87
główne nurty w niemieckiej nauce
Innym obszarem penetracji jest problem obiektywizmu dziennikarskiego Temat sam w sobie ma charakter złożony, rozpatruje się go w kontekście etyki dziennikarskiej, zaufania do mediów i ich wiarygodności oraz szeroko pojętych uwarunkowań zawodowych dziennikarzy. Autorzy niemieccy rozróżniają tutaj dwa pojęcia: Medienobjektivitćit (obiektywizm mediów) oraz journalistische Objektivitat (obiektywizm dziennikarski), pierwsze wiąże się z obiektywizmem całego systemu medialnego w danym państwie, czyli wszystkich mediów traktowanych łącznie, z jego możliwością strukturalnego odzwierciedlania całej rzeczywistości społecznej. Drugie natomiast zwraca uwagę na rolę w tym procesie poszczególnych dziennikarzy, którzy w swoich relacjach powinni przestrzegać zasad obiektywizmu, realizując postulaty prawdy, pełności relacji, rozdzielności informacji od komentarzy i zachowania neutralności.
5, Korzystanie z mediów (Mediennutzung)
Czym byłyby media bez odbiorców? Takie retoryczne pytanie postawił czołowy badacz publiczności medialnej U. Hasebrink. Nic zatem dziwnego, że kierunek ten zajmuje centralne miejsce w niemieckiej nauce o komunikowaniu masowym. Refleksja ma charakter zarówno empiryczny, jak i teoretyczny. Wyjaśnijmy, iż sam termin Mediennutzung obejmuje wszelkie kontakty ludzi z mediami i zawiera w sobie trzy aspekty: ogólny stosunek do mediów, konkretny wybór z szerokiej oferty medialnej oraz interpretację wybranej oferty. Wiążą się z nim pojęcia pokrewne, jak: długość korzystania z mediów, np. w ciągu dnia, motywy korzystania z mediów, sposób korzystania z mediów, korzystanie równoległe. W niemieckiej nauce funkcjonuje także pojęcie publiczność (Publikum) i to w różnych standardowych kontekstach, jak np. publiczność aktywna (aktives Publikum), przekorna (widerspenstiges Publikum).
W obszarze badań empirycznych można wyróżnić kilka podstawowych kierunków działania:
a) Badania dostępności i zasięgu mediów (Erreichharkeit und Reichwe-iten). Przedmiotem zainteresowania badaczy jest tutaj zarówno wyposażenie gospodarstw domowych w poszczególne typy. mediów z Internetem włącznie (czasami prowadzi się porównawcze statystyki dla starych i nowych landów), jak i zasięgi czytelnictwa, słuchalności, oglądalności. Badania te prowadzone są systematycznie zarówno przez ośrodki uniwersyteckie, jak i wyspecjalizowane firmy28.
b) Badania czasowych aspektów korzystania z mediów (zeitliche Aspek-te der Mediennutzung). Przedmiotem zainteresowania badaczy są tutaj dwa zagadnienia: budżet czasowy przeznaczany na korzystanie z mediów w ciągu dnia, dzięki czemu można dzielić odbiorców na różne typy (korzystanie intensywne, średnie i słabe) oraz opis stopnia wykorzystywania mediów w określonych porach dnia (die Nutzung der Medien im Tagesablauf).
28 U. Hasebri nk: Ergebnisse der Mediennutzungsforschung. [w:] O. J ar ren (Hrsg.): Medien und Joumalismus 2, Opladen 1995, s. 15-50.