Wskazuje on również na inne istotne determinanty jakości, a mianowicie to, że jakość osiąga się nie poprzez ocenianie, a poprzez profilaktykę, stąd też nie wymaga ona znacznych nakładów ze strony przedsiębiorstwa, jeśli tylko opiera się właśnie na zapobieganiu błędom (program określany często jako „zero braków” Crosby wprowadził w 1965 r.). Niektórzy autorzy określają definicję stworzoną przez Crosby’ego oraz, co za tym idzie, również i definicje innych badaczy, którzy sprowadzają jakość do dostosowania do wymagań, oczekiwań, preferencji i potrzeb klientów-jako definicję produkcyjną.
W literaturze przedmiotu dość obszernie analizowane jest japońskie podejście do jakości. Wśród prekursorów i znawców japońskiego stylu zarządzania jakością, szczególną uwagę zwrócić należy na K.Ishikawę oraz G.Taguchi’ego (lata 60. XX w.).
K.Ishikawa. w swoich rozważaniach dotyczących kształtu i znaczenia jakości, w szczególny sposób podkreślał satysfakcję klienta1. Definiował on jakość jako „rozwój, wzorzec, produkcję i usługę - najbardziej ekonomiczne, użyteczne i zawsze satysfakcjonujące klienta”. W zakresie koncepcji zarządzania jakością zasłynął on przede wszystkim ze swojej filozofii zarządzania, zawierającej 11 podstawowych zasad, dedykowanych nie tyle kadrze zarządzającej, co wszystkim pracownikom danego przedsiębiorstwa. Zasady te zostały zaprezentowane w tabeli 1.
Tabela 1 .Koncepcja jakości wg Ishikawy
Zasada |
Treść zasady |
1 |
„Początek” i „koniec” jakość tkwi w edukacji. |
2 |
Pierwszym krokiem w kształtowaniu i doskonaleniu jakości w przedsiębiorstwie jest zawsze znajomość wymagań i potrzeb klientów. |
3 |
Pożądany stan kontroli jakości jest wtedy, gdy dalsze inspekcje nie są już konieczne. |
4 |
Konieczna jest profilaktyka, czyli eliminacja przyczyn problemów, a nie ich oznak. |
5 |
Każdy pracownik powinien być odpowiedzialny za statystyczną analizę i kontrolę jakości swojej pracy. |
6 |
Nie należy mylić i utożsamiać środków z celami. |
7 |
W jakości należy położyć szczególny nacisk na cele długookresowe. |
8 |
Wejściem i wyjściem jakości jest marketing. |
9 |
Kadra kierownicza najwyższego szczebla nie powinna okazywać gniewu podczas przedstawiania podwładnym faktów. |
10 |
W każdym przedsiębiorstwie 95% problemów może być rozwiązanych przy zastosowaniu siedmiu narzędzi jakości. |
11 |
Spotkania i zebrania, na których nie przekazuje się żadnych informacji są fałszywe. |
Źródło: opracowanie własne na podstawie S.T.Foster, Managing Quality an Integrative Approach, Prentice Hall, New Jersey 2001, s. 46.
13
A.Ghobadian, S.Speller, Gurus of ąuality. A framework for comparison, Total Quality Management, 1994, Vol. 5, Issue 3, s. 53-70.