6075430316

SCRIPTA COMENIANA LESNENSIA NR 6 35

•    odkrywanie strategii radzenia sobie,

•    zachęcanie do działania.

Metodyka stosowania biblioterapii w pracy z dziećmi podkreśla umiejętność zidentyfikowania jego potrzeb. Zaleca się wybieranie literatury- realistycznej, mającej odniesienie do rzeczywistości i takiej, w której problem jest rozwiązany. Kiedy literatura nie jest skuteczna, należy ją wzmocnić filmem ucząc dzieci radzenia sobie. Czytanie powinno odbywać się w małych grupach lub indywidualnie. Efektywność oddziaływania należy sprawdzać poprzez otwarte pytania, opowiadania przez dzieci historyjki, które im czytano, odgrywania ról, czasem użycie kukiełek, pisanie o wrażeniach po zapoznaniu się z książką, nagrywanie myśli po przeczytaniu i wiele innych metod wspierających. Niekiedy należy włączyć rodziców [Leah (red.)].

Biblioterapię stosuje się, chociaż nie udało się empirycznie jednoznacznie określić jej skuteczności. Zapisy wanie książki „na receptę” staje się coraz bardziej popularne w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Poszerzająca się praktyka z jednej strony jest skutkiem prowadzonych obserwacji i analiz, a z drugiej ciągle inicjuje nowe poszukiwania.

W opublikowanym raporcie jednego z najnowszych badań przeprowadzonych w okresie od sierpnia 2004 do marca 2005 w Wielkiej Brytanii odnajdujemy znamienne informacje dotyczące opinii pacjentów i lekarzy, terapeutów o leczeniu w oparciu o ściśle wybraną lekturę. Zalecane do celów terapeutycznych książki napisali znakomici specjaliści lub pacjenci www.neth]. Opisali oni, poparte doświadczeniem, skuteczne metody pomocy sobie. Opracowania te dotyczą szeregu problemów psychicznych i mówią o sposobach radzenia sobie z emocjami - ze złością, lękiem, stratą smutkiem, przeżytymi traumami (wykorzystanie seksualne), a także z takimi zaburzeniami jak: fobia społeczna, zespól paniki, anoreksja, obsesje i kompulsje, uzależnienie od hazardu, depresja, aż po psychozy (zespól maniakalno-depresyjny). W spisie znajdowały się książki rozwijające asertywność, poczucie własnej wartości, kształtujące kompetencje osobiste. Po sześciu miesiącach przeprowadzono badania metodą sondażu diagnostycznego. Wysiano 86 ankiet do pacjentów, wróciło tylko 26%. Ankiety wypełniali także lekarze rodzinni oraz pracownicy medyczni, psychiatrzy, terapeuci, pracownicy socjalni, którzy ordynowali książki jako lek. Ogółem ankiety wysiano do 72 lekarzy ogólnych oraz personelu trzech ośrodków zdrowia psychicznego, zwrotnie otrzymano 34 ankiety, czyli 45% formularzy. Najczęściej książki jako lek zapisywali lekarze rodzinni (78,%). Interesująca była ocena korzyści czerpanych z książek (w skali 0-10) przez pacjentów: aż 82% oceniło wysoko ich przydatność (na pięć punktów lub więcej). Żadnych negatywnych opinii dotyczących czytanych książek nie miało 61% pacjentów, aż 81% widzi dalszą potrzebę korzystania z nich, 95% polecałoby innym, 37% uważa, że po leczeniu książką aktualnie nie potrzebują dalszej pomocy. Interesujące były wypowiedzi lekarzy, terapeutów (w tej grupie spośród udzielających odpowiedzi 76,5% stosowało metody biblioterapeutyczne). Wykorzystujący książkę w procesie leczenia zwrócili uwagę (65%) na to, że korzyści polegają na przejęciu przez pacjenta odpowiedzialności za swój stan, umiejętności kontro-