Eugeniusz M. Pluciński
Poszerzenia UE o kolejne 12 (10 + 2) państw zwiększyło liczbę potencjalnych konsumentów do ponad 480 min. Same korzyści skali wynikające z rozszerzenie Unii do 25 krajów (UE-25) spowodują - jak szacuje KE - dodatkowy średnioroczny przyrost tempa wzrostu PKB w starych krajach (UE-15) średnio o +0,2 punktu procentowego (średnie tempo wzrostu PKB w UE-15 w 2004-2005 roku wynosiło 1,8%; w 2006 ok. 3%) i wzrost zatrudnienia o 0,3 min1.
Kraje „starej” Unii szacują, że w 2004 r. na ich rynki pracy napłynęło ok. 100-150 tys. pracowników z krajów „nowej” (trzykrotnie mniej niż zakładano). Stopa bezrobocia w krajach UE-15 wzrosła z tego powodu o 0,1-0,2 punktu procentowego, spadła zaś w krajach UE-10. Natomiast Raport KE z maja 2006 r. wskazuje na sukces piątego rozszerzenia Unii. Kraje „10” uzyskały stabilność gospodarczą i napływ miliardowych inwestycji (beneficjentami są również rolnicy), zaś kraje „15” korzyści ze wzrostu handlu wzajemnego (zwiększony eksport produktów technointensywnych oraz import produktów mniej przetworzonych). Dokument (autorstwa unijnego komisarza ds. monetarnych J. Almunii) podsumowujący dwa lata UE-25 wskazuje m.in. na: 1) wzrost handlu wzajemnego, w tym wzrost udziału krajów nowej „10” w handlu krajów „15” przy zachowaniu przez kraje „15” nadwyżki w bilansie handlu zagranicznego (w ogóle w latach 1993-2005 udział „10” w handlu „15” wzrósł z 8 do 13%); 2) wzrost przepływu inwestycji i jej efektów akumulacyjno--efektywnościowych (w 2004 r. poziom BIZ w krajach „10” osiągnął 191 mld euro, stanowiąc 40% PKB tych krajów; głównym inwestorem są Niemcy). Wzrost możliwości przepływu BIZ z krajów „15” (do nowych krajów UE) nie potwierdził jednak obaw co do masowej delokalizacji firm z krajów „15”, zatem wzrostu bezrobocia w tych krajach. Inwestycje w nowych krajach „10” stanowiły bowiem 4% wszystkich inwestycji krajów „15” (dla porównania w USA inwestycje te stanowiły 12%). Wg szacunków KE przenoszenie produkcji i związana z tym likwidacja miejsc pracy w krajach „15”