8009766972

„Polityka wschodnia” - mit i doktryn;

jednak projekt przewidywał, iż Unia powinna dążyć do maksymalnego zbliżenia z Rosją i zniesienia wszelkich barier w jej rozwoju społeczno-ekonomicznym. Unia miała dążyć do ustanowienia specjalnych, bliskich i przyjacielskich relacji z Federacją Rosyjską. Tak bliskich, jak to tylko możliwe bez integracji.

Tak powstał zbiór poglądów, który można określić mianem polskiej doktryny wschodniej. Głosi ona, iż trwałe bezpieczeństwo w Europie można zapewnić w rezultacie harmonizacji rozwoju społecznego-gospodarczego w skali całego kontynentu, innymi słowy, zbliżymy się do tego celu, gdy we wszystkich państwach Europy Wschodniej zostanie ustanowiony porządek demokratyczny, wynikający ze społecznych aspiracji. Ta strategiczna wizja porządku europejskiego była wynikiem i kontynuacją myślenia wywodzącego się z tradycji „polityki wschodniej”; ale uzupełniona o elementy myślenia w kategoriach integracji europejskiej stworzyła już nową jakość.

Świadomość tego, że członkostwo w Unii Europejskiej wyposażyło polską politykę zagraniczną w nowe instrumenty, została wzmocniona przez niewątpliwy sukces polskich działań dyplomatycznych wobec Ukrainy i skuteczne zaangażowanie się polskich władz, a szerzej elit politycznych i społecznych, w rozwiązanie kryzysu politycznego w tym państwie w roku 2004. Minister Adam Daniel Rotfeld mówił w styczniu 2005 r. w Sejmie: „Triumf demokracji na Ukrainie, osiągnięty drogą pokojową, jest wielką zasługą milionów Ukraińców. Jest to również nasz polski sukces. (...) Pragnę wyrazić przekonanie, że Ukraina i cala Europa Wschodnia powróciły na trwałe na porządek dzienny spraw ważnych, którymi zajmują się instytucje europejskie i euroatlantyckie. (...) Obalony został mit, jakoby nasi wschodni sąsiedzi nie byli w stanie sprostać zachodnim standardom demokracji i praw człowieka. Zakwestionowana została teza, że narody tej części Europy należą do innej strefy cywilizacyjnej i kulturowej, «do innej strefy wpływów». Wreszcie, nie potwierdził się mit, zgodnie z którym społeczeństwa tej części Europy pogrążone są w apatii i nie mogą same zbudować społeczeństwa obywatelskiego. Wcześniejsze wydarzenia w Gruzji i pomarańczowa rewolucja na Ukrainie zmuszają polityków do przewartościowania poglądów i opinii opartych na uprzedzeniach i stereotypach” .

¹3 Informacja rządu na temat polityki zagranicznej przedstawiona na posiedzeniu Sejmu 21 stycznia 2005 r. przez Ministra Spraiv Zagranicznych RPprof. Adama Daniela Rotfelda, IV kadencja Sejmu, 96. posiedzenie, 3 dzień (21.01.2005), 28 punkt porządku dziennego.

„Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2006, nr 3 (31)

15