50 -/ecie Polskiej Radiolokacji
Wojskowy Instytut Łączności (WIŁ)
Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych (ITWL)
W okresie 1953- 2003 wyprodukowano w kraju:
urządzenia radiolokacyjne do wykrywania obiektów powietrznych ponad 1000 szt. morskie radary nawigacyjne ok. 6000 szt. obiekty systemów dowodzenia i kierowania ok. 150 szt.
Ze względu na zmianę wartości pieniędzy trudno jest oceniać łączną wartość produkcji. Sprzęt radarowy, zwłaszcza ciężki sprzęt naziemny do wykrywania obiektów powietrznych, jest sprzętem drogim. Aktualnie światowe ceny radarów o parametrach zbliżonych do radarów typu N wynoszą od kilkunastu do kilkudziesięciu milionów dolarów za sztukę.
Produkcja urządzeń radiolokacyjnych i obiektów systemowych prowadzona była dla zaspokojenia potrzeb odbiorcy krajowego oraz na eksport obejmujący przez szereg lat ok. 50% produkcji.
Minione 50 lat stanowi okres dynamicznego rozwoju technologii elektronicznej w świecie.
W okresie tym powstało kilka generacji układów elektronicznych począwszy od układów lampowych, układów tranzystorowych, układów scalonych do monolitycznych układów scalonych. Rozwinęły się również podstawy teoretyczne oraz zastosowania i rozwiązania techniki radiolokacyjnej i techniki mikrofalowej, pojawiły się nowe techniki, jak np. cyfrowa obróbka sygnałów i szeroko rozumiana technika informatyczna i komputerowa. W latach tych kolejne wersje radarów rozwiązywane były odpowiednio do aktualnego stanu techniki i tendencji rozwojowych w świecie.
Prace rozwojowe w radiolokacji i systemach dowodzenia i kierowania podlegają ciągłej ocenie po wykonaniu każdego prototypu czy partii produkcyjnej. Projektanci i wykonawcy mieli tu w ciągu minionych lat zarówno powodzenia, jak i przeżywali okresowe porażki. Ostre wymagania na sprzęt radiolokacyjny i obiekty systemowe wymagają ciągłego wprowadzania nowych technik i nowych technologii, często do kolejnych serii produkcyjnych tego samego typu urządzenia.
Od 1969r. organizowane są coroczne konferencje naukowo-techniczne radiolokacji z udziałem przedstawicieli wojsk, projektantów i producentów sprzętu, w celu wymiany opinii, doświadczeń i formowania kierunków modyfikacji i opracowań nowych urządzeń.
Od 1993 roku organizowane są również coroczne konferencje automatyzacji dowodzenia, na których prezentowane są potrzeby rodzajów wojsk oraz nowe koncepcje zautomatyzowanych systemów dowodzenia oferowane przez krajowe ośrodki naukowo-badawcze.
Działalność w radiolokacji i systemach uzyskała wielokrotnie pozytywną ocenę. Pracownicy PIT, RADWAR, LAMINA, WAT, WITU, ITWL, MON uzyskali nagrody państwowe, nagrody Przewodniczącego Komisji Przemysłu Obronnego, Ministra Obrony Narodowej, nagrody „Mistrz Techniki", nagrody na licznych wystawach międzynarodowych oraz liczne nagrody resortowe.
Krajowa działalność w radiolokacji szeregu ośrodków naukowych i przemysłowych zarówno cywilnych, jak i wojskowych, znajduje odbicie w literaturze naukowo-technicznej z tej dziedziny. W powiązaniu z Institute of Electrical and Electronics Engineers (USA) opracowano indeks artykułów i książek związanych z problematyką radiolokacyjną, opublikowanych przez polskich autorów w okresie 1934-1989. Indeks zawiera ponad 400 pozycji [10].
W dalszych rozdziałach niniejszego opracowania omówione zostaną krótko rozwiązania techniczne poszczególnych stacji radiolokacyjnych, obiektów systemów dowodzenia i kierowania oraz rozpoznania radioelektronicznego, opracowanych i produkowanych w kraju. W rozdz.13 przedstawiony zostanie aktualny potencjał naukowo-badawczy i produkcyjny w dziedzinie radiolokacji.
11