6837093628

Wojewódzki Urząd Pracy w Białymstoku

Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych

Badanie losów zawodowych absolwentów szkół wyższych województwa podlaskiego

KIERUNKÓW: INFORMATYCZNYCH, TURYSTYCZNYCH I MEDYCZNYCH,

KTÓRZY UKOŃCZYLI NAUKĘ W LATACH 2009 - 2011

1. ZARZĄDZANIE KARIERĄ ZAWODOWĄ-PODSTAWY TEORETYCZNE

Joanna M. Moczydłowska Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Absolwenci szkół wyższych stoją dziś przed koniecznością pogodzenia swoistych paradoksów. Z jednej strony coraz trudniej racjonalnie planować własną przyszłość zawodową. Przyczyną jest ogromny dynamizm zmian zachodzących na rynku pracy, polegający na przykład na pojawianiu się zupełnie nowych zawodów i ginięciu innych, czy systematycznie rosnącej globalnej migracji pracowników. Z drugiej strony zarówno wiedza potoczna, jak i badania naukowe wskazują, że sukces zawodowy wymaga starannego planowania własnego rozwoju zawodowego począwszy od wnikliwego rozpoznania swoich zainteresowań i zdolności, przez wyznaczenie celów, opracowanie elastycznego harmonogramu działań aż do jego konsekwentnej realizacji. Oznacza to, że ludzie rozpoczynający swoją aktywność zawodową stają przed koniecznością planowania, ale także redefiniowania celów zawodowych i adaptowania planu do zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych. W tym kontekście do rangi kluczowej kompetencji warunkującej udany start i sukces zawodowy urasta dziś elastyczność, umiejętność odnajdywania się w świecie czasowości i płynności zasad oraz płynności samych organizacji stanowiących potencjalne miejsca pracy.

1.1. KARIERA - DYLEMATY DEFINICYJNE

Termin „kariera”, pochodzący od łacińskiego słowa carrus (wóz), jest rozumiany jako zdobywanie przez jednostkę (grupę) coraz wyższych stanowisk i pozycji w działalności zawodowej, bądź jako przechodzenie z pozycji mniej cenionych w organizacji do pozycji wyżej uznawanych. W języku potocznym „kariera” utożsamiana jest z awansem, sukcesem, uznaniem w oczach innych ludzi, obejmowaniem coraz wyższych stanowisk połączonym z rosnącym poziomem zarobków. Jako jej podstawowe cechy wymienia się ukierunkowanie i tempo.

Trzeba wyraźnie odróżnić karierę rozpatrywaną w ujęciu szerokim (kariera życiowa) od kariery w ujęciu wąskim (kariera zawodowa). Ramy czasowe kariery życiowej wyznacza całe życie danej jednostki. Oprócz zajmowanych kolejno stanowisk obejmują one także procesy rozwoju postaw, umiejętności, zdolności, zainteresowań, itp. Natomiast kariera zawodowa odnosi się do okresu, w którym dana jednostka jest aktywna zawodowo (pracuje) i jest częścią kariery życiowej¹. Długość życia współczesnego człowieka systematycznie się wydłuża, przesuwa się także czas przechodzenia na emeryturę. Biorąc pod uwagę czynniki o charakterze demograficznym można wnioskować, że znaczenie kariery zawodowej w ramach kariery życiowej będzie rosło. Z perspektywy absolwentów szkół wyższych wyznacznikiem konstruowania własnej przyszłości wydaje się głównie filozofia życia, która pełni funkcje jednoczące i harmonizujące dążenia, a także daje pełną świadomość sensu własnego życia. W zależności od wyznawanej filozofii zmienia się również percepcja wartości, w tym miejsce pra-' Por. Rozwój pracowników - przestanki, cele, instrumenty, praca zbiorowa pod redakcją A. Szalkowskiego, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2002, s. 71-72.

„Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego”