628033555

PRASA, RADIO, TELEWIZJA... 31

Od skuteczności realizowania powyżej omówionych celów bezpośrednich zależy stopień realizacji celów nadrzędnych komunikowania masowego. Po uwzględnieniu elementów zasięgu, dziedzin, środków wyrazu i metod, podział pracy między prasę, radio i telewizję wedle skuteczności ich oddziaływania przedstawiałby się następująco:

Domeną prasy jest oddziaływanie w społecznościach ograniczonych terytorialnie lub środowiskowo we wszystkich dziedzinach — głównie w celu informowania, uczenia, komentowania, organizowania działań i umożliwiania wypowiadania się publiczności; podstawowymi środkami wyrazu prasy są słowo i obraz statyczny, a głównymi metodami selekcja i zróżnicowana ekspozycja treści oraz argumentacja racjonalna. W ramach prasy wyróżniają się dzienniki zorientowane głównie na informowanie, bieżące komentowanie i organizowanie działań oraz czasopisma zorientowane głównie na uczenie, pogłębioną interpretację i rozrywkę.

Domeną radia jest oddziaływanie w skali masowej w całym społeczeństwie lub społecznościach ograniczonych terytorialnie w dziedzinach powszechnego zainteresowania, głównie w celu informowania, komentowania i dostarczania rozrywki (relaksu); podstawowymi środkami wyrazu radia są słowo i muzyka, a głównymi metodami — selekcja treści, argumentacja emocjonalna i rozrywka.

Domeną t e 1 e w i z j i jest przede wszystkim oddziaływanie w skali masowej we wszelkich dziedzinach mogących liczyć na powszechne zainteresowanie głównie w celu informowania, rozbudzania zainteresowań, komentowania i dostarczania rozrywki; cele oświatowe realizuje telewizja skutecznie wówczas, gdy odbiorcy są ujęci choćby w najluźniejsze formy organizacyjne; podstawowymi środkami wyrazu telewizji są słowo, muzyka i obraz ruchomy, a głównymi metodami — selekcja treści, argumentacja emocjonalna oraz rozrywka.

Właściwości prasy, radia i telewizji

Poprzednio rozpatrywaliśmy podział pracy między prasę, radio i telewizję, opierając się na zachowaniach odbiorców każdego z tych mediów. Podejmijmy teraz to samo zadanie w kategoriach właściwości prasy, radia i telewizji, to znaczy opierając się na ich przyrodzonych cechach. Taki punkt widzenia przyjął przed kilku laty T. N. Stemmle, dyrektor Instytutu Badań nad Komunikowaniem w Zurychu, aby „określić funkcjonalne przeznaczenie poszczególnych mediów w całości komunikowania społecznego” oraz „umożliwić wyciągnięcie wniosków co do przyszłości środków masowych i wskazać drogę koniecznego procesu reorganizacji”.

Zestawienie cech prasy, radia i telewizji posłużyło Stemmlemu jako podstawa generalnego wniosku, że te środki masowe nie powinny siebie wzajemnie naśladować, ale raczej wykorzystywać swoje naturalne właściwości. Na dłuższą metę przyszłość prasy leży nie w nieudolnym udawaniu telewizji, ale w rozwijaniu tych dziedzin,