Wykonanie^ edjqd buaolowycli. 399
azymutu magnetycznego da się wyrugować przez odczytywanie obu końców igły i wzięcie średniej z odczytów.
Ad «) 4. Dokładność podziału busoli sprawdzić można w przybliżeniu przez odmierzanie cyrklem cięciwy łuku, odpowiadającego np. 10° podziału, wzdłuż | całego podziału. Nowsze busole posiadają zwykle dokładny podział, i Ad a) 5. Sprawdzamy przez powolny obrót busoli koło osi instrumentu, t podczas którego igła nie powinna nagle wychylać się ze swego położenia. W przeciwnym razie pewne części instrumentu działają na igłę, więc nie można instrumentu używać do pomiaru.
Ad b). Równoległość płaszczyzuy celowej do prostej 0°—180° podziału busoli sprawdzamy przez pomiar znauego azymutu magnetycznego pewnego promienia, np. obliczonego z azymutu geodezyjnego i deklinacji magnetycznej. Azymut zmierzony instrumentem busolow'ym powinien równać się azymutowi obliczonemu (w granicach błędów spostrzeżeń).
Pomiar azymutu magnetycznego. Dla wyznaczenia azymutu magnetycznego promienia A li ustawiamy instrument busolo wy w punkcie A (centrycznie i oś instrumentu pionowo), tak samo jak instrument uniwersalny. Celujemy do punktu B i odczytujemy na busoli oba końce igły: północny i południowy, a z odczytów obliczamy średnią, uwzględniając stopnie odczytane tylko na północnym końcu igły. Gdy chodzi o większą dokładność, wykonywamy tę czynność w dwóch położeniach lunety.
Podstawy zdjąć busolowycli. Zdjęcie busolowe musi się opierać na siatce stałych punktów (poligonowej, lub triangulacyjnej najniższego rzędu).
Wykonanio zdjąć busolowycli. Najczęściej używa się metody zdejmowania z omijaniem punktów (por. str. 352), wtedy bowiem wierzchołków poligonu busolowego nie trzeba zaznaczać palikami, nie trzeba zatem centrować instrumentu, więc postęp pracy jest szybszy, niż przy zdejmowaniu bez omijania punktów. Boki poligonu busolowego powinny być w przybliżeniu równe, długości około 50 m. Długość poligonów busolowycli wynosi 500 do 600 m. Boki mierzy się tacbyinetrycznie. Na danem stanowisku ustawia się instrument (oś instrumentu pionowo), celuje do łaty ustawionej na punkcie poprzednim, odczytuje trzy nitki na łacie, kąt pionowy i oba końce igły. Potem celuje się do punktu następnego i postępuje tak samo. Następnie zdejmuje się szczegóły. Wyniki pomiaru zapisuje się
Dziennik busolo w y. K — 100, h 0,30 Dl.
c * e c |
44 M |
Stan igły magn. |
Kat |
Odczyt na Jacie |
X .2 a ’5 |
'O *CQ C3 ° 6 | |||||
w** c 3 Pi |
północ |
południe |
j pionowy |
średni |
n S o ~ ^3 d |
O * K | |||||
Ć oc |
0 |
/ |
0 |
| f |
0 |
t |
dolny |
O H |
5 ” | ||
40 |
39 |
329 |
00 |
149 |
10 |
3 |
28 |
ggg |
1,377 |
0,445 |
44,7 |
42 |
68 |
40 |
248 |
30 |
7 |
21 |
B |
1,167 |
0,466 |
46,1 | |
41 |
149 |
00 |
329 |
00 |
O |
34 |
1,600 1,058 |
1,279 |
0,442 |
44,4 | |
43 |
42 |
279 |
98 |
50 |
6 |
12 |
1,400 1,050 |
1,225 |
0,350 |
34,9 | |
__ |
44 |
27 |
15 |
a |
20 |
5 |
51 |
s |
1,070 |
0,460 |
45,8 |
61