672580907

Dialog epiczny — Donkiszoteria 21

myśl, odtworzony tok rozumowania, uzasadniający pewną tezę.

Dialog epiczny. Dialog, którego celem jest powiadomienie o zdarzeniach, zawierający fragmenty opowiadania.

Dialog niezawisły. Dialog uniezależniony składniowo od wypowiedzi autorskiej, jako forma po-dawcza w utworze.

Por. Mowa niezależna.

Dialog pozorny. Dialog, w którym wypowiedzi poszczególnych osób nie wiążą się z sobą, tak że jest on właściwie szeregiem monologów. Tego rodzaju dialog występuje też wtedy, gdy pozorny dwugłos odzwierciedla myśli tej samej osoby, np. w liryce.

Dialog zawisły. Wiążące się z sobą wypowiedzi osób, składniowo uzależnione od wypowiedzi autorskiej, jako forma podawcza w utworze.

Por. Mowa zależna.

Dialog zmarłych. Dialog toczący się między osobami nieżyjącymi (np. cieniami na polach elizejskich). Umowna forma literacka wprowadzona przez Lukianosa w U w., naśladowana zwłaszcza w literaturze pseudoklasycznej. Np. I. Krasicki; Rozmowa między Dariuszem, królem Persów, a Piastem.

Dialogi pobożne. Dramatyczne sceny o treści religijnej, misteria.

Por. Dramat średniowieczny.

Diareza zob. Diereza.

Diariusz zob. Dziennik.

Diatryba. 1. Swobodna rozmowa o charakterze pouczającym.

2. Pamflet, ostra i gwałtowna krytyka.

Diereza (Diareza). Przedział mię-dzywyrazowy pokrywający się z granicą stopy w wierszu sylabo-tonicznym. Np. w wierszu tro-cheicznym:

Lecq / chmury / a dolami Słychać / uiichru / szum ;

Niebo / m dali / błyska / skrami, Ptaciuia / pierzcha / tłum.

(M. Romanouiski: Burza).

Por. Cezura.

Dodatki (Addenda). Załączniki do tekstu, dopełnienia.

Dokument. Przedmiot fizyczny, w którym został utrwalony wyraz treści myślowej (np. książka w jej różnych postaciach rozwojowych, płyta fonograficzna itp.), albo taki przedmiot, który służy do uzasadnienia lub zilustrowania poglądów naukowych.

Dokumentacja. Działalność polegająca na gromadzeniu, opracowywaniu i udostępnianiu dokumentów (bibliotecznych, archiwalnych, muzealnych) lub informacji o nich. Również zestawienie dokumentów dotyczących określonego zagadnienia (np. bibliografia, ikonografia).

Donkiszoteria. Walka z urojonymi przeciwieństwami; anachroniczna, fantastyczna i idealistyczna postawa życiowa. Termin donkiszoteria pochodzi od nazwiska tytułowego bohatera powieści pisarza hiszpańskiego (XVI w.) M. Cervantesa.