8228807757

50 -lecie Polskiej Radiolokacji

pulatnie przez specjalistów - praktyków organizacji Flugsicherung przedsiębiorstwa Interflug.

System GAMMA-1 realizuje swoje funkcje w oparciu o dwa podstawowe procesy:

•    proces przetwarzania informacji radiolokacyjnej,

•    proces przetwarzania informacji o planach lotów.

Procesy te są w dużym stopniu niezależne. Proces przetwarzania informacji radiolokacyjnej obejmuje przetwarzanie danych z radaru pierwotnego i wtórnego. Analogowy sygnał wizyjny radaru pierwotnego wprowadzony do ekstraktom poddawany jest obróbce w celu automatycznego wykrywania ech pochodzących od samolotów oraz pomiaru ich współrzędnych, tzn. odległości i kierunku wykrycia względem radaru. Dane te w postaci depesz są wprowadzone do komputera.

Analogicznie sygnał wizyjny radaru wtórnego wprowadzany do ekstraktom pozwala na wykrycie oraz określenie współrzędnych obiektów powietrznych wyposażonych w transponder. Wypracowane przez ekstraktor radaru wtórnego depesze zawierają ponadto dane przekazywane z pokładu samolotu przez transponder.

Jako źródła informacji zastosowano radar pierwotny kontroli rejonu lotniska AVIA-D oraz radar wtórny KOREŃ (produkcji dawnego ZSRR).

Przekazywane sukcesywnie z ekstraktom do komputera depesze o wykrytych obiektach są poddawane dalszej obróbce polegającej na kojarzeniu ich w trasy. Stosowane są w tym celu odpowiednio dobrane algorytmy selekcji, gładzenia i predykcji, dzięki którym eliminowane są „fałszywe" echa powstające na wskutek różnorodnych zewnętrznych czynników zakłócających pracę radarów, uzupełniane braki w informacji wynikające z naturalnych strat w wykrywaniu, zmniejszane błędy określenia położenia w przestrzeni. W procesie śledzenia następuje określenie parametrów ruchu każdego śledzonego obiektu oraz systematyczna aktualizacja tych parametrów na podstawie nowych danych uzyskiwanych z radaru. Do każdego śledzonego obiektu, który odpowiada na zapytanie radaru wtórnego dowiązywana jest automatycznie informacja o indywidualnym numerze transpondera i ewentualnie o aktualnej wysokości.

Proces przetwarzania planów lotów polega na bieżącym uzupełnianiu oraz aktualizacji danych zawartych we wstępnych planach lotów zmagazynowanych w pamięci komputera w miarę otrzymania informacji przez kontrolerów ruchu lotniczego. Zbiór planów lotów w pamięci komputera jest w każdej chwili w pełni aktualny. Plany, dla których zbliża się czas realizacji są automatycznie zobrazowane na ekranie monitora. Po dokonaniu niezbędnych uzgodnień i dokonaniu właściwych aktualizacji w planie lotu, kontroler nadaje mu status planu bieżącego.

Bieżące plany lotów podlegają automatycznej aktywizacji w zależności od zawartej w nich informacji o przewidywanym czasie wejścia samolotu w przestrzeń odpowiedzialności systemu.

Informacje z planu aktywnego pojawiają się na ekranie wskaźnika kontrolera radarowego w postaci tzw. listy oczekiwań. Plany lotów już zrealizowanych są usuwane z pamięci komputera zwalniając miejsce na nowe plany. W przypadku znalezienia zgodności pomiędzy wpisanym kodem radiolokacji wtórnej śledzonego obiektu a kodem podanym przez transponder śledzonego obiektu następuje oznaczenie skojarzonego obiektu kodem wywoławczym, który znajduje się w znalezionym planie lotu.

Śledzone w komputerze obiekty są zobrazowane na wskaźnikach panoramiczno-syntetycznych kontrolerów radarowych. W systemie GAMMA-1 przewidziano rejestrację przebiegu kontroli ruchu lotniczego i możliwość odtworzenia na żądanie zarówno sytuacji powietrznej jak i przebiegu procesu kierowania ruchem lotniczym.

System GAMMA-1 w podstawowym wykonaniu może śledzić jednocześnie 100 samolotów znajdujących się w zasięgu jego działania oraz magazynować i poddawać obróbce jednocześnie 300 wstępnych planów lotów. Może być wyposażony w 3 do 6 stanowisk kontrolerów ruchu lotniczego i kontrolerów planowania.

System bazuje na dwumaszynowym zestawie komputerów Odra 1305, a na stanowiskach kontrolerów zainstalowane są wskaźniki panora-miczno-syntetyczne WPS-10. Pełniejszy opis systemu GAMMA-1 znajduje się w Pracach PIT [22].

Na bazie eksperymentalnego systemu kierowania ruchem lotniczym GAMMA-2 opracowano w PIT w latach 1990/91 nowy system kierowania ruchem lotniczym, przeznaczony dla obszarów z małą i średnią intensywnością ruchu lotniczego GAMMA-3. System ten został opracowany w Oddziale Gdańskim PIT przez zespół pracowników Oddziału pod kierunkiem mgr inż. W. Buszki.

System GAMMA-3 był przeznaczony do automatyzacji systemów kierowania ruchem lotniczym w centrach kontroli obszaru oraz kontroli zbliżania i realizował następujące funkcje:

•    przechowywanie, kontrolę, korekcję i przetwarzanie informacji wieloradarowej pochodzącej z radarów pierwotnych (do 5 źródeł) i wtórnych (do 5 źródeł),

•    śledzenie do 200 samolotów. Zastosowane algorytmy śledzenia uwzględniają m.in. wysokość lotu obiektów i kształt kuli ziemskiej oraz różne czasy lokacji obiektów,

•    śledzenie obiektów manewrujących,

•    automatyczną korekcję informacji o planach lotów z trasami,

•    rejestrację i odtwarzanie na żądanie procesów kierowania ruchem lotniczym.

110