870127037

Społeczność Głuchych w zmieniającej się rzeczywistości społecznej i kulturowej 15

W aspekcie terminologicznym słowo „Głuchy" (pisane wielką literą) odnosi się do kwestii kulturowych w odróżnieniu od mającego charakter medyczny słowa „głuchy" (pisanego małą literą). Głuche osoby postrzegają siebie jako członków mniejszości kulturowej, a swoją sytuację w obrębie większościowego słyszącego społeczeństwa porównują do sytuacji innych grup mniejszościowych. Głuchy pisany z wielkiej litery ma silną identyfikację ze społecznością Głuchych, uznaje siebie za osobę odmienną kulturowo i językowo, związaną z Głuchymi poprzez życie społeczne, polityczne i artystyczne, poprzez wizualne postrzeganie świata, podzielanie wspólnych wartości. Z kulturowego punktu widzenia Głuchota jest sposobem życia, elementem tożsamości społecznej. W Polsce populacja osób z ubytkiem słuchu powyżej 40 dB (słabosłyszących) wynosi około 1 miliona (w tym od 70 do 90 tys. to dzieci i młodzież), osób niesłyszących, z ubytkiem powyżej 90 dB jest około 50 tysięcy (w tym od 6 do 6,5 tys. dzieci i młodzieży) [Podgórska-Jachnik 2013, s. 101]. Powyższy podział środowiska osób z niepełnosprawnością słuchową ze względu na stopień uszkodzenia słuchu sugeruje również zróżnicowanie wewnętrzne tej społeczności. Społeczność stanowią ludzie poszczególnych środowisk społecznych, zawodowych, zbiorowość ludzi, którzy prezentują wzorce zachowań reprezentatywnych [Radziewicz-Winnicki 2008]. Społeczność Głuchych tworzą osoby posiadające uszkodzenie słuchu, ale również akceptujące zasady przynależności do tej zbiorowości. W ujęciu definicyjnym istotne jest nie położenie nacisku na braki, typu dysfunkcja narządu słuchu czy opóźniony rozwój umiejętności posługiwania się językiem, ale ważne staje się to, co zyskała ta społeczność dzięki niepełnosprawności słuchu. Głusi akcentują nie to, co utracili, ale to jakie korzyści osiągnęli, a są to: język migowy, godność wynikającą z identyfikacji z Głuchymi, wspólne doświadczenia historyczne, bogactwo kulturowe. Przynależność do środowiska Głuchych nie jest równoznaczna z byciem członkiem Kultury Głuchych. Środowisko Głuchych jest pojęciem szerszym i obejmować może np. słyszących członków rodzin, osoby słabosłyszące czy osoby z uszkodzeniem słuchu o charakterze postlingwalnym. Przynależność do środowiska Głuchych nie oznacza z konieczności codziennego komunikowania się wyłącznie w języku migowym, natomiast Głuchota w sensie kulturowym zakłada taką właśnie strategię komunikacyjną.

Studia nad Głuchotą - geneza

Zdaniem M. Marschark, P.E. Spencer [2011] problematyka funkcjonowania społeczności Głuchych jest ściśle związana ze studiami nad Głuchotą (Deaf Stu-dies). Podejmowane badania w tym zakresie zrodziły się z pytań filozoficznych,