczenia te nie odpowiadają rzeczywistym warunkom wytwórczości taśmowej.

Park maszynowy, którym rozporządzają radzieckie fabryki obuwia, można podzielić na dwie podstawowe grupy. Do pierwszej, mniejszej grupy należą maszyny, których zdolność produkcyjna jest już wykorzystana niemal w 100 procentach. Do drugiej grupy należą maszyny,* które wykazują nadal znaczną rezerwę zdolności produkcyjnej. Wyliczenie czystego czasu maszynowego, niezbędnego do wykonania różnych operacji związanych z produkcją obuwia, wy-