5282745732

88    Paulina Nogal

dzięki któremu optymalizują one swoje położenie pod względem ekonomicznym.

W artykule została zastosowana metoda dedukcji wspomagana metodą deskrypty wną.

1. O racjonalności i maksymalizowaniu użyteczności

Teoria gier, mimo, iż jej właściwym miejscem jest matematyka, to jest głęboko zakorzeniona w mikroekonomicznych aspektach rzeczywistości gospodarczej. Ekonomiści są raczej zgodni co do faktu, że za pierwszy model tego rodzaju można przyjąć model równowagi Courno-ta (opublikowany w 1838 r.). Nie brakuje jednak opinii, że elementy teorii gier można znaleźć już u Arystotelesa - w szczególności w konfliktach politycznych. W związku z tym, że strategie rozpatrywane w grach są niczym innym jak tylko przedstawieniem sytuacji konfliktowych¹ jakie zdarzają się jednostkom nie dziwi zatem fakt, że towarzyszyły człowiekowi w zasadzie od zawsze. Kwestią tylko było metodologiczne wyprowadzenie tych teorii w matematyce tak, aby uzyskać możliwość ich stosowania w ekonomii, psychologii czy nawet biologii².

Pierwszym, fundamentalnym założeniem, jeśli chodzi o analizę zachowań mikroekonomicznych, jest przyjęcie, że człowiek zachowuje się w sposób racjonalny. Przyjmuje się wobec tego, że człowiek zastanawia się nad swoim zachowaniem, kalkulując przy tym, co mu się bardziej opłaca nie tylko w sensie ekonomicznym, ale również w ramach szeroko pojętej użyteczności. Co więcej, człowiek dokonuje wyborów swoich decyzji na podstawie zachowań innych ludzi, czyli analizuje wzajemną i końcową wartość ekonomiczną w wyniku danej interakcji.

Racjonalność rozpatrywana w kwestiach etymologicznych opiera się na założeniu, że człowiek aktywnie wykorzystuje rozum w sensie obliczeniowo-kalkulacyjnym. W ramach analizy mikroekonomicznej mamy do czynienia z dokładnie takim samym zachowaniem. Jest ono jedynie doprecyzowane w ten sposób, że jednostki (podmioty) działające na rynku w pierwszej kolejności muszą określić cel prowadzenia działalności, a następnie, rozważając ograniczone zasoby, minimalizować koszty (produkcja = constans) lub maksymalizować produkcję (koszty = constans).

1

   Bardziej precyzyjnym określeniem byłoby opisanie teorii gier jako szukanie optymalnego zachowania się jednostek w przypadku konfliktu interesów.

2

   [Malawski, 1997]