7186602920

Prawo azylu we współczesnej Francji

Przyszły azylant może złożyć swoją prośbę jeszcze zza granicy, kontaktując się z francuskim konsulatem. Tego rodzaju sytuacje są bardzo rzadkie i o postępowaniu w indywidualnych przypadkach decyduje ministerstwo spraw zagranicznych. Zwykle jednak obcokrajowcy proszą o azyl podczas przekraczania granicy. Na mocy ordonansu z 1945 roku możliwe jest zatrzymanie w strefie oczekiwania (zonę dattente) (zwykle znajdują się one na lotniskach, dworcach) na czas konieczny do analizy, czy złożone podanie nie jest bezpodstawne (mani-festement infondee)¹⁹. Jeśli tak właśnie zostanie ono zaopiniowane, wstęp do kraju może być wzbroniony, a sam aplikant odesłany do kraju pochodzenia. Można również starać się o status uchodźcy, znajdując się już na terytorium Francji, i tak się dzieje w największej ilości przypadków. Dla każdego obcokrajowca przebywającego we Francji, który chce aplikować o ochronę w postaci azylu, rozpatrzenie prośby o pobyt tymczasowy jest zależne od właściwego prefekta, a w Paryżu dodatkowo od naczelnika (prefekta) policji. Według procedury aplikant powinien zgłosić się do prefektury w celu uzyskania tymczasowego zezwolenia na pobyt (admission provisoire au sejour, APS) z tytułu starania się o azyl²⁰. Do czasu rozpatrzenia aplikacji oczekującemu na azyl przysługuje prawo pobytu na terenie Francji. Istnieją okoliczności, przy zaistnieniu których nie można otrzymać takiego zezwolenia, np.: gdy inne państwo układu jest odpowiedzialne za przyjęcie prośby o azyl (wytyczne wynikające z udziału w strefie Schengen i podpisania Konwencji Dublińskiej), gdy w kraju pochodzenia aplikanta wygasła już groźba prześladowań, gdy obecność obcokrajowca stanowi groźbę dla porządku publicznego oraz gdy składana aplikacja opiera się na oszustwie lub pozostaje w rażącej sprzeczności z prawem do azylu. We wszystkich powyższych przypadkach stosuje się procedurę priorytetową, której wprowadzenie miało na celu usprawnienie działania systemu. Po uzyskaniu tymczasowego zezwolenia na pobyt (APS) obcokrajowiec może rozpocząć procedurę azylową przed OFPRA, a w razie niepowodzenia odwołać się do Komisji Odwoławczej (CRR). W trakcie procedury azy-lowej aplikant otrzymuje od OFPRA kolejny tymczasowy dokument ważny aż do zakończenia procedury z odwołaniem włącznie. W przypadku negatywnego zakończenia całego procesu i gdy istnieje ryzyko niedostosowania się do decyzji o wydaleniu, niedoszli uchodźcy umieszczani są w ośrodkach zatrzymań (Centrę de retention administrative), gdzie często przebywają w bardzo trudnych warunkach²¹. Do tych samych ośrodków trafiają też nielegalni imigranci zatrzy-

¹⁹    Dossier: Droit d'asile en France. Etat des lieux..., s. 151-154.

²⁰    R. d'Haem, Lentree et le sejour des etrangers en France, PUF 1999, s. 98-99.

²¹    Delegacja Parlamentu Europejskiego wskazuje głównie na trudne warunki lokalowe oraz brak dostępu do tłumaczy i porady prawnej, Sprawozdanie delegacji komisji LIBE na temat wizyty w Paryżu, Bruksela 2006, http://www.curoparl.europa.eu/meetdocs/2004_2009/documents/pv/607/607993/ 607993pl.pdf.

165