7186603881

Nasi Mistrzowie

stał dyrektorem IV gimnazjum w Krakowie, następnie w 1948 naczelnikiem wydziału szkół średnich i kuratorem okręgu szkolnego. Usunięty z urzędu pod błahym pretekstem (miał wznosić na meczu Cracovii okrzyki antypaństwowe), rozpoczął w 1951 r. pracę w Państwowej Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Powojenne braki kadrowe w oświacie zrodziły potrzebę organizacji studiów dla nauczycieli bez pełnych kwalifikacji. Był właściwym twórcą Studium Zaocznego dla Pracujących - chodziło o uzupełnienie wyższego wykształcenia. Dr Wincenty Danek współtworzył skomplikowany system edukacyjny, który po przekształceniach trwa do dziś, przejęty został także przez inne kierunki studiów i inne uczelnie, choć w wersji pierwotnej miał służyć wyłącznie uzupełnieniu powojennych braków kadrowych w oświacie. W 1952 r. dr Wincenty Danek został Dziekanem Wydziału Zaocznego, zaś praca Poglądy pedagogiczne Adolfa Dygasińskiego pozwoliła mu na uzyskanie w 1954 r. tytułu docenta (nie było wówczas habilitacji).

W 1956 r. został wybrany rektorem WSP i funkcję tę pełnił przez lat piętnaście. W tym czasie - za jego przyczyną - Uczelnia dorobiła się własnej kadry naukowej, rekrutującej się w znacznej części z wybitnych nauczycieli, stała się samodzielna. Powodzeniem zakończyły się jego starania o budowę nowego gmachu przy ulicy Podchorążych 2, a także zabiegi o budowę hotelu dla studiujących zaocznie. Rektor Wincenty Danek jest postacią wybitną w dziejach Uczelni, właściwym sprawcą jej rozwoju, uzyskania w pełni akademickiego statutu (prawa magisterskie, doktorskie, habilitacyjne). Zarządzanie Uczelnią nie ograniczało jego pasji naukowych. Codziennie od ósmej rano można go było spotkać w Bibliotece Jagiellońskiej, o godzinie dwunastej szedł - jak żartobliwie mówił - „na łańcuch” (rektorski). Po złożeniu urzędu rektora był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej, kierownikiem Katedry Metodyki Nauczania, przewodniczącym Rady Naukowej IBL w Warszawie, redaktorem naczelnym „Ruchu Literackiego”.

Od 1957 r. powiększał się jego dorobek naukowy, dotyczący twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego; był znakomitym komentatorem jego dzieł, znawcą biografii, wydawcą listów. Wpłynął w zasadniczy sposób na zdumiewający wzrost popularności czytelniczej pisarza, nazywanego wcześniej nauczycielem polskiej historii w czasach niewoli. Profesor Danek wchodził w skład Komitetów Wydawniczych dzieł Kraszewskiego w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej i w Wydawnictwie Literackim. W latach 1958--1970 wydano ponad 150 powieści w niewyobrażalnych dziś nakładach 100 000-150 000 każda. Stary Kraszewski znów w PRL u uczył historii, jak w XIX w.

Badania profesora Danka nad twórczością Kraszewskiego zachowują do dziś wszystkie walory poznawcze; niemożliwa jest wręcz jakakolwiek kontynuacja bez stałych odwołań do jego ustaleń. Z ważniejszych prac wymienić można książki: Publicystyka Józefa Ignacego Kraszewskiego w latach 1859-1872 (1957), Powieści historyczne Józefa Ignacego Kraszewskiego (1966), Józef Ignacy Kraszewski. Żywot i dzieła (1967), Matejko i Kraszewski. Dwie koncepcje dziejów Polski (1969), Pisarz wciąż żywy (1969) Józef Ignacy Kraszewski (1973),

Józef Ignacy Kraszewski. Zarys biograficzny (1976). Powtarzają się tytuły, nie powtarza się zawartość tych książek. Karol Estreicher, wielki bibliograf, powiedział w XIX w., że Kraszewski napisał więcej niż polski inteligent czyta w ciągu całego życia. Kraszewski jest dla historyka literatury tematem nie do wyczerpania. Badania Wincentego Danka wspierały się na rzetelnych studiach źródłowych. Przyniosły w rezultacie znaczące komentarze do powieści historycznych, a także wielkie przedsięwzięcia edytorskie - wy- 53

dania z rękopisów listów pisarza - korespon- -

dencji z Teofilem Lenartowiczem (1963), listów do Adama i Joanny Miłaszewskich, rodziny Lan-gie, Walerego Eliasza Radzikowskiego (1966) i pierwszego tomu Listów do rodziny (1982). Listy te stanowią nieocenione źródło do badań nad kulturą polską XIX wieku.

Konspekt nr 1/2006 (25)