5654709744

(3) uważaję, źa wibracja wywołuje zwiany w całym organlźale 1 ża pod wpływem afferentnych bodźców odruchowo powstaję patologiczne reakcje w neuronach rdzenia kręgowego, zwojach współczulnych, układzie siatkowatym oraz w wegetatywnych ośrodkach naczynloruchowych zlokalizowanych w okolicy wzgó-rzowo-podwzgórzowej mózgu. Potwierdzeniem tych poględów mogę być wyniki niektórych prac doświadczalnych na zwierzętach, które wykazały, że pod wpływem mlejecowej wibracji dochodzi do wzroetu poziomu katecholamln w moczu i w różnych tkankach (33)# Matobą i wepółut. (35), na podstawie badań ple-tyzmograficznych, wykonanych po stymulacji dźwiękowej, doszli do wniosku, żs u chorych z zespołem wibracyjnym występuję zaburzenia autonomicznego u-kładu nerwowego, mogę to być dane świadczęce o uezkodzeniu wyższych ośrodków tego układu w podwzgórzu. Ten eam autor (36) oceniajęc m.in. wyniki badań EEG u osób z rozpoznanym zespołem wibracyjnym uważa, że drgania mechaniczne uszkadzaję nie tylko naczynia, nerwy obwodowe 1 kości, ale również powoduję zaburzania czynności ośrodkowego układu nerwowego. Badania Andre-eva-Galaniny i współaut. (2) wykazały, że reakcja naczynloruchowa na wibrację wyetępuje wtedy, gdy częstotliwość drgań przekracza 25-30 Hz# Najbardziej nlekorzystnę reakcję organizmu tj• ekurcz naczyń obserwowano pny drganiach o częstotliwościach od 35 Hz do 250 Hz. Agata i współaut.Cl) uwa-żaję, że wibracja o częstotliwości od 40 Hz do 125 Hz najbardziej niekorzystnie działa na układ naczyniowy 1 powoduje występleple objawu Raynauda.

Na podstawie dotychczaeowych spotrzeżeń można wysunęć wniosek, że wibrację należy traktować jako przewlekle działajęcy czynnik stresorodny, pod wpływem którego dochodzi do różnorodnych zaburzeń biochemicznych 1 enzymatycznych, mogęcych prowadzić do rozwoju zmian wetecznych 1 zwyrodnieniowych w różnych tkankach 1 układach, szczególnie w komórkach nerwowych, proto-plaźmle włókien mięśniowych, w ścianach naczyń i w układzie koetno-stawowyn (3, 12, 41). Piśmiennictwo dokumentuje również dyskueję na temat rozwoju zmian kostnych w przebiegu zawodowej ekspozycji na wibrację. Według Hagena (18) zmiany kostne eę spowodowane długotrwałym przedężeniem układu kostno-stawowego, a nie bezpośrednim działaniem drgań mechanicznych. Mlneckl (46) wykazał, żs pod wpływem wibracji dochodzi do zaburzeń metabolizmu tkanki kostnej 1 obniżenia poziomu wapnia 1 fosforu. Według Nalcza (5l) zaawansowana zmiany w kościach więżę się z podwyższeniem etosunku wapnia do fosforu 1 znacznym obniżeniem poziomu fosforu nieorganicznego w surowicy krwi. Niektóra doniesienia (62) uznaję nledokrewlenle tkanki kostnej lub działanie udaru powrotnego, wyetępujęcego przy obsłudze narzędzi pneumatycznych, za czynnik etiologiczny zmian w układzie kostno-stawowym.

Przytoczona niejednolite poględy na temat patogenezy zaepołu wlbracyj -nago wskazuję na potrzebę dolezych pogłębionych badań w tym kierunku. Od wyjaśniania bowiem patoaechanlzmu zmian chorobowych zależy w dużej m^pize skuteczność zapobiegania biologicznym ekutkoa zawodowej ekspozycji na wibrację.

1.3. Klasyfikacja zespołu wibracyjnego

Zróżnicowanie obrazu klinicznego zespołu wibracyjnego etwarza konieczność podejmowania prób wyodrębnienia poezczególnych stadiów choroby. Ooko-

11