50 -lecie Polskiej Radiolokacji
Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej, Wojskowy Instytut Techniki Inżynieryjnej. Wymienione instytucje przyjęły nową koncepcję rozwiązania problemu, a mianowicie opracowania absorbera w postaci płytek bezpośrednio nakładanych na powierzchnię maskowanego obiektu. Z różnych przyczyn, niezależnych od opracowujących, absorbery nie weszły na uzbrojenia wojska, pomimo że charakteryzowały się dobrymi własnościami mikrofalowymi. Podobny los spotkał przeciwradiolokacyjną sieć maskującą opracowaną i wykonaną w ramach realizowanego tematu BERBERYS.
Pojawienie się w kraju nowych tworzyw przewodzących typu polimerowego na nowo zainspirowało placówki naukowo-badawcze do prac nad absorberem mikrofalowym, w tym absorberem typu powłoka malarska. W Wojskowym Instytucie Technicznym Uzbrojenia podjęto również prace nad nowego typu absorberem we współpracy z ZM Bumar-Łabędy oraz prywatną firmą Poliplast s.c.
Prace eksperymentalne miały na celu wykonanie modeli struktur powłok absorpcyjnych i ich optymalizację, a docelowo opracowanie technologii nanoszenia ich na maskowany obiekt oraz określenie dopuszczalnych tolerancji wykonania struktury pokrycia. Przyjęto przy tym warunek odejścia od powszechnie stosowanej idei jednakowej grubości absorbera, a z nierównomierności stworzenie podstawowego czynnika poprawienia efektywności absorbera (tłumienie i szerokopa-smowość) oraz uproszczenia technologii nanoszenia.
Opracowany lakier składający się z mieszaniny sadzy i polimerów przewodzących zawieszonych w uniepalnionym polimerze desmophen 650 utwardzonym izocjanianem Desmodur N75, poddano badaniom w zakresie:
• mikrofalowym (skuteczność maskowania),
• narażeń na działania materiałów pędnych,
• własności użytkowych w temperaturze -40°C + + 80°C,
• własności samogasnących,
• wodochłonności,
• zmywalności,
• odporności mechanicznej,
• przyczepności do podłoża,
• tłoczności,
• odporności na środki specjalne (odkażalniki i dezaktywatory w tym płyn ORO).
W wyniku przeprowadzonych badań, wykonaniu prac optymalizacyjnych grubości warstw i ich struktury chemicznej, otrzymano absorber typu powłoka malarska o bardzo dobrych własnościach tak mikrofalowych, jak i fizyko-mechanicznych.
Rys. 8.30. Rozmieszczenie losowo wybranych punktów pomiarowych na pancerzu wozu bojowego strona lewa
Wykorzystując opracowaną technologię, przy współudziale Wojskowych Zakładów Mechanicznych w Siemianowicach Śl., absorber naniesiono na opancerzony samochód rozpoznania pola walki (rys.8.30). Uśrednione wyniki badań mikrofalowych w paśmie częstotliwości 8-18GHz z poszczególnych punktów zamieszczono na rysunku 8.31. Jak wynika z przedstawionych danych średni współczynnik odbicia jest mniejszy od -12dB. Oznacza to, że około 94% mocy fali elektromagnetycznej padającej na pancerz wozu ulega absorpcji, a tylko 6% mocy ulega odbiciu.
Rys. 8.31. Średni mocowy współczynnik odbicia dla wszystkich punktów pomiarowych w zakresie częstotliwości 8)18 GHz
Zmniejszenie mocy odbitej o 94% odpowiada dwukrotnemu zmniejszeniu zasięgu wykrycia wozu bojowego pokrytego absorberem przez radary przeciwnika pracujące w paśmie 8-5-18 GHz. Własności tłumiące absorbera zostały zweryfikowane również w badaniach poligonowych, poprzez porównanie amplitudy sygnału odbitego od niepo-krytego i pokrytego samochodu rozpoznania pola walki. Wyniki badań potwierdziły założenia projektowe.
82