6931257568

85

główne nurty w niemieckiej nauce

ich wpływu na kształtowanie lub podtrzymywanie identyfikacji kulturowej społeczności lokalnych i regionalnych. Przedmiotem badań są w tym wymiarze zatem nie komercyjne, ale społeczne uwarunkowania funkcjonowania lokalnych mediów²⁰. Trzecim jest aspekt ekonomiczny. Z jednej strony, media lokalne traktuje się tutaj jako przedsiębiorstwo będące częścią lokalnego systemu gospodarczego i częścią lokalnych zasobów materialnych, z drugiej zaś, analizuje ich marketing redakcyjny, management, struktury organizacyjne, sposoby produkcji informacji czy też politykę finansową²¹.

Badania sektora lokalnego oparte są na lasswellowskim podejściu do problemów. Przedmiotem zainteresowania są zatem poszczególne ogniwa w akcie komunikacyjnym: nadawcy lokalni, czyli dziennikarze lokalni i lokalni dysponenci mediów, lokalne treści medialne, poszczególne kanały przekazywania treści czyli poszczególne typy mediów, odbiorcy lokalni oraz szeroko pojęte skutki oddziaływania mediów lokalnych. Charakterystyczne jest dążenie do precyzyjnego definiowania pojęć oraz budowanie hipotez i teorii na bazie empirii. Przedmiotem głębokiej refleksji jest również historia mediów lokalnych, analizowane są poszczególne okresy rozwojowe: od lokalnej prasy ulotnej końca XV wieku do czasów powojennych (łącznie z prasą lokalną byłej NRD).

W połowie lat 90. N. Jonscher opublikował fundamentalne dzieło, w którym dokonał syntezy stanu badań w dziedzinie komunikowania lokalnego oraz przeanalizował krajobraz mediów lokalnych w Niemczech. Głównie skupił się na prasie i radiu lokalnym, traktując je jako podstawowe kanały komunikowania lokalnego. Przeanalizował także zagadnienie zawodu dziennikarza lokalnego, problemów redakcji lokalnej, teoretycznych problemów publiczności lokalnej oraz zawartości lokalnych mediów. Jego podręcznik, stanowiący ważny wkład do dyskusji o znaczeniu całego sektora lokalnego, jest niezwykle cenny także z dydaktycznego punktu widzenia²². Nowsze badania mają na celu pogłębianie stanu wiedzy o mediach lokalnych w poszczególnych landach, przy czym relatywnie dużo miejsca poświęca się niekonwencjonalnym kanałom medialnym takim jak „otwarty kanał” w radiu lokalnym i telewizji kablowej czy też radiu obywatelskiemu²³. Ważną częścią badań sektora lokalnego jest tworzenie katalogów zawierających aktualne dane statystyczne oraz adresy nadawców lokalnych. Dane te stanowią podstawę dalszej refleksji naukowej i ułatwiają penetrację tegoż sektora. Refleksją naukową są objęte również praktyczno-

²⁰    Zob. np. H-B. B r o s i u s; S. We i 1 e r: Programmanaiyse nichtkommerzielle Lokalradios in Hessen, Miinchen 2000.

²¹    Zob. np. F. Bóckelman n: Wirtschaftliche Verflechtungen und Konkurrenz der Medien in Bayem. Miinchen 2001; M. JCnoche: Kapitaliesierung der Medienindustrie aus politikónomischer Perspek-tive, Medien & Kommunikationswissenschaft 2001 nr 2; s. 177; J. F r i e d e n b e rg: Wirtschaftsberich-terstattung im Lokalen. [w:] E. Dovifat (Hrsg.): Die Bedeutung des Lokalen. Dusseldorf 1969.

²²    N. Jonscher: Lokale Publizistik. Theorie und Praxis der órtlichen Berichterstattung. Ein Leh-rbuch, Opladen 1995.

²³    Zob. np. W. L e n k, P. Hilger, S. Tegele r: Offene Kanale in Niedersachsen: eine Organisation-, Produzenten-, und Programmanaiyse, Berlin 2001.