5167289612

WIADOMOŚCI URZĘDU PATENTOWEGO Nr 1/1952 123

niu Przewodniczącego PKPG o organizacji wynalazczości pracowniczej oraz z przepisami tej instrukcji.

Druga część instrukcji (§§ 2—9) dotyczy komórek wynalazczości i ich kierowników w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej (w Samodzielnym Wydziale Techniki i w centralnych zarządach), w zakładach pracy, w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Komunalnego i w jego oddziałach terenowych oraz w Komendzie Głównej Straży Pożarnych i w komendach terenowych straży pożarnych.

Część trzecia (§ 10) ustala, że małymi zakładami pracy, posiadającymi wspólne komisje wynalazczości, są zakłady, które zatrudniają do 50 pracowników.

Zagadnienie komisji wynalazczości i ich przewodniczących normuje czwarta część (§§ 11—15). Dotyczy ona centralnych komisji wynalazczości w Centralnym Zarządzie Przedsiębiorstw i Urządzeń Komunalnych, w Centralnym Zarządzie Miejskich Przedsiębiorstw Remontowo-Budowlanych i w Komendzie Głównej Straży Pożarnych, jak również komisji wynalazczości w zakładach pracy, w terenowych komendach straży pożarnych, w prezydiach wojewódzkich . rad narodowych dla -pracowników wydziałów gospodarki komunalnej i mieszkaniowej oraz małych zakładów pracy.

Ostatnia cześć instrukcji ($ 16) zawiera przepisy końcowe, ustalające datę wejścia jej w życie i uchylające dotychczasowe przepisy w zakresie unormowanym tą instrukcją.

. VIII. Obliczanie oszczędności, wynikających zc stosowania pracowniczych pomysłów wynalazczych

w resorcie Ministerstwa Gospodarki Komunalnej

Przepisy 6 30 oraz 5 2 ust. 2 pkt a uchwały Nr 291 Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 1951 r. w sprawie wynagradzania twórców pracowniczych wynalazków, udoskonaleń technicznych i usprawnień (Monitor Polski Nr A-36, poz. 446) ¹³) m. in. normują, że właściwi ministrowie i kierownicy centralnych urzędów wydadzą w porozumieniu z Przewodniczącym Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i Ministrem Finansów szczegółowe przepisy dla poszczególnych gałęzi przemysłu lub innych działów gospodarki narodowej w przedmiocie obli-* czania oszczędności, osiąganych w wyniku zastosowania pracowniczych pomysłów wynalazczych.

Na podstawie przytoczonych wyżej przepisów Minister Gospodarki Komunalnej wydał instrukcję z dnia 27 października 1951 r. w sprawie sposobu obliczania oszczędności, wynikających ze stosowania pracowniczych wynalazków, udoskonaleń technicznych i usprawnień (Monitor Polski Nr A-l04, poz. 1516)¹⁴). Instrukcja dotyczy całego resortu-Ministerstwa Gospodarki Komunalnej. -

Przepisy §§ 1—9 omawianej instrukcji zawierają normy materialne, podają kryteria, według których należy obliczać oszczędności, uzyskane na skutek zastosowania pracowniczych pomysłów wynalazczych. Dalsze przepisy instrukcji (§§ 10—13) są normami lormalno-technicznymi, regulują szczegóły natury a rmnistracyjnej, związane z dokonywaniem obliczeń oszczędności. W załączniku do instrukcji są po-

inh ^UchwaJy jest przedrukowany w Wiad. Urz. Pal. z 1951 *. Nr 3, poz. 29. • -

) Tekst instrukcji jest przedrukowany w niniejszym numerze Wiad. Urz. Pat. pod poz. 5.

dane 3 wzory: 1) wzór arkusza obliczeniowego oszczędności, 2) wzór karty ewidencyjnej oszczędności oraz 3) wzór zbiorowej karty ewidencyjnej oszczędności. Załącznik do instrukcji zawiera również objaśnienia, niezbędne przy wypełnianiu poszczególnych kolumn arkusza obliczeniowego oszczędności.

Instrukcja ustala w §§ 1—9, jak już powiedziano, zasady obliczania oszczędności, powstających przez zastosowanie pracowniczych pomysłów wynalazczych, które: 1) obniżają koszty własne produkcji (§ 1), 2) wpływają na zmniejszenie norm zużycia materiałów lub dotyczą zastosowania materiałów zastępczych (§ 2), 3) dotyczą całkowitego lub częściowego zastąpienia odpadami surowców lub materiałów (§ 3), 4) ulepszają lub wprowadzają nowe narzędzia, które dzięki ich zastosowaniu przyczyniają się do szybszego wykonania robót lub zmniejszenia nakładu pracy (§ 4), 5) zapobiegają niszczeniu się mechanizmów lub wpływają na zmniejszenie stopnia zniszczenia (§ 5), 6) dotyczą remontu narzędzi, sprzętu budowlanego i transportu (§ 6), 7) ulepszają organizację robót (§ 7) oraz 8) dotyczą bezpieczeństwa i higieny pracy (§ 8). W przypadkach, w których oszczędności nie da się obliczyć, wynagrodzenie ustala się szacunkowo, odpowiednio do rzeczywistej wartości pomysłu wynalazczego (§ 2 ust. 3, § 8 i § 9).

Arkusze obliczeniowe oszczędności sporządzają zakłady pracy (komórki wynalazczości) oddzielnie dla każdego pomysłu wynalazczego. Oszczędności obliczają na zlecenie komórek wynalazczości komórki kosztów własnych zakładów pracy przy pomocy działów technicznych i innych. W przedsiębiorstwach arkusze obliczeniowe podpisują dyrektorzy tych przedsiębiorstw (kierownicy techniczni) oraz główni (starsi) księgowi, . którzy mają obowiązek kontrolowania danych liczbowych, przedłożonych przez komórki kosztów własnych. .

Karty ewidencyjne oszczędności prowadzą zakłady pracy (komórki wynalazczości) dla każdego przyjętego i zastosowanego pomysłu wynalazczego. Dane liczbowe, zamieszczane w kartach ewidencyjnych, powinny być zgodne z danymi, Zawartymi w arkuszach obliczeniowych oszczędności.

Zbiorcze karty ewidencyjne oszczędności prowadzi Ministerstwo Gospodarki Komunalnej (Samodzielny Wydział Techniki), ale tylko w stosunku do pomysłów wynalazczych, które zostały zastosowane w wielu zakładach pracy. *

IX. Regulamin klubu techniki i racjonalizacji

Sekretariat Centralnej Rady Związków Zawodowych zatwierdził w dniu 18 października 1949 r. wzorcowy, regulamin klubu techniki i racjonalizacji¹⁵). Regulamin ten ustalił jednolite zasady tworzenia . klubów techniki i racjonalizacji, które uprzednio były organizowane w poszczególnych zakładach pracy w sposób dowolny i miały różne nazwy. Regulamin ten stracił moc obowiązującą z chwilą zatwierdzenia przez Sekretariat CRZZ w dniu 5 września 1951 r. nowego wzorcowego regulaminu klubu techniki i racjonalizacji^?6).

15) Tekst regulaminu jest przedrukowany w Wiad. Urz. Pat. z 1949 r. Nr 11/12, poz. 89.

15) Tekst regulaminu jest przedrukowany w Wiad. Urz. Pat. z 1951 r. Nr 6, poz. 80.