628033158

PL ISSN 0042-07-94

¹ FI |    | J__

5 MIŁOŚNIKÓW ASTRONOMII

Rok LXV Czerwiec 1994 Nr 6 (630)

WYDANO Z POMOCĄ FINANSOWĄ KOMITETU BADAŃ NAUKOWYCH I POLSKIEJ AKADEMII NAUK, CZASOPISMO ZAIWIERDZONE PRZEZ MINISTERSTWO OŚWIATY DO UŻYTKU SZKÓL OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH. ZAKŁADÓW KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELI I TECHNIKÓW (Dł Urz. Min. Ośw. Nr 14 z 1966 r. W-wa. 5.11.1966).

SPIS TREŚCI

Przemysław Woźniak

Fotometryczny cenzus Wszechświata . 162

Krzysztof Ziółkowski

Rodowód komety

Shoemaker-Levy 9..........166

T. Zbigniew Dworak Astronomia w Akademii

Górniczo-Hutniczej..........173

Kronika:

Planety Aleksandra Wolszczana .... 176

Nowe obrazy Kastalii..........177

Randka z planetoidą Geographos odwołana................178

Ku krańcom Układu Słonecznego ... 178 Kronika Historyczna

Pierwsi zwolennicy kopernikanizmu ..181 Sprawozdanie z uroczystości z okazji 521 rocznicy urodzin

Mikołaja Kopernika..........183

Kącik Olimpijczyka XXXVII Olimpiada Astronomiczna . . 183 Poradnik Obserwatora:

Wakacyjny konkurs „Uranii”......187

Wizualne obserwacje gwiazd

zmiennych...............187

V Seminarium Meteorowo-

Meteorytowe PTMA.........188

Obserwacje:

Obserwacje zaćmień Słońca i Księżyca w Oddziale Warszawskim PTMA w 1993 i

1994 roku ...............188

Komunikat Sekcji Obserwacji

Słońca PTMA, styczeń 1994 ..... 189

To i owo

Pomnik Kopernika w Hurbanowie ... 190 Kalendarzyk Astronomiczny.....190

Pięć lat temu, w Bambergu (Niemcy), odbyło się sympozjum Międzynarodowej Unii Astronomicznej poświęcone podsumowaniu wiedzy> o kometach po ostatnim powrocie w pobliże Słońca słynnej komety Halleya, które - jak pamiętamy — miało miejsce w 1986 roku. Każde pojawienie się tej komety wzbudza takie zainteresowanie i stwarza tyle możliwości badań, że staje się zwykle jakby krokiem milowym w rozwoju dziedziny astronomii zajmującej się małymi ciałami i kosmogonią Układu Słonecznego. Komety są bowiem najprawdopodobniej pozostałością budulca, z którego cztery i pół miliarda lat temu utworzyło się Słońce i jego układ planetarny. Poproszony o ocenę rezultatów tego sympozjum, sędziwy już i bodaj najbardziej ze współczesnych zasłużony badacz komet, uczony a-merykański Fred L. Whipple rozpoczął kończący konferencję referat, zatytułowany tajemniczo „Las i drzewa”, od interesującego porównania, które nasunął mu na myśl obejrzany kiedyś spław drewna po Amazonce. Badający komety astronom wydaje się być w sytuacji analogicznej do obserwatora pni drzew spływających rzeką, który na podstawie tego co dostrzeże próbuje dociec skąd wycięto te drzewa, oraz jak wyglądał i jaki był rodzaj lasu, w którym rosły. Warto pamiętać o tej paraleli, gdy w nadchodzących tygodniach będziemy czytać różne wiadomości i słuchać bieżących doniesień o zderzeniu komety Shoemaker-Levy 9 z Jowiszem, które — jak już informowaliśmy — będzie trwało od 16 do 22 lipca tego roku. Na publikowany w tym numerze artykuł, ukazujący czym są i jak powstały komety, oraz opisujący odkrycie niezwykłej przedstawicielki tych ciał niebieskich, budzącej ostatnio tak wiele emocji, składają się dwa fragmenty książki o lipcowym wydarzeniu, która niebawem ukaże się na rynku księgarskim.

\__J